Grammatica Blok 4 1KT

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Grammatica - Blok 4

1KT

Herhaling: wat is de tijdproef?
Leg dit uit en gebruik onderstaande voorbeeldzin:

De juf gooit haar stift op de grond.

Theorie herhaling (persoonsvorm --> tijdproef)

= Op deze manier vind je de persoonsvorm

= Een werkwoord van tijd veranderen.

1. Mijn vrienden hebben mij thuis opgehaald.
2. Mijn vrienden hadden mij thuis opgehaald.

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wwg)
van onderstaande zin?

De tamme grasparkiet wil het liefst vrij kunnen vliegen.

Theorie herhaling (werkwoordelijk gezegde (WWG))

= Alle werkwoorden samen

! Bestaat uit de persoonsvorm + (soms) het voltooid deelwoord + (soms) het hele werkwoord

! Moet altijd goed klinken

Voorbeeld: Niemand heeft zich kunnen concentreren.
wwg = heeft kunnen concentreren

Maak een zin met het woord 'brengt'.
Voeg er een 'wie' aan toe.

'De postbode brengt.'
Maak de zin langer.
Geef (dus) meer informatie.

Theorie (zinnen bouwen (zinsdelen))

Een zin bestaat uit meerdere stukken. Die stukken noem je zinsdelen. Je kunt zinsdelen van plaats veranderen:

Theorie (zinnen bouwen (zinsdelen))

Zie filmpje uit Op Niveau-methode.

Theorie (onderwerp)

Een zinsdeel ken je al:
het werkwoordelijk gezegde (= wat gebeurt er?)

Een ander zinsdeel is het onderwerp (= wie/wat doet het?)

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Klas EM1A heeft een talentenjacht georganiseerd.

1. Wie heeft georganiseerd?
2. Wat heeft georganiseerd?

Wat is het onderwerp?

Klas EM1A heeft een talentenjacht georganiseerd.
Wie heeft georganiseerd?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Achter elkaar treden tien leerlingen op.

1. Wie treden op?
2. Wat treden op?

Wat is het onderwerp?

Achter elkaar treden tien leerlingen op.
Wie treden op?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Kim speelt een paar liedjes op de piano.

1. Wie speelt?
2. Wat speelt?

Wat is het onderwerp?

Kim speelt een paar liedjes op de piano.
Wie speelt?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

In de pauze kun je iets lekkers kopen.

1. Wie kan kopen?
2. Wat kan kopen?

Wat is het onderwerp?

In de pauze kun je iets lekkers kopen.
Wie kan kopen?

Welke vraag moet je stellen?

De winnaars krijgen een bioscoopbon.

1. Wie krijgen?
2. Wat krijgen?

Wat is het onderwerp?

De winnaars krijgen een bioscoopbon.
Wie krijgen?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

De auto moet voor een APK naar de garage.

1. Wie moet (naar de garage)?
2. Wat moet (naar de garage)?

Wat is het onderwerp?

De auto moet voor een APK naar de garage.
Wat moet (naar de garage)?

Wat is het onderwerp in de zin?

De docenten vergaderen over de rapporten.

Wat is het onderwerp in de zin?

In de tuin zijn hoveniers aan het werk.

Wat is het onderwerp in de zin?

De dokter roept de patiënt.

Wat is het onderwerp in de zin?

De gids geeft de toerist informatie.

Wat is het onderwerp in de zin?

Heeft de zilversmid jouw kettinkje gerepareerd?

Wat is het onderwerp in de zin?

De monteur sleutelt aan de auto.

Wat is het onderwerp in de zin?

De piloten wilden liever kapitein worden.

Wat is de persoonsvorm in onderstaande zin?

De hond en de kat eten lekkere brokjes.

De hond en de kat (eten) lekkere brokjes.

Staat de persoonsvorm in enkelvoud of meervoud?

1. enkelvoud
2. meervoud

De hond en de kat (eten) lekkere brokjes.

Typ de zin over. Zet de persoonsvorm nu in enkelvoud.
Je mag de zin een beetje veranderen.

Theorie (getalproef)

= een manier om het onderwerp te vinden.

Hoe doe je dit?

1. Je zoekt de persoonsvorm.
2. Je verandert de persoonsvorm van enkelvoud naar meervoud of andersom.
3. Het onderwerp verandert mee!

De juf heeft ontzettend lekkere snoepjes meegenomen.

Doe de getalproef. Je mag de zin een beetje veranderen.

En nu werken jullie!