Examentraining rekenen en grafieken

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Nog een keer oefenen met de proefopzet...

Het effect van licht op de groei en ontwikkeling van taugé en alfalfa kan op school onderzocht worden. De zaden kiemen gemakkelijk op natte watten. Je beschikt over:
- kweekbakjes - watten− water− luzernezaden− geodriehoek/meetlatje− groeilampen
−donkere ruimte/deksels/aluminiumfolie/zilverpapier
(4p) Maak een proefopzet om de volgende hypothese te testen:
Naarmate de lichtintensiteit toeneemt, neemt de lengtegroei van alfalfa af.

Rekenen

Magere melk na het sporten is beter dan sportdrank

Bij vochtverlies, na intensief sporten, kun je beter magere melk drinken dan een isotone sportdrank. Dr. Susan Shirrleffs trekt deze conclusie uit haar onderzoek. Zij liet 11 gezonde vrijwilligers zich flink inspannen in een warme omgeving.

Nadat de deelnemers 1,8% van hun lichaamsgewicht aan vocht hadden verloren, kregen ze 150% van de verloren hoeveelheid vocht te drinken, in de vorm van magere melk (0,2% vet), of magere melk met toegevoegd keukenzout (NaCl), of water, dan wel een isotone sportdrank. In de vijf uur na de inspanning werd alle urine van de deelnemers verzameld.

Voor de betrouwbaarheid werden de metingen een aantal malen herhaald. In

onderstaande tabel staan de gemiddelde hoeveelheden urine die gemeten zijn.

Eén van de deelnemers woog 70 kg.

Stel de soortelijke massa van melk en sportdrank op 1.

4 (2p) − Geef met behulp van een berekening aan hoeveel liter vocht hij na de

 inspanning te drinken kreeg.

            − Geef je antwoord in twee decimalen nauwkeurig.

− Geef met behulp van een berekening aan hoeveel liter vocht hij na de
inspanning te drinken kreeg.
− Geef je antwoord in twee decimalen nauwkeurig.

Grafieken

Stappenplan diagram

1. Bepaal eerst wat voor grafiek bij de gegevens past -> Staafdiagram, lijndiagram?

2. Wat is de situatie? (goed lezen)-> Hebben we bijv. te maken met een optimumwaarde, dan wordt het een optimumkromme.

3. Bepaal grootheid en eenheid van de x- en y-as -> Op de x-as komt de onafhankelijke variabele en op de y-as komt de afhankelijke variabele.

4. Assen indelen -> soms wordt er alleen om een schets gevraagd, dan is dit niet nodig.

5. Je gaat de grafiek tekenen -> Dit doe je heel netjes en precies. Staafdiagram met behulp van een geo/liniaal. Lijndiagram heeft een vloeiende lijn in de biologie.

Let op! teken een lijn nooit voorbij je meetpunten. Begint het meten vanaf 5 graden, dam begint je lijn ook pas bij 5 graden!

6. Lees de vraag terug, worden er nog specifieke instructies gegeven?

De biobag

De Biobag kan gevuld worden met zeer verschillend organisch afval: mest, stro, gras en zelfs slachtafval of kadavers. Dit afval wordt in de zak afgebroken De leerlingen die de Biobag onderzochten, ontdekten dat een te lage koolstof/stikstof (C/N) verhouding de productie van biogas remt. Zonder stikstof werkte de Biobag niet. De leerlingen kwamen uit op een optimale verhouding tussen C en N van 30:1.

(3p)

 ‒ Teken in dit assenstelsel een grafiek die de relatie weergeeft tussen de C/N verhouding van het materiaal in de Biobag en de biogasproductie.

            ‒ Noteer onder de X-as de waarde waarbij de productie optimaal is.

‒ Teken in dit assenstelsel een grafiek die de relatie weergeeft tussen de C/N verhouding van het materiaal in de Biobag en de biogasproductie.
‒ Noteer onder de X-as de waarde waarbij de productie optimaal is.

Wat voor grafiek moet dit worden?
Wat moet er op de x-as en wat op de y-as?
Welke specifieke instructies worden gegegeven?

Kreeften

Aan de hand van het gewicht van een kreeft kan de leeftijd 

van de kreeft worden bepaald. Een visser wil in een 

overzichtelijke ijkgrafiek snel de vermoedelijke leeftijd 

van een gevangen kreeft af kunnen lezen.

- Teken op de uitwerkbijlage op basis van tabel 1 een diagram. Benoem de assen en houdt er daarbij rekening mee dat de visser de afhankelijke variabele op de Y-as wil aflezen.

- Wat is de leeftijd van een kreeft van 1700 gram? Geef je antwoord op één decimaal nauwkeurig.

Wat vind jij lastig?

Huiswerk

Maak voor jezelf een planning voor de aankomende weken

Wat ga je ondernemen voor biologie? (bedenk eerst goed waar voor jou de uitdaging ligt)

Wat kan je zelf en waar heb je hulp bij nodig?