lettergrepen en verkleinwoorden vwo 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom

• Foto's vergrotende trap 
• Theorie lettergrepen en verkleinwoorden
• Opdracht 17 en 18 maken

De foto's 

• Eerst raden we welk bijvoeglijk naamwoord bij de foto's hoort.
• Vervolgens geeft elk groepje toelichting op hun eigen foto's.
• Hierna stemt elk groepje op hun favoriete foto's (niet op jezelf).

Verkleinwoorden

Woord eindigt op:

• -ng, wordt -nkje of -etje.                                                        Bv. poginkje, dingetje
• lange klinker, verdubbel de klinker.                                   Bv. omaatje, cafeetje
• -i, voeg een -e toe.                                                                     Bv. taxietje

• -u (uitgesproken als oe), gebruik een apostrof.          Bv. sudoku'tje
• -y (met medeklinker ervoor), gebruik een apostrof.  Bv. lolly'tje

Let op bij:

• cijfer- en letterwoorden, gebruik een apostrof.          Bv. wc'tje, s'je, mp3'tje

Lettergrepen

• Past een woord niet op 1 regel? Gebruik een afbreekstreepje tussen 2 lettergrepen.

• BIJ TWIJFEL NIET AFBREKEN, SCHRIJF VOLLEDIGE WOORD OP EEN NIEUWE REGEL.

LET OP!

• Breek samenstelling af tussen de woorddelen.
  Bv. banket-bakker, ban-ketbakker
• Breek niet af voor/na een lettergreep van 1 letter.
  Bv. stu-dio, studi-o
• Laat speciale tekens en extra letters in verkleinwoorden weg bij afbreken. Bv. mee-eter, mee-ëter, piano-tje, pianoo-tje
• Zorg dat woord niet verkeerd gelezen kan worden.
  Bv. reser-vering, reserve-ring

Aan de slag!

• Wat: maak opdracht 17 en 18 (Taalverzorging 2, 4.2 Spelling)
• Hoe: individueel
• Hulp: buurman/buurvrouw, vinger opsteken
• Tijd: einde les 
• Klaar: dictee 3 (4.2 Spelling), zelftoets maken 

17
dingetje

ballonnetje

laatje

pony’tje

braampje

m’etje

18
a Als een woord niet helemaal op een regel past.

b ali-nea

po-ezie

gemeente-raad

curry-tje

vwo-er

c 1 Radiopresentator is een samenstelling. Een samenstelling moet afgebroken worden tussen de woorddelen: radio-presentator.

2 Min-ister is niet tussen twee lettergrepen afgebroken. De juiste manier van afbreken is mi-nister of minis-ter. Je kunt het woord ook helemaal op een nieuwe regel zetten.

3 Een woord moet niet afgebroken worden voor of na een lettergreep van één letter. De juiste manier van afbreken is even-veel.

4 Extra letters schrijf je niet bij het afbreken. De juiste manier van afbreken is oma-tje.

5 Code-ring kan verkeerd gelezen worden. De juiste manier van afbreken is co-dering.

d 1 pa-rochietje, paro-chietje, parochie-tje

2 lob-by'tje, lobby-tje

3 re-incarnatie, reïn-carnatie, reïncar-natie, reïncarna-tie

4 ex-ambassadeur, ex-am-bassadeur, ex-ambas-sadeur, ex-ambassa-deur

5 ma-yonaise, mayo-naise, mayonai-se

6 bac-teriën, bacte-riën, bacteri-en

Huiswerk

• Opdracht 17 en 18
• Dictee 3