Klas 2 - Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Verlichting

1. Leerdoelen

2. Uitleg + aant.

3. Oefenvragen

4. Video's

5. Huiswerkopdrachten

--------------------------------------

Stof; Verlichting (4.2)

Leerdoel:

Je kunt uitleggen hoe Locke en Montesquieu's Verlichtingsideeën het groeiende verzet tegen de heersende klasse heeft beïnvloed. 

Opgedeeld in subdoelen:

Subdoelen

1. Je kunt uitleggen wat het rationalisme inhoudt en uitleggen dat rationalisten moeite hadden met het absolutisme. 

2. Je kunt uitleggen wie John Locke was en waar hij zijn kritiek op het absolutisme baseerde. 

3. Je kunt uitleggen hoe Montesquieu's Trias Politica werkte en waarom Montesquieu deze 'scheiding der machten' had bedacht.

Leg in je eigen woorden het begrip absolutisme uit.

Leg uit hoe het paleis van Versailles een middel vormde om de adel onder de duim te houden

Op welke manieren zorgde Lodewijk XIV ervoor dat hij absoluut kon heersen?

Uitleg

Rationalisme = Filosofische stroming die ervan uitgaat dat het gebruik van het verstand (ratio) de bron is van kennis en niet geloof, de Bijbel of tradities. 

Wie was een beroemde grondlegger van het rationalisme uit de Republiek? 

Spinoza

Denkbeelden over religie en 

het goddelijke passen bij het 

rationalisme.  

God is geen bovennatuurlijk wezen, 

maar je kunt het goddelijke ontdekken

door de natuurwetten te bestuderen. 

John Locke (1632 - 1704)

De mens heeft bij de geboorte natuurrechten; 

- Leven

- Vrijheid 

- Eigendom

Een koning mag dus alleen regeren als hij goede wetten maakt die deze rechten beschermt. Een slechte koning probeert zelf meer macht te krijgen en neemt de natuurrechten van haar burgers af --> deze koning moet worden afgezet.

Montesquieu (1689-1755)

De macht in de staat moet worden opgedeeld in 3 delen:

1. de wetgevende macht: maakt of keurt wetten. 

2. de uitvoerende macht: voert de wetten uit.

3. de rechtsprekende macht: controleert of mensen de wet overtreden. 

Nooit mag één persoon deze drie machten bezitten, dan gaat hij er misbruik van maken. 

Deze scheiding der machten noemen we de Trias Politica. 

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechtsprekende macht

Uitleg

De ideeën van rationalisten als Locke en Rousseau werden verspreid in salons. Rijke Franse dames organiseerde bijeenkomsten waarbij ze politieke en 

filosofische ideeën verspreidde. Het 

werd zo populair dat zelfs koningen

en koninginnen deze ideeën (deels)

overnamen. Ze noemden zichzelf 'verlicht'. 

Leerdoel:

Je kunt uitleggen hoe Locke en Montesquieu's Verlichtingsideeën het groeiende verzet tegen de heersende klasse heeft beïnvloed. 

Opgedeeld in subdoelen:

Subdoelen

1. Je kunt uitleggen wat het rationalisme inhoudt en uitleggen dat rationalisten moeite hadden met het absolutisme. 

2. Je kunt uitleggen wie John Locke was en waar hij zijn kritiek op het absolutisme baseerde. 

3. Je kunt uitleggen hoe Montesquieu's Trias Politica werkte en waarom Montesquieu deze 'scheiding der machten' had bedacht.