Oligopolie

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Oligopolie

Lesdoelen

• Voorbeelden noemen van markten van oligopolie
• De kenmerken van de marktvorm oligopolie beschrijven

Terugblik

Hierna volgen vier korte vragen over de marktvormen uit hoofdstuk 1 en 2: Markt van volkomen concurrentie/ volledige mededinging en de monopolie.

Benoem vier kenmerken van de marktvorm volkomen concurrentie

Welk product is homogeen?

1. Kaas
2. Bier
3. Wijn
4. Graan

Wat is een kenmerk van een monopolie?

1. Veel aanbieders
2. Heterogeen product
3. Eén aanbieder
4. Onderscheidend

Oligopolie

Voorbeelden van oligopolies zijn veel te vinden in de markten waarmee grote kapitalen of diepgaande kennis gemoeid is. 

Voorbeelden zijn de staalindustrie, het bankwezen, de computermarkt, de vliegtuigindustrie, de oliemarkt, energie, onderwijs, huisvesting, media, telefonie, supermarkten en internet.

Oligopolie

Homogeen oligopolie

(klanten letten vooral op de prijs, er kan een prijsoorlog ontstaan)

Heterogeen oligopolie

(producenten moeten met elkaar concurreren)

Supermarkten

Internet en telefonie

Heterogeen oligopolie

Energie

Brandstof

Homogeen oligopolie 

Duopolie

Als er maar twee oligopolies zijn, noem je het een duopolie.

Weinig aanbieders, veel vragers

Moeilijke toetreding tot de markt

Toetredingsbarrières:

• hoge aanvangsinvesteringen
• verzonken kosten (vaste gemaakte kosten die bij sluiting van de onderneming nite meer terugverdiend kunnen worden)
• octrooien 

Concurrentie vs. samenwerken

• schaalvoordelen
• verzonken kosten: hierdoor zullen partijen terughoudend zijn met samenwerking, tenzij er contracten worden gemaakt.
• octrooien: bewijs van uitvinding, geeft alleenrecht op commercieel gebruik van uitvinding. 

Kartel

Verboden prijsafspraken = kartel

Reden → onderlinge concurrentie beperken

Bij homogene goederen is de concurrentie feller dan bij heterogene producten.

1. Juist.
2. Onjuist.

Naarmate er minder concurrentie is, hebben aanbieders meer invloed op de prijs van hun product.

1. Juist.
2. Onjuist.

De kans op een kartel is bij een oligopolistische marktvorm veel groter dan bij volkomen concurrentie.

1. Juist.
2. Onjuist.

Welke van de volgende goederen / diensten kunnen een oligopolist zijn?

1. Benzine
2. Mobiele telefoons
3. Cola
4. Vliegtuigmaatschappij

Een kartel is niet strafbaar.

1. Waar
2. Niet waar

Hoe heet een product waarbij het voor de consument niet uit maakt wie het levert of van welk merk het product is?

1. Homogeen goed
2. Heterogeen goed

Zelfstandig werken

Paragraaf 5 lezen en maken opdrachten

Max Winst bij Oligopolie

Iedere aanbieder ondergaat invloed van eigen concurrentiemiddelen(prijs), kwaliteit en reclame + van andere mede aanbieders.

Starre prijzen

A verlaagt zijn prijs --> concurrent B doet dit ook beide afzetten stijgen maar minder omzet.

--> lager dan monopolie door concurrentie

A verhoogt zijn prijs --> concurrent B doet dit niet  lagere afzet A + lagere omzet A

-->Hoger dan de prijs bij volkomen concurrentie

    doordat ze meer (zelf) kunnen bepalen.