1.3 Europese landbouw en de rest van de wereld

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar:
- jas uit, telefoon weg

- boeken op tafel
- je hoeft niet in te loggen op LessonUp

1.3 Europese landbouw en de rest van de wereld

Programma

1. Terugblik vorige les:
   - oorzaak-gevolg schema
   - pubquiz in teams
   
   
2. Uitleg paragraaf 1.3 
   
   
3. Oefenen met stof

Op teams + magister.me kan je vinden wat je moet leren!

Meer of minder?

Pubquiz: (Over)leven in EU §1 en 2

• Je mag je boek gebruiken, maar let op! Je hebt maar 30 seconden per vraag.
• Overleg in tweetallen 
• Schrijf jullie gezamenlijke antwoord op het antwoordblad
• Vragen over (de belangrijkste dingen) van overleven in EU tot nu toe
  
  
  Een ander duo checkt straks jouw werk 

Vraag 1

In 1951 werd de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal opgericht. Zij hielden zich bezig met kolen en staal voor de wapenhandel, maar bemoeide zich niet met de landbouw. 

De voedselkringloop speelde zich op lokale schaal af (niet internationaal). Boeren deden aan akkerbouw én veeteelt.

Hoe heet zo'n boerenbedrijf dat allebei doet? 

1 punt

Vraag 2

In 1957 werd de Europese Economische Gemeenschap (EEG) opgericht. Tijdens en na WO2 waren er veel voedseltekorten.
De zes lidstaten spraken twee kerndoelen af.

Wat waren deze twee kerndoelen?

2 punten

Vraag 3

Hoe heet de subsidie waarbij boeren voor ieder product dat ze leverden, een geld bedrag ontvingen. 

1 punt

Vraag 4

Aangemoedigd door subsidies probeerden boeren hun productie te verhogen.

Veel boeren gingen zich daarom specialiseren.

Wat wordt bedoeld met specialisatie? 

1 punt

Boeren kiezen voor veeteelt óf akkerbouw

Vraag 5

Boeren ruilen stukken land met elkaar, om efficiënter te zijn. Deze ontwikkeling zie je op de foto's. Hoe heet dit? 

naar

1 punt

Vraag 6

Een boer met 30 koeien kan geen melkrobot betalen, een boer
met 300 koeien wel. 

Boerenbedrijven werden steeds groter om zo de
productiekosten te verlagen en de opbrengst te 

verhogen. 

Zijn er door de schaalvergroting meer of minder
boerenbedrijven in nederland? 

1 punt

Vraag 7

Boeren waren te succesvol, er werd te veel geproduceerd. 

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid bedacht toen de quota. 

Wat hield dat in? 

1 punt

Vraag 8

Sommige boeren in de EU verliezen de concurrentiestrijd in de interne markt en stoppen. Als boeren ermee stoppen, gaat de leefbaarheid op het platteland achteruit. Op de foto's zie je voorbeelden hoe de EU helpt.
Hoe heet deze hulp?

1 punt

Pubquiz: (Over)leven in EU §1 en 2

• Geef je antwoorden aan het tafeltje achter je
• Het achterste tafeltje geef het aan de voorste 

Vraag 1

In 1951 werd de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal opgericht. Zij hielden zich bezig met kolen en staal voor de wapenhandel, maar bemoeide zich niet met de landbouw. 

De voedselkringloop speelde zich op lokale schaal af (niet internationaal). Boeren deden aan akkerbouw én veeteelt. Hoe heet zo'n boerenbedrijf dat allebei doet? 

Gemengd bedrijf

Vraag 2

In 1957 werd de Europese Economische Gemeenschap (EEG) opgericht. De zes lidstaten spraken twee kerndoelen af.

Wat waren deze twee kerndoelen?

• Voldoende beschikbaar en betaalbaar voedsel voor Europese burgers
• Europese boeren redelijke levensstandaard met stabiel inkomen

Vraag 3

Hoe heet de subsidie waarbij boeren voor ieder product dat ze leverden, een geld bedrag ontvingen. 

1 punt

Productiesubsidie

Vraag 4

Aangemoedigd door subsidies probeerden boeren hun productie te verhogen.

Veel boeren gingen zich daarom specialiseren.

Wat wordt bedoeld met specialisatie? 

1 punt

Boeren kiezen voor veeteelt óf akkerbouw

Vraag 5

Boeren ruilen stukken land met elkaar, om efficiënter te zijn. Deze ontwikkeling zie je op de foto's. Hoe heet dit? 

naar

1 punt

ruilverkaveling

Vraag 6

Een boer met 30 koeien kan geen melkrobot betalen, een boer
met 300 koeien wel. 

