H13.5 Titrimetrie - 3 soorten titraties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Drie soorten titraties

NOVA H13 Analysetechnieken

H13.5 Titrimetrie

planning

• Overzicht drie soorten titraties
• Uitleg indirecte titratie (voorbereiding EXP 3)
  
• Bespreken uitwerking terugtitratie (EXP 2)

Directe titratie

De titrant reageert direct

 met de analiet.

analiet

titrant

analiet

titrant

Directe titratie - voorbeeld

De titrant reageert direct

 met de analiet.

H3O+

OH-

Oefentitraties

EXP 1 - Titratie
van zoutzuur
met natronloog

zuur-basetitratie

Terugtitratie

Aan de analiet wordt een nauwkeurige overmaat toegevoegd. De overmaat wordt bepaald m.b.v. een titratie.

analiet

titrant

overmaat

Terugtitratie - voorbeeld

Aan de analiet wordt een nauwkeurige overmaat toegevoegd.

De overmaat wordt bepaald m.b.v. een titratie.

H3PO4

H3O+

OH-                overmaat

H7.4 opgave 34

Terugtitratie - voorbeeld

Aan de analiet wordt een nauwkeurige overmaat toegevoegd.

De overmaat wordt bepaald m.b.v. een titratie.

CO32-

H3O+

H3O+                overmaat         overmaat 

Oefentitraties

EXP 2 - Bepaling van het kristalwatergehalte in soda
zuur-basetitratie 

OH-

Indirecte titratie

• Aan de analiet wordt een (onbekende) overmaat toegevoegd. 
• De omgezette analiet wordt bepaald m.b.v. een titratie.
  

analiet

titrant

overmaat

omgezette analiet

Indirecte titratie voorbeeld

• Aan de analiet wordt een (onbekende) overmaat toegevoegd. 
• De omgezette analiet wordt bepaald m.b.v. een titratie.
  

koper

thiosulfaat-ionen

salpeterzuur

jood (I₂)

H13.5 voorbeeldopgave 5

Indirecte titratie - voorbeeld

• Aan de analiet wordt een (onbekende) overmaat toegevoegd. 
• De omgezette titrant wordt gebruikt om m.b.v. een titratie de analiet te bepalen.
  

vitamine C

jodaat (IO3-)

jodide-ionen (I^-)

jood (I2)

Oefentitraties

EXP 3 - Bepaling van het gehalte vitamine C in een vitaminetablet  redoxtitratie

EXP3 Bepaling van het gehalte vitamine C in een vitamine tablet

De structuurformule 

van vitamine C.

Sleep de deeltjes naar de juiste oplossing

kaliumjodaat-oplossing

kaliumjodide-oplossing

jood-oplossing

vitamine C-oplossing

K+ (aq)

K+ (aq)

IO3- (aq)

I- (aq)

I2 (aq)

C6H8O6 (aq)

Bij opdracht 1  bij EXP 3 in het practicumboekje

Halreactie (ox) opstellen en kloppend maken: 

jodaat-ionen worden in zuur milieu omgezet in jodide-ionen

Halfreactie (red) opzoeken in Binas:

jodide-ionen worden omgezet in jood

Bij opdracht 2  bij EXP 3 in het practicumboekje

Halfreactie (1) opstellen en kloppend maken:

C₆H₈O₆ → C₆H₆O₆ 

Halfreactie (2) opzoeken in Binas

Hoe kan je de aanwezigheid van I2 aantonen?

(Nodig voor de eindpuntsbepaling.)

De kleur van I2 (aq) is lichtgeel (linkerbuis).

Bij lage concentraties I2 is de lichtgele kleur echter niet duidelijk waarneembaar. 

Als in een reactiemengsel naast  I2  ook

 zetmeel aanwezig is ontstaat het zwartgekleurde  I2 -zetmeel (aq) (rechterbuis).  Dit is zeer duidelijk waarneembaar!

I2-zetmeel (aq)

I2 (aq)

Bij reactie 1 ontstaat I2. Zolang er nog vitamine C aanwezig is, reageert het I2 direct met vitamine C weg tot I-.

Welke kleurverandering neem je waar bij het eindpunt van de titratie?

1. voor eindpunt: zwart na eindpunt kleurloos
2. voor eindpunt: kleurloos na eindpunt: zwart

Indirecte titratie - voorbeeld

• In de buret zit jodaat-oplossing.
  
• In de erlenmeyer zit vitamine C, jodide-ionen (overmaat), zetmeel en zwavelzuuroplossing opgelost.
  
• Als een druppel jodaat-oplossing in de erlenmeyer valt reageert jodaat eerst met jodide waarbij jood ontstaat. Het ontstane jood reageert vervolgens direct met ascorbinezuur.
  
• Op het moment dat alle vitamine C heeft gereageerd is het eindpunt / equivalentiepunt bereikt.
• Als nu een druppel jodaatoplossing in de erlenmeyer valt kan nog wel jood ontstaan (jodaat reageert met jodide). Dit jood blijft aanwezig, het kan niet meer met vitamine C reageren. Doordat er ook zetmeel in de oplossing aanwezig is, kleurt de oplossing met jood nu zwart.

vitamine C

jodaat (IO3-)

jodide-ionen (I^-)

jood (I2)

Oefentitraties

EXP 3 - Bepaling van het gehalte vitamine C in een vitaminetablet  redoxtitratie