H4_middeleeuwen

Middeleeuwen
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 25 slides, met tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Middeleeuwen

Slide 1 - Tekstslide

De middeleeuwen
Waar denk je aan?
Noteer minimaal 5 begrippen
Denk aan: geschiedenis, maatschappij, literatuur

Slide 2 - Tekstslide

MIDDELEEUWEN

Slide 3 - Tekstslide

Historische context
Standenmaatschappij
• Veel ziektes (pokken/builenpest)
• Kerk veel macht (RK)
• De Lage Landen bestonden uit gewesten
• Geen eenheidstaal: varianten van Middelnederlands

Overgang Oudheid -> middeleeuwen

Slide 4 - Tekstslide

middeleeuwen: 500 - 1500


ongeveer 500 -  historisch gezien begin middeleeuwen


ongeveer 1100 - literair gezien begin middeleeuwen


ongeveer 1500 - uitvinding boekdrukkunst -> einde    middeleeuwen

Slide 5 - Tekstslide

Karel de Grote



• Vroege middeleeuwen: rond 750 – 815
Feodale stelsel
• Christendom breidde zich verder uit


Slide 6 - Tekstslide

Standenmaatschappij
                                                                                     
                                




                                                                            later: burgerij

Slide 7 - Tekstslide

Feodale stelsel
Wederzijdse trouw
en bescherming

Slide 8 - Tekstslide

Ridderschap
Hoge maatschappelijke positie
functie: verdediging grondgebied + krijgstocht

Verschuiving geweld -> 'ridderlijk' gedrag
moed, trouw, morele zuiverheid, dienstbaarheid
functie: beschermen van zwakken in de maatschappij

Slide 9 - Tekstslide

Burgerij
Verstedelijking maatschappij

Boeren -> burgers (handel)

Slide 10 - Tekstslide

De oudste Nederlandse zin?
Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu wat unbidan we nu



• Vlaamse monnik die in Engeland werkte, rond 1100, probeerde zijn pen in het Oud-Nederlands.


Slide 11 - Tekstslide

Boekdrukkunst

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Hoofsheid
  • Vanaf twaalfde eeuw
• Levensideaal
• Afgeleid van ‘hof’
Gedragsregels: zelfbeheersing
• Hoofse liefde: dienstbaarheid
• Onafhankelijk van kerkelijke, christelijke cultuur


Slide 14 - Tekstslide

Literatuur in de middeleeuwen

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

1. Het lied in de middeleeuwen
Egidiuslied

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Link

Slide 19 - Tekstslide

2. ridderlijke letterkunde
Ridderromans:
• Eliteliteratuur
• Jongeren aan het hof
• Voorbeeldcarrière
Functies:
• Educatieve functie
• Ontspanning


Slide 20 - Tekstslide

KARELEPIEK
• Karel de Grote centraal
• Chanson de geste
• Gebruik van verhalen uit orale verteltraditie
Belangrijke onderwerpen:
• Strijd tegen de heidenen
• Spanningen binnen het feodale systeem
ARTHUREPIEK
• Koning Arthur en zijn ridders
• Sprookjesachtig
• Liefde en ridderschap
• Doordachte structuur
• Hofdag-queeste-hof
zoektocht in een niet-hoofse wereld
(HOOFSE ROMANS)

Slide 21 - Tekstslide

3. geestelijke letterkunde
Bijbelvertaling
Marialegenden
Exempelen (korte vertelling)

Slide 22 - Tekstslide

4. burgerlijke letterkunde
hoofse lyriek
troubadoursliederen
--> hoofse liederen

Slide 23 - Tekstslide

5. het dierdicht

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Link