Boerenbedrijven werden steeds groter om zo de
productiekosten te verlagen en de opbrengst te 

verhogen. 

Zijn er door de schaalvergroting meer of minder
boerenbedrijven in nederland? 

1 punt

minder

Vraag 7

Boeren waren te succesvol, er werd te veel geproduceerd. 

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid bedacht toen de quota. 

Wat hield dat in? 

Een boer mag maar een maximale hoeveelheid aan gewas of dier produceren. 
(Ga je erover heen: boete)

1 punt

Vraag 8

Sommige boeren in de EU verliezen de concurrentiestrijd in de interne markt en stoppen. Als boeren ermee stoppen, gaat de leefbaarheid op het platteland achteruit. Op de foto's zie je voorbeelden hoe de EU helpt.
Hoe heet deze hulp?

Subsidie voor plattelandsontwikkeling

1 punt

1.3 Europese landbouw en de rest van de wereld

Sla je boek open op pagina 37!

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen wat de                           is en wat hun basisregels zijn
  
  
  
• Uitleggen wat de gevolgen van de WTO-afspraken zijn voor de landbouw
  

WTO

World Trade Organization

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
H1 §1, 2, 3 H2 §3	H3 §1, 2,	H3 §3 H4 §1	SO H1 §1, 2	H1 §3 H2 §1	H2 §2 SO	Herhalingsweek

Arm & Rijk

Overleven in Europa

Benodigde voorkennis 

Je weet wat vrijhandel is
Je kent wat protectionisme is

Vrijhandel is een vrij, onbelemmerd verkeer van goederen en diensten tussen verschillende landen.

Protectie / protectionisme is het beschermen van nationale of internationale markten door het instellen vna handelsbelemmeringen of het geven van steun aan de eigen producten. 

De EU (en voorgangers) geven veel subsidies aan boeren. Dat is een voorbeeld van...

1. Vrijhandel
2. Protectionisme

WTO

• Naast EU speelt WTO ook rol in landbouw
  
  
• Filosofie = vrijhandel, elk land eerlijke kans om te ontwikkelen
  
  
• Alle EU-lidstaten onderdeel van WTO 
  
  

WTO: 4 basisregels

1.  Als één land een gunstige voorwaarde krijgt, geldt dat voor alle landen.
   
   
2. Geen onderscheid tussen buitenlandse en 'eigen' producten.
   
   
3. Tarieven moeten vast zijn, dat geeft zekerheid en vertrouwen
   
   
4. Oneerlijke handelspraktijken zijn niet toegestaan

WTO: 4 basisregels

1.  Als één land een gunstige voorwaarde krijgt, geldt dat voor alle landen.
2. Geen onderscheid tussen buitenlandse en 'eigen' producten.
3. Tarieven moeten vast zijn, dat geeft zekerheid en vertrouwen
4. Oneerlijke handelspraktijken zijn niet toegestaan

Waarom was de WTO in het verleden geen fan van het landbouwbeleid van de EU? 

Fort Europa 

In het verleden:

• productie- en inkomenssubsidies
• invoertarieven 
• uitvoersubsidies (dumping)

Tegenwoordig:

• rechtvaardiger 
• 90% is nu fair, alleen de invoertarieven bestaan nog 

Van fort naar vrije markt

Waarom?                                 EU wil graag eerlijker produceren en handelen  

Vrijhandel heeft voor- en tegenstanders...

1) Leidt meer vrijhandel tot meer concurrentie voor de Europese landbouw en/of een grotere afzetmarkt? 

2) Gaan vrijhandel en verduurzaming samen?

3) Zal meer vrijhandel de welvaart op de wereld beter verdelen?           

Aan de slag!

Zelfstandig werken

Lees:
- paragraaf 1.3 (p.37-41)

Maak:
- opdracht 2
- opdracht 8

We bespreken straks de vragen klassikaal

Opdracht 2

1) Doel van WTO en hoe willen ze dat bereiken?

2) Waarom heeft ieder land bij vrijhandel een eerlijke kans?

3) Hoe beschermen uitvoersubsidies de Europese boeren?

4) Waarom kun je de combinatie van invoertarieven en uitvoersubsidies zien als dubbel oneerlijk voor niet-EU boeren? 

Opdracht 8

a) Welke twee redenen heeft de EU om de ommezwaai van fort naar vrijhandel te willen maken? 

Opdracht 8

Lesdoelen check

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen wat de WTO  is en wat hun basisregels zijn
• Uitleggen wat de gevolgen van de WTO-afspraken zijn voor de landbouw
  

Ga naar https://b.socrative.com/login/student/
Code is JDWAK

Ben je klaar, mag je rustig je tas pakken