Hoofdzin en bijzin les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga rustig op je plek zitten en leg je boek en leesboek op tafel

Leg je huiswerk op de hoek van je tafel (opdracht 5, 6, 8 en 10 op bladzijde 122-124)

Hoofdzin en bijzin

Wat gaan we doen vandaag?

- Huiswerk bespreken 

- Wat weet je nog?

- Theorie

- Oefenen

- Werken aan de opdracht 

Aan het einde van de les heb je geleerd hoe je beredeneert of een zin een hoofdzin of een bijzin is. 

Huiswerk bespreken

opdracht 5, 6, 8 en 10 op bladzijde 122-124

Wat weet je nog?

1. We gaan met de klas naar Parijs en zullen daar een week blijven.

• en - nevenschikkend 

2. Wel weten we, dat het ergens in een buitenwijk zal zijn.

• dat - onderschikkend 

3. Mevrouw Luttema en meneer Boor gaan mee als extra begeleiders, maar dat is nog niet zeker.

• maar - nevenschikkend 

4. In elk geval gaat onze mentor mee, dus gezellig wordt het zeker!

• dus - nevenschikkend 

5. Als we in Parijs zijn, wil ik graag wat kledingwinkels bezoeken.

• als - onderschikkend 

Theorie 

Hoofdzin en bijzin 

Theorie 

Zinnen die zelfstandig kunnen staan noemen we hoofdzinnen. 
Zinnen die niet zelfstandig kunnen staan noemen we bijzinnen. 

• In hoofdzinnen staat de persoonsvorm meestal op de tweede plaats, in bijzinnen staat de persoonsvorm meestal verder naar achteren.
  
• In een hoofdzin kan de persoonsvorm los staan van andere werkwoorden.
• In de bijzin staan alle werkwoorden bij elkaar, het is niet mogelijk om er iets tussen te zetten. 
  
  
• Julia blijft thuis, omdat het heel hard regent.

Theorie 

Nevenschikkend:

• Hoofdzin + hoofdzin

Onderschikkend:

• Hoofdzin + bijzin
• Bijzin + hoofdzin 

• Je gebruikt voegwoorden om zinnen te combineren 

Theorie 

Hoe kan je alle persoonsvormen vinden in een zin?

1. Getalproef

2. Tijdsproef 

• Jos fietst hard, omdat hij niet te laat wil komen. 
• Jos fietste hard, omdat hij niet te laat wilde komen. 

• Bedenk daarna of het een hoofdzin of bijzin is. 

Oefenen

Oefenen

Het is dus mogelijk dat je bijzinnen tot in het oneindige toevoegt in andere bijzinnen of hoofdzinnen. 

• dat je bijzinnen tot in het oneindige toevoegt in andere bijzinnen of hoofdzinnen. 

Maar omgekeerd kan het ook zijn dat bijzinnen zelfstandig voorkomen. 

• dat bijzinnen zelfstandig voorkomen

Iedereen kan dan zelf invullen wat jij zou doen als je toch eens rijk was.

• wat jij zou doen
• als je toch eens rijk was

Werken aan de opdracht

Wat? Maak opdracht 2, 6 en 7 op bladzijde 126-127

Hoe? Zelfstandig en stil
Tijd? Tot het einde van de les (het is huiswerk voor 28/11)
Vragen? Steek je hand op en ik kom bij je langs
Klaar? Lees verder in je leesboek of maak ander huiswerk