H4.4 deel 1: arbeiders strijden voor hun rechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

4.4 arbeiders strijden voor hun rechten 

deel 1

Planning

• Herhaling
  
• Uitleg
  
• zelfstandig aan het werk 
  

Herhaling H4

• Wat is industrialisatie?
  
• Noem 1 oorzaak en 1 gevolg van de industrialisatie 
• Hoe zagen de leef- en werkomstandigheden van de arbeiders eruit?
• Wat stond er in de grondwet van 1848? 
• Door wie was deze grondwet bedacht? 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe en wanneer Nederland een industriële samenleving werd.
  
• Je kunt uitleggen wat het socialisme inhoudt en waarom er twee groepen socialisten waren.
  

De industriële revolutie in NL

2e helft 19e eeuw: industrialisatie komt opgang -->

• gebruik stoommachines
  
• ontstaan fabrieken (vooral textiel en voedingsmiddelen)
  
• Steden groeien 
  
• 1890 --> zware industrie komt opgang 
  
• Grote havens --> import grondstoffen
  
• Aanleg kanalen + spoorwegen
• In Zuid-Limburg: steenkoolmijnen --> niet meer importeren = goedkoper

De industriële revolutie in NL

• Situatie voor arbeiders zelfde als in GB
  
• Arme mensen afhankelijk van liefdadigheid van kerk en rijke burgers
  

Socialisme

• 19e eeuw: alleen rijke mannen kiesrecht in NL --> stemmen op de liberalen 
  

• Waren ook burgers die uitbuiting arbeiders niet goed vonden --> rond 1850 ontstaan socialisme = beweging die opkomt voor de arbeiders
  

Socialisme

• Grondlegger: Karl Marx
  
• Niet oke dat kapitaal in handen is van 1 klassen
  
• Klassenstrijd --> arbeiders via revolutie aan de macht.
  
• privébezit afgeschaft + kapitaal is van iedereen. 
  

Socialisme

• Niet alle socialisten vonden revolutie nodig.
  
• Dat was de meer gematigde groep: sociaaldemocraten.
  
• Wat wilde zij?
  
• situatie verbeteren via vreedzame weg + niet afschaffen privébezit: 
  
• 1. vakbonden oprichten --> onderhandelen + demonstreren
  
• 2. Wetten aanpassen 
  

Huiswerk

• maak een samenvatting/ mindmap van 4.4 
  
• maak opdracht 1 t/m 7
  

Werk dat mensen thuis voor een ondernemer doen om wat extra geld te verdienen.

1. Huisnijverheid
2. Industriële revolutie
3. Massaproductie
4. Industriële samenleving

De werkomstandigheden van de arbeiders waren goed

1. Juist
2. Onjuist

Arbeiders moesten vaak gevaarlijk werk doen

1. Juist
2. Onjuist

In de 19e eeuw ontstond de klassenmaatschappij

1. Juist
2. Onjuist

Welke klasse had de hoogste positie?

1. De arbeiders
2. Geschoolde arbeiders zoals winkelpersoneel
3. De fabriekseigenaren + ondernemers

Een ontdekking die werd gedaan in de 19e eeuw was de...

1. TV
2. Elektrisch licht
3. Telegraaf
4. Drieslagstelsel

In welk jaar kreeg Nederland een nieuwe grondwet?

1. 1840
2. 1848
3. 1850
4. 1858

De grondwet werd bedacht door de liberaal Thorbecke

1. Juist
2. Onjuist

Met de grondwet kreeg de koning meer macht

1. Juist
2. Onjuist