Verdieping verzilting

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Onderzoek:

verdroging & verzilting

Verdieping:

verzilting

Lesplanning 

Aanwezigheid en boekencontrole 

Mededelingen:  

Uitleg verdieping

Maak -

Lesdoelencheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Benoem drie manieren waardoor de bodem verzilt
2. Welke gebieden in Nederland verzilten?
3. Leg drie oorzaken van verzilting in Nederland uit
4. Welke gevolgen heeft verzilting voor boeren?

Wat weet jij nog van de vorige keer?

Actualiteit

Droogmakerijen

Sinds 14e eeuw leggen de Nederlanders plassen en meren droog = Droogmakerij.

Reden:

Er moest meer landbouw grond bij komen voor de als maar groeiende bevolking. (gratis land)

Hoe? Leeg pompen van meren en plassen

1. Aanleggen ringdijk met vaart
2. Droogpompen omdijkt gebied dmv windmolens of (stoom of elektrische) gemalen.
3. Naar loop van tijd valt meer of plas droog.
4. Dit gebied moet altijd bemalden worden ander loopt het weer vol.

Zeepolder

Een gebied aan de kust die gevormd is door sedimentatie van zand en klei deeltjes.

Sedimentatie zorgt ervoor dat meer land aan de kust ontstaat. Wanneer het land door de mens bedijkt wordt door ontstaat er een zeepolder!

De mens (noodgedwongen) helpt:

• Met plaatjes wordt de natuur een handje geholpen. 

• De waterstand wordt kunstmatig geregeld. 

Dit gebeurt door een gemaal. 

De Middelzee en Het Bildt zijn voorbeelden!

Waddenzee

Buitendijks

Binnendijks

Landaanwinning

0

 Verzilting in droge gebieden

Verzilting = zout worden van de bodem.

Wanneer het kunstmatige nat maken van de landbouwgrond slecht gebeurt           irrigatie wordt de bodem zout. 

In water zitten altijd zouten. Als je gaat irrigeren, zal een groot deel van dat water verdampen. 

De zouten kunnen niet verdampen en blijven in de laag van de bodem waar de wortels van gewassen groeien. 

De gewassen sterven af en

de bodem wordt ongeschikt voor landbouw!

nos.nl

Verzilting in Nederland (1)

Vraag 1: Wat zie je op deze kaart?

Vraag 2: Welke relatie kun je leggen tussen verzilting en de ligging?

Vraag 3: In welke gebieden in Fryslân treedt verzilting op?

Vraag 4: Geef een verklaring van verzilting?

Werkvorm: DDU

In 5 minuten ga je:

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

Noteer de antwoorden!

Verzilting in Nederland (2)

Oorzaken verzilting grondwater en oppervlaktewater

• Zeewater dringt via de rivieren binnen

• Zoute kwel
• Meer verdamping en neerslagtekort
• Bodemdaling

Gevolgen

• Zout grondwater is ongeschikt voor drinkwater
• Zoutwater in de bodem is een bedreiging voor de landbouw 
• Zout oppervlaktewater is ongeschikt voor beregening
• Zout tast natuurgebieden aan, planten en dieren verdwijnen

Zoute kwel

Ontstaat doordat zeewater dat nog in de ondergrond aanwezig is naar boven stroomt doordat de waterpeilen in de polders lager zijn dan het zeeniveau. 

Meer verdamping en neerslagtekort

Water in rivieren en meren bevat van natuurlijke een beetje zout. Wanneer verdamping toeneemt en rivierwater, nemen de zoutconcentraties toe. 

Tijdens perioden van een neerslagtekort kunnen ook de concentraties van zout in oppervlaktewater toenemen. 

Zeewater dringt via de rivieren binnen

Bij een lage debiet in rivieren of een hogere zeewaterstand komt het zoute zeewater verder landinwaarts. 

Door klimaatverandering wordt dit proces verergerd.

Bodemdaling

0

Werkvorm: Mini SO

R	2p	In droge gebieden wordt vaak irrigatie gebruikt in de landbouw en wordt ook als de boosdoener van verzilting gezien Geef hiervoor twee oorzaken.
T1	3p	Gebruik de bron. (1p) Beschrijf wat je ziet in de bron; (2p) Leg uit hoe dit ontstaat.
T2	3p	Benoem een voorbeelden van een zeepolder in je eigen omgeving Geef 2 voorbeelden hoe de mens dit gebied een handje helpt
I	2p	Het aanleggen van zeepolders in wordt in ons land al eeuwen gedaan lang gedaan. Leg uit waarom we dit doen, verklaar ook dat deze gebieden kwetsbaar zijn voor verzilting

Houdt PTD aan

Lesdoelcheck

1. Benoem drie manieren waardoor de bodem verzilt
2. Welke gebieden in Nederland verzilten?
3. Leg drie oorzaken van verzilting in Nederland uit
4. Welke gevolgen heeft verzilting voor boeren?