Arm en Rijk 1.2 Paradijs boven de evenaar

1.2 Ethiopië: een paradijs boven de evenaar?

H1 Genoeg voor iedereen?

Domein Wereld
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4-6

In deze les zitten 34 slides, met tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

1.2 Ethiopië: een paradijs boven de evenaar?

H1 Genoeg voor iedereen?

Domein Wereld

Slide 1 - Tekstslide

Lesdoel 
  1. Wat zijn de gebiedskenmerken van Ethiopië en wat is hun betekenis voor de voedselproductie?
  2. In hoeverre zijn de interne en externe relaties van belang voor de voedselvoorziening?

Slide 2 - Tekstslide

Gebiedskenmerken
Fysische Geografie:
- Reliëf / Hoogteligging
- Klimaat / Neerslag
- Natuurlijke vegetatie

Slide 3 - Tekstslide

Rift Valley
  • Type plaatbeweging?
  • Wat gebeurt er?
  • Type gebergte?

Slide 4 - Tekstslide

Rift Valley

Slide 5 - Tekstslide

Vegetatie
Wat valt je op aan de 
vegetatie?

Wat verwacht je voor 
neerslagpatroon?

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

De landbouw in Ethiopië
Als je de figuren bekijkt, wat voor type landbouw verwacht je dan in de vier neerslaggebieden?
aride zone
semi-aride zone
subhumide zone
humide zone

Slide 8 - Tekstslide

De landbouw in Ethiopië
Als je de figuren bekijkt, wat voor type landbouw verwacht je dan in de vier neerslaggebieden?
aride zone
semi-aride zone
subhumide zone
humide zone

Slide 9 - Tekstslide

Landbouw
Aride (droog) oosten: nomadische veeteelt (geiten/dromedarissen) & in rivierdalen nog beetje droogtelandbouw (droogtetolerante gewassen zoals gierst, afdekken akkers na gebruik)

Semi-aride (halfdroog - net zoveel neerslag als in Nederland): akkerbouw (maïs en gierst) & extensieve veeteelt (geiten / schapen)

Subhumide (vrij natte zone - savanne): akkerbouw (mais als voedselgewas) /  veeteelt (koeien / schapen / geiten)


Slide 10 - Tekstslide

Gierst

Slide 11 - Tekstslide

Teff
NL Patent
https://www.volkskrant.nl/kijkverder/2018/voedselzaak/artikelen/ethiopie-teelt-al-duizenden-jaren-teff-toch-heeft-een-drent-patent-op-het-graan/

Slide 12 - Tekstslide

Landbouw
Humide (zeer natte zone - tropisch woud): kleine zelfvoorzienende boeren & commerciële landbouw (koffie en suikerriet). 



Slide 13 - Tekstslide

De landbouw in Ethiopië
Als je de figuren bekijkt, is het klimaat dan een belangrijke factor voor de hongersnood in Ethiopië?

Slide 14 - Tekstslide

Landbouwmogelijkheden
Positief:

Klimaat: Gunstig, gemiddeld over het jaar heen voldoende neerslag
Neerslagregiem: Belang dat natte groeimaanden gevolgd worden door droge maanden (rijpen en oogsten)
Reliëf: hoogteverschil biedt mogelijkheden tot aanleg stuwmeren voor irrigatie

Slide 15 - Tekstslide

Landbouwmogelijkheden
Problemen:

Neerslagvariabiliteit: Neerslag per jaar / per seizoen niet betrouwbaar
Grondbezitverhoudingen: kleine boeren (erven), gemiddeld 0,6 ha, pachten bij de overheid en landleasing
Ontbossing: traditionele landbouw duurzaam, maar nu niet meer. Erosie

Slide 16 - Tekstslide

Ontbossing
ingezoomd op klein onderzoeksgebiedjes 

Slide 17 - Tekstslide

Mens en Milieu
Traditionele landbouw was duurzaam.

Maar door bevolkingsgroei is de vraag naar voedsel toegenomen -> uitputting en lagere opbrengsten. 
  • Ontbossing: watererosie, bodem (vruchtbare gedeelte) spoelt weg.
  • Overbeweiding: winderosie, bodem waait weg, en verzilting

Slide 18 - Tekstslide

Waarom dan toch een land met zoveel voedselproblemen?

Natte en droge periodes moeten elkaar afwisselen! 
Ontbreekt de natte periode, dan komt de voedselvoorziening in gevaar -> het land is kwetsbaar. 

Slide 19 - Tekstslide

Opdrachten
Maak Arm en Rijk
par. 2 
Opg 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8

Slide 20 - Tekstslide

1.2 Ethiopië: een paradijs boven de evenaar?

H1 Genoeg voor iedereen?

Domein Wereld

Slide 21 - Tekstslide

Lesdoel 
  1. Wat zijn de gebiedskenmerken van Ethiopië en wat is hun betekenis voor de voedselproductie?
  2. In hoeverre zijn de interne en externe relaties van belang voor de voedselvoorziening?

Slide 22 - Tekstslide

Landbouwmogelijkheden
Genoeg landbouwmogelijkheden

lang niet alle geschikte grond gebruikt voor de commerciële landbouw
Dat heeft te maken met de grondbezitverhoudingen.

Slide 23 - Tekstslide

Grondbezit
  • Akkerbouw is vooral in handen van kleine boeren. 
  • Ze zijn voor het grootste deel zelfvoorzienend.
  • Waarom niet commercieel? 

Slide 24 - Tekstslide

Opbrengst
  • Grootte van de percelen (0,6 ha)
  • net genoeg opbrengst voor eigen familie
  • Nu wel meer opbrengst per ha, maar minder per inwoner. 
  • Veel boertjes leven afgelegen ver van weg
  • Geen voordeel om hun (bederfelijke) producten over grote afstanden op de ruggen van ezels te vervoeren


Slide 25 - Tekstslide

Investeren
  • Landbouwmechanisatie onrendabel voor kleine boeren
  • Landbouwgrond gepacht van de overheid 
  • Overeenkomst voor 30 jaar, maar kan zo maar ingetrokken worden. 
  • Gevolg: boeren investeren niet in het land. Ook geen bomen planten.

Slide 26 - Tekstslide

Externe relaties
Bekijk de handelsbalans van Ethiopië. Wat zie je? 

Slide 27 - Tekstslide

Handelsbalans
  • Ethiopië veel geld kwijt aan de invoer (voedsel, olieproducten en kapitaalgoederen)
  • Uitvoer van landbouwproducten veel minder

Gevolg Ethiopië steeds dieper in de schulden.

Slide 28 - Tekstslide

Verdeling grond
  • Machthebbers verhuren gronden aan multinationals Landleasing 
  • Grootste commerciële boeren nu Indiërs, Chinezen en Saudiërs. 
  • Ook middelgrote landbouwbedrijven: deels Ethiopisch, deels buitenlands (ook NL - wat?)
https://www.youtube.com/watch?v=AjCY5ci4djQ
https://www.youtube.com/watch?v=xBva39wnHHM

https://zembla.bnnvara.nl/nieuws/hollandse-handel-de-rozen
2016 tot 1:42

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Video

Externe relaties
Waarom willen buitenlands bedrijven naar Ethiopië?

  •  gunstige klimaat, 
  •  lage lonen en de 
  • nabijheid van een grote afzetmarkt. 



Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Video

Slide 33 - Link

Opdrachten
Maak Arm en Rijk
H1 par. 2 + 3
Par 2 Opg 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8
Par 3 opg 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8

Slide 34 - Tekstslide