§3.3 Atoomkernen en straling (deel 1)

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Vandaag!

- Maken opdrachten § 3.2 deel 2 (45 min)

- Uitleg §3.3 Begrijpen: activiteit en halveringstijd (15 min)

- Aan de slag met opgave (30 min)

H3 Straling

§3.2 Radioactiviteit en straling

Leerdoel

Je weet wat voor soort straling er vrijkomt bij radioactieve stoffen.

Halveringstijd

Halveringstijd

halveringstijd

elke instabiele isotoop heeft een andere halveringstijd

Aan de slag in teams §3.2

Leerroute 1:   3.2 Begrijpen –  27 f,g, 34, 37

                            3.2 Beheersen – 39, 40, 41, 43, 44, 45, 47

Leerroute 2:  3.2 Begrijpen – 27 f,g,h, 37

                            3.2 Beheersen – 39, 40, 41, 43, 44, 45

                            3.2 Verdiepen – 49, 50, 52

                   

Huiswerk inleveren via opdrachten op ELO

§ 3.3 Atoomkernen en straling

Leerdoel:

Atoomkernen en straling: je weet het verschil tussen een alfa, beta en gamma straler. 

Het Atoom

Periodiek Systeem

Isotopen:

Een isotoop wordt vaak aangeduid met twee nummers.

Bovenste nummer is het massa getal. Het vertelt hoeveel nucleonen (deeltjes) er in de kern zitten.

Onderste is het atoom nummer. Dit geeft aan hoeveel protonen het atoom heeft en dus welk welk atoom het is

Verschillende soorten straling

Als een atoom vervalt ontstaat er gammastraling

Dit is net als licht elektromagnetische straling

Als een atoomkern vervalt ontstaan er ook stralingsdeeltjes, dit zijn:

- Alfa straling

- Beta straling

Soorten kernstraling

- Alfa straling 

- Bètastraling

- Gammastraling

Alfa straling

Deze bestaat altijd uit 2 protonen en 2 neutronen.

Als een alfa deeltje wegschiet uit de kern mist het oude atoom dus twee protonen. Er ontstaat een nieuw atoom het nieuwe atoomnummer is dan -2.

Voorbeeld: Je hebt Uranium 238 met 92 protonen in de kern, dit veranderd naar thorium 234 met 90 protonen

92 protonen - 2 protonen = 90 protonen

Bèta straling

Ontstaat  uit een neutron

die zich opsplitst in een

elektron en een proton.

Een bètadeeltje ontstaat vaak bij een teveel aan neutronen. Een neutron splits zichzelf dan in een proton en een elektron. Het elektron wordt uit de kern geschoten. In de kern is dan 1 extra proton ontstaan. Dus veranderd de stof.

Bètastraler C-14

C

14

6

8ste neutron

14

6

14

7

C

N + 

proton (blijft in de kern)

elektron 

(wordt uit de kern geschoten)

β

Stralingsdeeltjes

Stralingsdeeltjes kun je net als isotopen ook aangeven met een nummer

Het bovenste nummer is het massa getal. Het vertelt hoeveel nucleonen (deeltjes) er in de kern zitten.

Het onderste is de lading van het alfa of beta deeltje. De geladen deeltjes in een kern van een atoom zijn altijd protonen deze zijn positief + Je kan ook lading hebben van een elektron, deze zijn negatief -

Stralingsdeeltjes

Kernreactievergelijking

Het vervallen van C14

Het ontstaan van C14

Bèta-plus en Bèta-min verval

In Isotoop kan een te kort of 

juist een overschot hebben 

aan neutronen

Bèta-min verval

Bèta-plus verval

notatie van deeltjes 

vervalvergelijkingen

voor een vervalvergelijking geldt massabehoud en ladingbehoud: 

de som van massagetallen en atoomnummers links en rechts van de pijl zijn gelijk

Isotopenkaart

Welk type verval past bij verschillende isotopen?

maak deze opdrachten, 

overleggen mag als het niet lukt

energie bij kernreacties 

Bij het verval wordt een beetje massa omgezet in de energie

Met deze formule kun je berekenen hoeveel energie er vrjkomt

       

E = Energie in joule (J)

m = massa in kg

c = de lichtsnelheid (                  m/s)                                     voorbeeld: opdracht 76

E=mc​2​​

3.0⋅10​8​​

keuze

- maken 67 t/m 77

- extra uitleg voor SO

- maken volgende opdrachten:

Huiswerk §3.3

Leerroute 1:  3.3 Begrijpen – 54, 56, 57, 59, 60, 62, 63, 65

Leerroute 2:  3.3 Begrijpen – 54, 56, 57, 59, 60, 65

                           3.3 Beheersen – 66, 67

Huiswerk inleveren via opdrachten op ELO