Persoonsvorm, gezegde en onderwerp

• Nederlands
• MBO

Welk zinsdeel kun je vinden door de tijd te veranderen?

1. Onderwerp
2. Gezegde
3. Persoonsvorm
4. Voltooid deelwoord

Welk zinsdeel is de persoon die in de zin iets doet/iets is? Als het geen persoon is datgene wat iets doet of is?

1. Onderwerp
2. Gezegde
3. Persoonsvorm

Alle (delen van) werkwoorden vormen samen het .........

1. Onderwerp
2. Gezegde
3. Persoonsvorm

Persoonsvorm

De persoonsvorm is altijd een werkwoord

Persoonsvorm

In iedere zin staat een persoonsvorm. De persoonsvorm is een vervoegd werkwoord.

Je kan de persoonsvorm in een zin op drie manieren vinden. 

1. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

• De dokter onderzoekt de blessure grondig.
  
• De dokter onderzocht de blessure grondig.

2. Getalsproef

'Als het onderwerp in een zin enkelvoud is, moet de persoonsvorm ook enkelvoud zijn.'

'Het onderwerp en de persoonsvorm moeten hetzelfde getal hebben.'

De persoonsvorm past zich aan het onderwerp aan. 

Verandert het onderwerp, dan verandert de persoonsvorm mee.

Ik loop

Jij loopt

Wij lopen

3. Zin vragend maken

Als je de zin vragend maakt, komt de persoonsvorm vooraan te staan.

  

• Hij is vorige week naar Praag geweest.
  
• Is hij vorige week naar Praag geweest?
  

persoonsvorm: is

Er zijn drie manieren om de persoonsvorm te vinden, welke is NIET juist?

1. Vraagzin van maken
2. Tijd veranderen
3. Voorste woord kiezen
4. Hoeveelheid veranderen

Werkwoordelijke gezegde (wg)

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin. 

Je vindt het werkwoordelijk gezegde dus door alle werkwoorden in de zin op te zoeken en achter elkaar te zetten.

"Mijn zus heeft de verwarming op 20 graden gezet."

→ werkwoorden: heeft en gezet.

→ werkwoordelijk gezegde = heeft gezet

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. persoonsvorm + onderwerp
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Werkwoordelijk gezegde?

Hij heeft gisteren zijn vitaminen niet gegeten.

1. hij heeft
2. heeft
3. heeft gegeten
4. heeft zijn vitaminen gegeten

Onderwerp

WIE of WAT 

+

persoonsvorm

Het onderwerp is belangrijk voor de werkwoordspelling. Het geeft namelijk het  

aantal aan van de persoonsvorm.

Onderwerp

Om het onderwerp te vinden kun je de volgende vraag te stellen:

onderwerp: wie/wat + (werkwoordelijk) gezegde?

Onderwerp

Hij rent over de sintelbaan.    

• wie of wat rent?
• antwoord: hij (= onderwerp)

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben naar de wedstrijd gaan.

• wie of wat wilden gaan?
  
• antwoord: Bart, Kees en Ben
  (= onderwerp)

Hoe vind je het onderwerp in een zin?

Wat is het onderwerp in de volgende zin?
Het onderwerp heb ik niet onderstreept.

1. het onderwerp
2. ik

Wat hebben we deze les geleerd?

• Persoonsvorm  - 3 manieren om de persoonsvorm te vinden
• (werkwoordelijk)gezegde - alle werkwoorden
• Onderwerp - wie/wat + gezegde