5.2 koolstofverbindingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Kraken

KRAKEN = grote moleculen in kleinere stukken breken

Het kapot maken van moleculen kost veel energie.

Noteer & Leer

Reactievergelijking Kraken

Kraken is een ontledingsreactie:

1 beginstof  --> 2 of meer reactieproducten

bijv. C12H26 --> C4H10 + 2 C4H8 

Noteer & Leer

Kraken van aardolie is

1. een chemische reactie
2. een scheidingsmethode

Welke type chemische reactie vindt plaats bij kraken?

1. een verbrandingsreactie
2. een vormingsreactie
3. een katalytische reactie
4. een ontledingsreactie

Welke binding wordt verbroken
bij kraken?

1. atoombinding
2. metaalbinding
3. vanderWaalsbinding
4. ionbinding

Wat is de belangrijkste reden om koolwaterstoffen te kraken?

1. Lange koolwaterstofketens geven meer uitstoot van koolstofdioxide.
2. De vraag naar kortere koolwaterstofketens is groter.
3. Kortere koolwaterstofketens zijn eenvoudiger te transporteren.
4. Lange koolwaterstofketens zijn moeilijk op te slaan.

Eigen werk

Leer H5.1

Maak opgave 5 t/m 10 van H5.1

Koolstofverbindingen

Deze les

• Uitleg alkanen, alkenen en alkanolen
• Uitleg isomeren
• Aan de slag

Leerdoelen

Je kunt alkanen, alkenen en alkanolen herkennen.

Je kunt structuurformules tekenen van de molecuulformule

Je kunt eigenschappen (macroniveau) van isomeren uitleggen op microniveau

Koolwaterstoffen

Uit aardolie komen koolwaterstoffen verdeeld over verschillende fracties. 

Uit welke atomen bestaan koolwaterstoffen?

1. C
2. F
3. H
4. Na

Alkanen

• C's met H's eraan
• Tussen de C's zitten alleen maar enkele bindingen. 
• Molecuulformule bv: CH4, C2H6, C3H8
• Algemene formule: 
• naam: -aan 

C​n​​H​2n+2​​

Alkenen

• C's met H's eraan
• Tussen de C's zit min. 1 dubbele binding
• Molecuulformule bv: C2H6, C4H8
• Algemene formule: 
• naam: -een

C​n​​H​2n​​

Alkanolen

• Hebben -OH groep aan alkaan
• Wordt gemaakt uit alkeen
• Ethanol: C2H5OH
• Methanol: CH3OH
• Algemene formule:
• Naam: -ol

C​n​​H​2n+1​​OH

Butaan bestaat uit 4 C's. Wat is de molecuulformule?

Als je een molecuul tekent, teken je de ...

1. molecuulformule
2. structuurformule
3. algemene formule

Etheen

Ethanol

Ethaan

Isomeren

• Zelfde molecuulformule, andere structuurformule (micro)
• Geeft andere eigenschappen (macro)
• Vertakking geeft lager kookpunt

Wat is het microniveau?

1. Het niveau waarop wij kunnen waarnemen
2. Het niveau dat we niet kunnen waarnemen
3. Het niveau van moleculen en atomen

Hoe komt het dat het kookpunt daalt bij vertakkingen?

Aan de slag

9, 10, 11, 12e, 13, 14, 15, 16