literatuurgeschiedenis middeleeuwen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Literatuur in de Middeleeuwen

middeleeuwen

ongeveer 500 -  historisch gezien begin middeleeuwen

ongeveer 1100 - literair gezien begin middeleeuwen

ongeveer 1500 - uitvinding boekdrukkunst -> einde    middeleeuwen

middeleeuwen

theocentrisme: god(sdienst) stond in het centrum van de belangstelling

memento mori: gedenk te sterven

middeleeuwen

feodale stelsel

middeleeuwen

                                                                                     standenmaatschappij                                

                                                                            later: burgers (vanaf 1250)

middeleeuwen

collectivisme -> je maakte deel uit van een groep; het individu was onbelangrijk -->> veel werk was anoniem

middeleeuwen

symboliek:

De middeleeuwer ging ervan uit dat achter de reële, zichtbare werkelijkheid een diepere, niet direct waar te nemen werkelijkheid schuilging. Het alledaagse kon een teken voor iets zijn, een symbool.

getallensymboliek: 3 en 7 zijn bijv. heilige getallen

kleurensymboliek: bijv. blauw -> trouw, wit -> zuiverheid

symboliek in de natuur: bijv. roos -> liefde, duif -> vrede

middeleeuwse literatuur 

ongeveer 1200: teksten in het Middelnederlands

Natureingang: een stereotype beschrijving van de natuur (meestal de lente)

literaire milieus: 

• literatuur aan het hof
  
• geestelijke literatuur 
  
• literatuur in de stad
  

literatuur aan het hof

Ridderromans:

- voorhoofse roman (kenmerken: zie stencil) - Karelromans

- hoofse roman (kenmerken: zie stencil) - verering van de jonkvrouw

1. Arthurromans: fantasie van de vroegere werkelijkheid
2. Oosterse romans: kruistochten en onmogelijke liefdes
3. Klassieke roman: klassieke oudheid

geestelijke literatuur

- exempelen

- legenden

heiligenlevens

zie video volgende pagina 9.16-11.00

literatuur in de stad

Rond 1250: opkomst steden en opkomst burgerij

- Abele spelen (vaak opgevolgd door een sotternie)

- Prozaroman (ontrijming)

- Schelmenroman (Pietje Bell)

- Didactische literatuur  (Jacob van Maerlant) (video begin -2.20)

- Dierenverhalen

Rederijkerskamers

Verenigingen waarin literatuur werd beoefend. 

Ze hadden vooral een opiniërende functie--> wat was goede literatuur of wat waren goed gedichten? Hoe moet het en waar moet het aan voldoen?

Boekdrukkunst: snelle verspreiding van nieuwe inzichten -> einde middeleeuwen-> start renaissance 

video 11.15-12.05

Voor het beantwoorden van de vragen:

Let op: de site van literatuurgeschiedenis is een beetje veranderd. Boven vraag 5 staat: klik op thema's (middeleeuwen). Je moet nu op tijdvak klikken (middeleeuwen) i.p.v. op thema's. Daarna kun je bij 'onderwerpen' op 'Zonder geloof vaart niemand wel' klikken (heb je nodig vanaf vraag 5) en op 'memento mori' (heb je nodig vanaf vraag 14).

Link op volgende pagina.

Opdracht: maak vraag 14 t/m 20 in je groepje (break-outrooms Teams worden aangemaakt tijdens de les). Zorg dat je de link en de vragen bij de hand hebt.

https: