3.1 organismen ordenen

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

3.1 Organismen ordenen

Thema 4 Ordening

Wat weten we al?

Organisme

Leerdoelen 3.1

• Je kunt organismen indelen door te kijken naar gemeenschappelijke kenmerken.
• Je kunt de kenmerken noemen van de cellen van bacteriën, schimmels, planten en dieren.
• Je kunt uitleggen wanneer organismen tot dezelfde soort behoren.

Indelen in groepen

Alle organismen op aarde kun je indelen in vier groepen:

• Bacteriën
• Schimmels
• Planten
• Dieren

Hoeveel groepen organismen zijn er?

1. Vier
2. Drie
3. Vijf
4. Zes

Kenmerken

Alle organismen bestaan uit één of meer cellen. 

Deze cellen hebben allemaal een celmembraan en cytoplasma.

De drie kenmerken die verschillen zijn:

• Een celkern
• Een celwand
• Bladgroenkorrles

Celkern

• Celen van schimmels, planten en dieren hebben een celkern. 
• Bacteriën hebben geen celkern.
• In de celkern liggen de chromosomen.
• Om de chromosomen ligt het kernmembraan.
• Bij bacteriën liggen de chromosomen los in het cytoplasma.

Welke organismen hebben een celkern?

1. Schimmels en dieren
2. Bacteriën
3. Schimmels, planten en dieren
4. Planten en bacteriën

Celwand

• Dieren zijn de enige organismen die om hun cellen geen celwanden hebben.
• Bacteriën, schimmels en planten hebben wel celwanden om hun cellen.
• Een celwand zorgt voor de stevigheid van een cel.

Bladgroenkorrels

Planten hebben in alle groene delen bladgroenkorrels.

In bladgroenkorrels vindt fotosynthese plaats. Hierbij wordt glucose gemaakt.

Welke organcellen bevinden zich alleen in plantencellen?

1. Kern
2. Lysosomen
3. Bladgroenkorrels
4. Mitochondriën

Welke organismen hebben geen celwanden?

1. Dieren
2. Planten
3. Schimmels
4. Bacteriën

Vier rijken

Door te kijken naar gemeenschappelijke kenmerken kun je organismen verder indelen in steeds kleinere groepen.

Vier rijken zijn:

• Bacteriën
• Schimmels
• Planten
• Dieren

Aantal cellen

• Er zijn eencellige organismen en meercellige organismen.
• Bacteriën zijn eencellig. Ze bestaan uit maar één cel.
• Ook schimmels, planten en dieren kunnen eencellig zijn.
• Gist is een eecellige schimmel en een alg een eencellige plant.
• Bij de meeste meercellige organismen zien niet alle cellen er hetzelfde uit. 
• De cellen verschillen in bouw en functie.
• Bij meercellige organismen komen weefsels en organen voor. 

Hoeveel rijken zijn er?

1. Zes
2. Drie
3. Vier
4. Vijf

Soorten en Rassen

Op de afbeelding ie je honden. Ze lijken niet erg op elkaar. Het zijn verschillende rassen van de soort hond.

Organismen behoren tot één soort als ze samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Dit geldt ook voor planten.

Wat is een kenmerk van organismen die tot dezelfde soort behoren?

1. Ze hebben exact dezelfde uiterlijke kenmerken.
2. Ze hebben dezelfde levensduur.
3. Ze kunnen alleen voedsel delen met elkaar.
4. Ze kunnen samen vruchtbare nakomelingen krijgen.

Begrippen 3.1

• Eencellig
• Meercellig
• Soort

Ik kan nu

• Je kunt organismen indelen door te kijken naar gemeenschappelijke kenmerken.
  
• Je kunt de kenmerken noemen van de cellen van bacteriën, schimmels, planten en dieren.
  
• Je kunt uitleggen wanneer organismen tot dezelfde soort behoren.

Aan het werk!

Maken opdrachten 3.1: 1 t/m 4 + 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 3.1

Veel goed? -> Maken 7+ online extra  3.1