H8.1 Geluid is overal 3B

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

H8.1 Geluid is overal

Lesprogramma

Welkom   

Introductie nieuwe hoofdstuk 

Uitleg 8.1  Geluid is overal 

Zelf aan de slag met NOVA 8.1 Geluid is overal

Afsluiting

Voorkennis

Bij allerlei beroepen heb je te maken met geluid. 

Vul vier beroepen in waarbij je met geluid te maken hebt.

Leerdoelen

1. Je kunt herkennen dat geluid ontstaat bij een geluidsbron. 
2. Je kunt herkennen dat geluid zich verplaatst van een geluidsbron via lucht naar een ontvanger. 
3. Je kunt geluids-sterkte meten met een decibel-meter.

Geluidsbron

Alle geluiden ontstaan door trillingen. Die trillingen hoor je als geluid. Geluidsbronnen maken trillingen op verschillende manieren:  - Als je praat of zingt, trillen je stembanden.  

- In een luidspreker trilt de conus (zie afbeelding 1).  

- Bij een gitaar trillen de snaren. 

Verplaatsen van geluid

Geluidsbron

Verschillende muziek-instrumenten maken trillingen op verschillende manieren. Als je gitaar speelt, trillen de snaren. Als je op een trommel slaat, trilt het trommelvel. Sommige muziek-instrumenten hebben een klankkast. Een klankkast versterkt het geluid (zie afbeelding 2).

Van geluidsbron naar je oor

Een geluidsbron veroorzaakt trillingen. In afbeelding 1 zie je nog een keer de conus van een luidspreker. Als de conus trilt, gaat de lucht rond de conus ook trillen. De trillingen verplaatsen zich door de lucht. Als de trillingen bij je oor komen, hoor je het geluid. 

De trillende lucht komt bij het trommelvlies in je oor. Dit vlies is heel gevoelig en gaat ook trillen (zie afbeelding 2). Het trommelvlies geeft de trillingen door aan de gehoorbeentjes. De trillingen gaan verder naar het slakkenhuis. Daar zet de gehoorzenuw de trillingen om in seintjes. Die seintjes gaan naar je hersenen. Je hoort het geluid.

Harde en zachte geluiden

Hoe hard een geluid is, geef je aan met de geluidsterkte. De eenheid voor geluidsterkte is de decibel. De afkorting van decibel is dB. De geluidsterkte meet je met een decibel-meter. De geluidsterkte op de bouwplaats in afbeelding 1 is 76,9 dB, zoals je op de decibel-meter kunt zien. 

De geluidsterkte die je nog net kunt horen, is de gehoordrempel. De gehoordrempel is het zachtste geluid dat je nog kunt horen. Een geluid kan ook heel hard zijn. Zó hard, dat het pijn doet. De geluidsterkte gaat dan voorbij de pijngrens. De pijngrens is het hardste geluid dat je kunt horen zonder pijn in je oren te krijgen.  

Aan de slag

Wat: Lees en maak hoofdstuk  paragraaf 1 (blz. 184  t/m 191).    

 Wanneer: Zorg dat dit voor volgende les af is.     

Hoe: Digitaal.      

Klaar?: Als je klaar bent met paragraaf 1, kun je paragraaf 2 doorlezen.

Waar komt geluid vandaan?

1. alleen van een muziek-instrument
2. alleen van een stem
3. alleen van een luidspreker
4. alleen van een geluidsbron

Waardoor ontstaat geluid?

1. alleen door trillingen
2. alleen door je stembanden
3. alleen door luidsprekers
4. alleen door het trommelvlies in je oor

Hoe noem je de geluidsterkte die je nog net kunt horen?

1. de gehoordrempel
2. de geluidsdrempel
3. de gehoorgrens
4. de geluidsgrens

Je wilt weten hoe hard het geluid op straat is.
Wat moet je dan meten?

1. de geluidsbron
2. de geluidsterkte
3. de toonhoogte

Welke eenheid wordt gebruikt voor geluidsterkte?

1. decibel
2. decimeter
3. geluidshardheid
4. geluidsbel

Wat is de afkorting van decibel?

1. dbel
2. dB
3. Db
4. Decib

Onthouden!  

Geluid wordt gemaakt door een geluidsbron.  

Een geluidsbron maakt trillingen.  

Een klankkast versterkt het geluid.  

Je oor vangt trillingen op. De gehoorzenuw geeft seintjes aan je hersenen.  

Daardoor kun je geluid horen.  

De eenheid voor geluidsterkte is decibel (dB).  

Geluidsterkte meet je met een decibel-meter.  

De gehoordrempel is de geluidsterkte die je nog net kunt horen.  

De pijngrens is de geluidsterkte die pijn gaat doen aan je oren.