grammatica zinsontleden les 2 BK NN

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

welkom Ha1D!

1. Leg je leesboek op je tafel en pak een pen. (Laptop en basisboek en schrift blijven in je tas)
   
   
2. Je maakt nu eerst de SO: schrijf je voornaam én je achternaam (hoofdletters!) op het blaadje, docent RN, datum 22 september.
   
   
3. Ben je klaar met de SO? Leg je blaadje met de antwoorden naar beneden en ga lezen. Je bent stil.

1 Welke bewering is juist?

A De context van een woord is de omschrijving van dat woord.

B De context van een woord is de tekst waarin dat woord staat.

C De context van een woord is een woord met dezelfde betekenis.

D De context van een woord is het tekstdeel rond dat woord.

Welk woord past in de zin?

amicaal – analyseren – bejegenen – duo – experiment – liefkozen – recent – geruïneerd – souvenir – sympathiek – uniek – vrezen

2 Van al onze buitenlandse reizen nemen wij een eierdopje als […] mee; we hebben er inmiddels meer dan dertig.

3 Fokje en Janet vormen een succesvol […] op de tennisbaan; ze verslaan alle tegenstanders in de damesdubbel.

4 Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Rotterdam geheel […] : geen enkel gebouw stond meer overeind.

5 De ambtenaren moeten het probleem eerst nauwkeurig […], daarna kunnen zij pas naar oplossingen zoeken.

6 De ooms en tantes van mijn moeders kant gaan heel […] met elkaar om; familiebijeenkomsten zijn daarom altijd heel gezellig.

7 In de apenkolonie van Burgers’ Zoo zie je dat vrouwtjesapen hun kroost geregeld […] .

Welke uitdrukking past in de zin?

bont en blauw - kommer en kwel – naar eer en geweten - nooit ofte nimmer – pais en vree – van haver tot gort

8 Alcohol en verkeer gaan niet samen; ik zal dan ook […] een druppel drinken voor ik achter het stuur kruip.

9 Alle vragen van de rechter beantwoordde Mathilde […].

woorden van de week

taboe = iets waarover niet gesproken mag worden

Omdat mijn broertje van zeven heel onrustig wordt als we het over 5 december hebben, is het noemen van Sinterklaas bij ons taboe.

Begrippenpaar = twee begrippen (woorden, termen) die om een bepaalde reden bij elkaar genomen worden

Burgers en stoommachines zijn heel verschillende dingen, maar ze worden als begrippenpaar genoemd om de negentiende eeuw aan te duiden.

woorden van de week

terloops = onopvallend tussen andere dingen

Ik weet niet meer wanneer dat feestje is, want de datum is slechts terloops genoemd.

toewijding = grote zorg en aandacht; volledige overgave aan iets of iemand

Het kleine meisje zorgde met veel toewijding voor de jonge konijntjes.

grammatica H1 zinsdelen (persoonsvorm en zinsdelen

Doelen van deze les:

1. Je kunt de persoonsvorm vinden door 
   1. de tijdproef
   2. de getalsproef
   (3. de vraagproef)
2. Je weet hoe je zinsdelen moet maken
   - alles voor de pv = één zinsdeel, alle woorden of woordgroepen die je voor de pv kan zetten zijn een zinsdeel
   
   

1. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Bijvoorbeeld: De jongen speelt buiten - De jongen speelde buiten

2. getalsproef

Verander het getal van de zin: maak van het enkelvoud het meervoud of andersom.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm

bijvoorbeeld: De jongen speelt buiten - De jongens spelen buiten

3. Vraagproef (liever niet)

Maak van de zin een vraag met precies dezelfde woorden.

Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.

bijvoorbeeld: De jongen speelt buiten - Speelt de jongen buiten?

Maak zinsdelen en sleep ze naar de juiste plek. 

Zinsdeel 1

Zinsdeel 2

Zinsdeel 3

Zinsdeel 4

Vrijdag

gaat

de

kat

naar

de

dierenarts

Stap 2: zinsdelen maken

Waar staan de strepen tussen de zinsdelen goed?

1. De | hortensia's | willen | deze | zomer | niet | bloeien.
2. De hortensia's | willen | deze zomer niet | bloeien.
3. De hortensia's | willen | deze zomer | niet bloeien.
4. De hortensia's | willen | deze zomer | niet | bloeien.

Maak zinsdelen
Morgen sluit de gemeente het clubhuis in onze wijk

1. Morgen sluit de gemeente/ het clubhuis in onze wijk
2. Morgen /sluit/ de gemeente /het clubhuis in onze wijk
3. Morgen/ sluit /de gemeente /het clubhuis/ in onze wijk

ga nu aan de slag....

huiswerk maandag 27 september:

digitaal maken alle opdrachten van grammatica zinsdelen H1

Het eerste zinsdeel dat je zoekt, is de PV

1. Waar
2. Niet waar

Alles wat voor de pv kan staan, is een zinsdeel

1. Waar
2. Niet waar

waarover zou je nog meer uitleg willen?