GYM 1 - Maandag 9-9 Bijwoord + pv/zinsdelen/ond

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Planning

1. Lesdoel
2. Nakijken opdr. 2 Grammatica Woordsoorten (blz. 71)
3. Bijwoord: uitleg
4. Aan de slag!
5. Korte pauze
   
6. Zinsdelen/ persoonsvorm/ onderwerp: uitleg
7. Aan de slag!
8. Afsluiting klassikaal
9. Huiswerk & taalvout

Lesdoel:

Na de les:

• Weet je wat het bijwoord is en herken je deze.

• Weet je wat de persoonsvorm, zinsdelen en het onderwerp zijn en kun je deze ontleden in een zin.

Bijvoeglijk naamwoord

Hoe zat het ook alweer?

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord (BN) zegt iets over een zelfstandig naamwoord (ZN).

• Het spannende boek.

Staat soms ook achter het ZN.

• Het boek is spannend.
  

Van een werkwoord (WW) kun je ook een BN maken: 

• De poepende hond.

Stoffelijk BN = materiaal

• De houten stoel
• Maar: het plastic bakje

Bespreken opdr. 2 Grammatica Woordsoorten 

(blz. 71)

BIJWOORD

Wat zijn de kenmerken van een bijwoord?

Bijwoord

Kunnen iets zeggen over:

• een bijvoeglijk naamwoord: Er liggen erg zieke mensen in een ziekenhuis.
• een werkwoord: De scooter rijdt hard.
  
• een ander bijwoord: Hij heeft zijn test bijzonder slecht gemaakt.
  

Plaats: hier, er, daar, rechts, ergens, nergens

Tijd: nu, soms, plotseling, 's morgens, gauw, vanavond, daarna

Tegenstelling: daartegenover, daarentegen, echter, toch

Reden/oorzaak: daarom, hierdoor, daardoor

'Prullenbak-woorden': wel, toch, ook, nog, immers, niet, misschien 

Vraagwoorden: waar, wanneer, waarom, waardoor, waarmee en hoe

 

Hij tekent een BIJZONDER mooie auto.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Het GROENE bankje staat op het gras.

1. voorzetsel
2. aanwijzend vnw
3. bijwoord
4. bijvoeglijk naamwoord

Ik ga echt NIET naar die les!

1. lidwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. zelfstandig naamwoord
4. bijwoord

Ik kijk uit HET raam.

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. aanwijzend vnw
4. bijwoord

Het groene BANKJE staat op het gras.

1. bijwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. lidwoord
4. bijvoeglijk naamwoord

VANAVOND ga ik naar de film.

1. bijwoord
2. voorzetsel
3. bijvoeglijk naamwoord
4. zelfstandig naamwoord

HET regent ontzettend hard!

1. lidwoord
2. geen lidwoord

Een bijwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

1. juist
2. onjuist

De trein rijdt SNEL.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

WAAR ga jij naartoe op je skateboard?

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord
3. voorzetsel
4. bezittelijk voornaamwoord

Aan de slag!

Maak opdracht 2 van Grammatica woordsoorten hf 6 (blz. 238)

Klaar? Maak dan opdracht 3 als extra oefening.

Korte pauze!

Planning

1. Lesdoel
   
2. Nakijken opdr. 2 Grammatica Woordsoorten (blz. 71)
   
3. Bijwoord: uitleg
   
4. Korte pauze
   
5. Zinsdelen/ persoonsvorm/ onderwerp: uitleg
   
6. Aan de slag!
   
7. Afsluiting klassikaal
   
8. Huiswerk & taalvout

Persoonsvorm/ Zinsdelen/ Onderwerp

Groepsopdracht

• Je werkt samen met je buur.
• Je krijgt een A4-vel.

• Maak 3 kolommen: 1. Persoonsvorm (PV); 2. Zinsdelen; 3. Onderwerp (O)
• Schrijf onder elke kolom alles op wat je hier nog over weet!

(Bijv. kenmerken, hoe je deze kunt vinden, voorbeelden, etc..)

De persoonsvorm

(PV)

De persoonsvorm (PV) is een werkwoord.

Werkwoorden geven de handeling aan. (Wat er gebeurt.)

Manieren om de persoonsvorm te vinden

De jongen loopt naar school.

• De vraagproef - Maak van de zin een vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.

Loopt de jongen naar school?

• De tijdproef - Zet de zin in een andere tijd: maak van tegenwoordige tijd de verleden tijd of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

De jongen liep naar school.

• De getalproef - verander het getal: maak van het enkelvoud het meervoud of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

De jongens lopen naar school.

En nu jullie...

Maak opdr 2 op blz. 26 van je boek

We bespreken over 3 minuten

Zinsdelen

Woord of groepje woorden die bij elkaar horen.

• PV is één zinsdeel.
• Alles voor de PV is één zinsdeel.
• Alles wat voor de PV kan is een apart zinsdeel.

Het antwoord op de vraag:
wie / wat + pv is het......

1. onderwerp
2. werkwoordelijk gezegde
3. lijdend voorwerp
4. meewerkend voorwerp

Onderwerp

Het onderwerp: 

Wie of wat? + PV

Aan de slag!

Lees de theorie op blz. 1, 2 en 7 van je theorieboekje grammatica (PV, zinsdelen & O)

Maak opdracht 2 op blz. 26 & 27.

Is het lesdoel voor jou behaald en heb je goed gewerkt? 

Ja/nee/gedeeltelijk, want ...

LESDOEL:

Na deze les:

• Weet je wat het bijwoord is en herken je deze.
  

• Weet je wat de persoonsvorm, zinsdelen en het onderwerp zijn en kun je deze ontleden in een zin.

Volgende les

Huiswerk:

• Lees de theorie op blz. 1, 2 en 7 van 

je theorieboekje grammatica (PV, zinsdelen & O) 

• Maak opdracht 2 op blz. 26 & 27.