Blok 5 Over taal kennen/kunnen, liggen/leggen en als/dan 8 oktober

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

1HV - Blok 5  Over taal

Over taal

Doelen van de les

Jullie weten straks het verschil tussen 

• kennen en kunnen; 
• liggen en leggen; 
• als en  dan; 

en jullie kennen de juiste vorm toepassen.

Doelen van de les

Jullie weten straks het verschil tussen

• kennen en kunnen;
• liggen en leggen;
• als en  dan;

en jullie kunnen de juiste vorm toepassen.

Kennen

Kunnen

mogelijk zijn

bekend zijn met iets/iemand.

lijdend voorwerp

hulpwerkwoord

Vul het juiste werkwoord in.
Ken / kun jij de voetballer Reginald Faria?

1. ken
2. kun

Vul het juiste werkwoord in.
Henk kan / ken heel goed telefoonnummers onthouden.

1. kan
2. ken

Vul het juiste werkwoord in.
Ze hebben goed geoefend en kennen / kunnen de regels.

1. kennen
2. kunnen

LIGGEN 

LEGGEN

LIGGEN 

Zich in liggende toestand bevinden.

Ik lig heerlijk in 

deze strandstoel.

LEGGEN

Je geeft iets 

ergens een plaats.

Ik leg het boek 

neer.

Vul het juiste werkwoord in.
De dvd's liggen/leggen op de kast.

1. liggen
2. leggen

Vul het juiste werkwoord in.
Ik leg/lig de dvd's op de kast.

1. lig
2. leg

als

dan

gelijkheid

ongelijkheid

twee keer zo zwaar ...

groter ...

Hoe is de regel?

Bij ongelijkheid of verschil gebruik je dan. 

Hij houdt meer van rockmuziek dan zijn broer.

Bij gelijkheid gebruik je als.

Maar hij heeft zijn muziek net zo hard staan als hij.

Bij ongelijkheid in combinatie met het woord zo gebruik je als

Hij heeft de muziek vijf keer zo hard staan als hij.

Is deze zin correct?

Hij is groter als mij.

1. ja
2. nee

Hij is groter als mij.

Het gaat om een ongelijkheid gaat en dus gebruik je dan. 

'Mij' is ook fout. Als je de zin langer maakt, hoor je het: 

Hij is groter dan ik ben. 

De goede zin is daarom: 

Hij is groter dan ik.

Vandaag ben ik even slim als / dan hem / hij.

1. als en hem
2. als en hij
3. dan en hem
4. dan en hij

Mevrouw Mouthaan is jonger dan / als ik / mij.

1. als en ik
2. als en mij
3. dan en ik
4. dan en mij

Hij is vijf keer zo groot als / dan
ik / mij.

1. als en ik
2. als en mij
3. dan en ik
4. dan en mij

iets over het hoofd zien =

iets niet zien/vergeten

iets in je oren knopen = niet 

vergeten

ergens je buik vol van hebben=

er genoeg van hebben

iets uit het oog verliezen =

iets kwijt raken

achter de rug zijn =

voorbij / afgelopen zijn 

Dat is een pak van mijn hart =

Dat is een hele opluchting

iemand met open armen ontvangen =  blij zijn met de komst van iemand

met beide voeten op de grond staan = realistisch zijn

iets onder de knie krijgen/hebben = iets kunnen

het hoofd koel houden = kalm/rustig blijven

ergens oog voor hebben= ergens aandacht aan schenken

Dat ligt voor de hand =

Dat is vanzelfsprekend

Zijn hart vasthouden=

bang zijn

De handen uit de mouwen steken = helpen

Wat is onder de knie hebben?

1. je moet het nog leren
2. het is nog erg lastig
3. weten hoe iets moet
4. pijn aan je knie hebben

Wat betekent: achter de rug hebben

1. iets achter je rug verstoppen
2. het is geweest/voorbij
3. weggaan
4. bang zijn

iets goed onthouden

bang zijn 

rustig blijven

er  genoeg van hebben, niet meer leuk vinden

je hoofd koel houden 

iets goed in je oren knopen

je hart vasthouden

je buik ervan vol hebben

Die verloren Casey uit het oog.

Wat betekent uit het oog verliezen?

1. bekijken
2. kwijtraken
3. terugvinden
4. gewond zijn

Wat betekent de uitdrukking?

Als je wilt dat we op tijd klaar zijn, dan moet je nu je handen uit je mouwen steken.

1. je moet nu gaan meehelpen
2. je moet nu de mouwen van je trui oprollen
3. je moet stoppen
4. je moet weggaan

Hij denkt dat hij bij Ajax kan voetballen, hij kan beter .........

1. het niet uit het oog verliezen
2. met beide benen op de grond staan
3. het in zijn oren knopen
4. zijn hoofd verliezen

Pas toch op !
ik .................

1. stroop de mouwen op
2. verlies mijn hoofd
3. heb het onder de knie
4. houd mijn hart vast

WOORD BETEKENIS

1. de geadresseerde = de persoon die de brief krijgt 

2. de afzender = de persoon die de brief schrijft

2. de aanhef = Wat er boven de brief staat ( ‘Lieve Marja,’
4. de afsluiting = Wat er onder de brief staat (bijvoorbeeld: ‘Groeten van Jan’.

5. voorstellen  =Vragen: ‘Zullen we dat gaan doen?’

6. je mening geven = Zeggen wat je denkt over iets

je hebt een probleem

Je schrijft een briefje naar een vriend. Je vertelt over het probleem en je vraagt of hij wil helpen.