Samenvatting zinsbouw voor de toets
Toets zinsbouw
Voor de toets weet je:
- hoe een hoofdzin wordt opgebouwd;
- dat je "de rest" van een zin in deze volgorde zet: wanneer-wie-wat-hoe-waar;
- hoe je een zin met twee werkwoorden opbouwt;
- wat de volgorde van een vraagzin is;
- wat inversie met de woordvolgorde doet;
- wat een samengestelde zin is: hoofdzin-hoofdzin / hoofdzin-bijzin
- wat de nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden zijn
- wat de nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden zijn
- wat de woordvolgorde bij hoofdzin-bijzin is.
1 / 12
volgende
Slide 1: Tekstslide
NT2Middelbare schoolvwoLeerjaar 1
In deze les zitten 12 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Toets zinsbouw
Voor de toets weet je:
- hoe een hoofdzin wordt opgebouwd;
- dat je "de rest" van een zin in deze volgorde zet: wanneer-wie-wat-hoe-waar;
- hoe je een zin met twee werkwoorden opbouwt;
- wat de volgorde van een vraagzin is;
- wat inversie met de woordvolgorde doet;
- wat een samengestelde zin is: hoofdzin-hoofdzin / hoofdzin-bijzin
- wat de nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden zijn
- wat de nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden zijn
- wat de woordvolgorde bij hoofdzin-bijzin is.
Slide 1 - Tekstslide
De hoofdzin
Enkelvoudige zinnen
De man springt in de lucht.
De man I springt I in de lucht.
de man = subject (onderwerp)
springt = werkwoord (persoonsvorm)
in de lucht = rest
Slide 2 - Tekstslide
De woordvolgorde van de rest van de zin.
De woorden in de rest van de zin, dus na wanneer:
0. wanneer
- met wie?
- wat?
- hoe?
- waar (heen)?
Slide 3 - Tekstslide
Hoofdzin - enkelvoudige zin
wie?
doet?
wanneer?
de rest
Ivan gaat morgen naar Rotterdam.
Nadia fietst elke dag naar school.
Maria eet om 3 uur een appel.
Jasim tekent altijd dieren.
Slide 4 - Tekstslide
een zin met 2 werkwoorden
wie?
doet?
wanneer?
de rest
Ivan is gisteren naar Rotterdam geweest.
Nadia moet elke dag naar school fietsen.
Maria heeft om 3 uur een appel gegeten.
Jasim heeft vandaag mooie dieren getekend.
werkwoord
1
2
3
Slide 5 - Tekstslide
De vraagzin
Met een vraag is het ondersom !
Waarom springt de man in de lucht?
Waarom I springt I de man I in de lucht?
Waarom I springt I de man I in de lucht?
wie = vraagwoord
springt = werkwoord (persoonsvorm)
de man = onderwerp
in de lucht = rest
vraagwoord - werkwoord - onderwerp - rest
Slide 6 - Tekstslide
En een vraagzin ??
wie?
doet?
wanneer?
de rest
Is Ivan gisteren naar Rotterdam geweest?
Moet Nadia elke dag naar school fietsen?
Heeft Maria om 3 uur een appel gegeten?
Heeft Jasim vandaag mooie dieren getekend?
werkwoord
Slide 7 - Tekstslide
De woordvolgorde van de rest van de zin.
Inversie = verandering van zinsbouw.
Als je waar, wanneer, met wie of hoe vooraan de zin zet, verandert de zinsbouw ook:
> onderwerp-werkwoord wordt werkwoord - onderwerp!
> onderwerp-werkwoord wordt werkwoord - onderwerp!
Op de slaapkamer ligt mijn kat (mijn kat ligt in de slaapkamer)
Morgen ga ik naar De Efteling (ik ga morgen naar de Efteling)
Met jou wil ik naar Duitsland (ik wil met jou naar Duitsland)
Met de bus wil ik naar Arnhem (ik wil met de bus naar Arnhem
Slide 8 - Tekstslide
Samengestelde zin (nieuw)
1. heeft twee persoonsvormen > Ik ben blij, want ze zon schijnt.
2. bestaat uit een zin met twee hoofdzinnen > Ik ga naar huis, want ik ben ziek.
Bij twee hoofdzinnen, zijn beide zinnen even belangrijk.
3. bestaat uit een zin met een hoofdzin en een bijzin
> ik ga met de fiets, als jij de auto neemt.
> ik ga met de fiets, als jij de auto neemt.
Bij een hoofdzin en een bijzin, is de hoofdzin belangrijker
dan de bijzin.
dan de bijzin.
4. heeft altijd een voegwoord om de twee zinnen aan elkaar te plakken.
Slide 9 - Tekstslide
Voegwoorden (nevenschikkend)
1. Een voegwoord dat twee hoofdzinnen verbindt.
De zinsbouw blijft gelijk: onderwerp - werkwoord, onderwerp -werkwoord.
Zij praten niet, maar zij schreeuwen.
Hij eet en hij drinkt tegelijk.
Ik kan hardlopen dus ik ben fit.
Wij lopen of wij fietsen naar huis.
Zij slaapt, want zij is moe.
ME(D)OW > maar, en, dus of, want
.
Slide 10 - Tekstslide
Voegwoorden (onderschikkend)
2. Een voegwoord dat een hoofdzin en een bijzin verbindt:
dat (zoals in Ik zag dat de trein vertraging had) of (zoals in Ik weet niet of de trein hier stopt)
en ook: dan, terwijl, om, omdat, doordat, zodat, zodra, als, toen, hoewel, tenzij, voor zover.
De zinsbouw verandert dan!
a. het werkwoord verplaats naar het einde van de zin:
Hij belt de dokter, omdat hij heel veel last van hoofdpijn heeft.
b. onderwerp - werkwoord, werkwoord - onderwerp
Doordat het regende, gleed hij uit / Toen hij belde, wilde ik net weggaan.
Slide 11 - Tekstslide
Oefenen
In het NT2 Take Away Menu staan heel veel oefeningen met woordvolgorde!
> Ga naar TEAMS
> Klik op NT2 groep 2
> Kies algemeen/general
> Kies bestanden/files
> Kies de map grammatica
> Klik op woordvolgorde
Controleer je antwoorden!
