Naar Een Meer Betekenisvol Ckv

• Culturele en kunstzinnige vorming
• HBO
• Studiejaar 4

NAAR EEN MEER BETEKENISVOL CKV

EEN ONDERZOEKSCRIPTIE NAAR HET CONCRETISEREN

VAN EEN (TE) ABSTRACT CKV IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS

ELSKE BOUMA

Welkom allemaal bij mijn colloquium! 

In deze presentatie neem ik jullie mee in mijn onderzoeksscriptie naar het concretiseren van een te abstract ckv in het voortgezet onderwijs. 

INHOUD

1. INTRODUCTIE

2. HOOFDVRAAG

3. HET ONDERZOEK

4. ONDERZOEKSMETHODEN

5. SAMENVATTING

6. DE HANDREIKING

7. DISCUSSIE

8. STELLING

9. CONCLUSIE

10. VRAGEN

In deze presentatie start ik met een introductie en overzicht van de hoofdvraag en onderdelen in mijn scriptie. Daarna licht ik kort mijn extra product toe en discussiëren we samen over de stelling. Aan het eind is natuurlijk ruimte voor vragen. 

Jouw ervaring (of die van je leerlingen, medeleerlingen of medestudenten) met ckv

Jouw ervaring (of die van je leerlingen,
medeleerlingen of medestudenten) met ckv

Jullie mogen nu op je mobiel, laptop of Ipad naar de website staan die op het scherm staat en de code invoeren. Op je device zal je deze presentatie een aantal vragen beantwoorden. 

Om te starten ben ik benieuwd naar jullie persoonlijke ervaring met ckv. Dit mag je individuele ervaring zijn als ex-leerling in het vo. Maar dit mogen ook opmerkingen zijn die je van mede-studenten of leerlingen hebt gehoord. je kan meerdere antwoorden invullen. 

1 INTRODUCTIE

Uit onderzoek van de SLO is gebleken dat leerlingen zich niet serieus genomen voelen in het onderwijs. Ook experts geven aan dat er iets mist. Dat zie je bijvoorbeeld in deze artikelkoppen. 

Jullie mogen nu zelf op de oogjes klikken en de artikelkoppen lezen

Ik herken uit mijn persoonlijke ervaring wat er in deze artikelkoppen staat

Ik herken uit mijn persoonlijke ervaring wat er in deze artikelkoppen staat.

Ja

Nee

De volgende vraag op je device: 

2

1

3

4

5

Waarom dit onderwerp?

 - meerdere aanleidingen voor dit onderzoek. 

- Zolang als ik me kan herinneren discus

- Ook het aanzien van ckv bij leerlingen, niet altijd optimaal geweest. In mijn hoofd juist bijna vanzelfsprekend 

- leerlingen zich niet serieus genomen voelen in het onderwijs. vaag en nutteloos vonden. ervaring bevestigd. 

- experts artikelen & publicaties mist in het kunst en cultuuronderwijs zoals artikelkoppen. algemene aanzien en erkenning van het belang van ckv vaak wankelt. 

- Er bestaat geen aparte.  een onderdeel is binnen een kunstdocentopleiding. Het erg begrijpelijk gevolg, klein onderdeel uitmaakt opleiding. Toch echt andere vakken, niet gelijke visie. In mijn jaar, maar ook andere jaren niet voorkeur ckv, maar extraatje. Wel, vaak toch twijfel over hoe concreet aanpakken, ondanks waardevol ckv. 

- persoonlijke interesse maatschappelijke actualiteit/processen. globalisering, individualisering, een pandemie, racisme, afnemend vertrouwen in de wetenschap, verbinding tussen mensen nu veel via scherm. Laatste onderwijs meer aandacht moet zijn voor culturele vorming te helpen functioneren in deze wereld.  

Hoe ziet een handreiking voor de havo/vwo ckv-docent op Reggesteyn Noetsele eruit wanneer het format, door middel van een doelgroepanalyse van 4 havoleerlingen en een onderzoek naar het belang van ckv, voor de leerling resulteert in het begrijpen en behalen van de beoogde leerdoelen?

2 HOOFDVRAAG

De doelgroep in dit onderzoek betreft de leerlingen in 4 havo. De casuslocatie waarop het praktijkonderzoek van deze scriptie is uitgevoerd, is CSG Reggesteyn Noetsele in Nijverdal.

Uiteindelijke heeft mijn persoonlijke aanleiding tot dit onderwerp en vooronderzoek geleid tot de volgende hoofdvraag: 

In deze scriptie is daarom het doel geweest de relatie te verkennen tussen de belevingswereld van de doelgroep, het begrip tot het doel van ckv en de verwezenlijking hiervan. 

Omdat docent muziek een erg praktische opleiding is en ik resultaatgericht werken erg fijn vind besloot ik daarnaast als extra product niet alleen de voorwaarden voor een handreiking te onderzoeken, maar de handreiking daadwerkelijk te maken. 

3 HET ONDERZOEK

Wat is ckv? (Voorkennis)

1

Doelgroepanalyse 

2

Leereffecten

3

Visies & Leermethoden m.b.t. betekenisvol ckv

4

Leerstrategieën 

5

Praktijkonderzoek

6

Conclusie, Discussie & Aanbevelingen

7

Wat is onderzocht?

H1: onderzocht wat de doelstellingen en inhouden van het vak ckv zijn. De inhoud uitwerking ontstaan ckv, beschrijving ontwikkelingen plaatsgevonden en huidige onderwijssituatie. Gebruik gemaakt van literatuuronderzoek een + enquête voor docenten ckv hun ervaringen.

H2: is doelgroepanalyse. Oftewel, wat kenmerkt de leerling bij het vak ckv in 4 havo? Besproken a.d.h.v. observaties twee 4 havo-klassen op casuslocatie + enquête belevingswereld doelgroep. Aanvullend literatuuronderzoek naar doelgroep.

H3: Wat zijn de leereffecten van ckv op de doelgroep?

Door literatuuronderzoek dieper ingegaan op algemene leereffecten van ckv op doelgroep. Dus, waarom is ckv überhaupt zinvol en hoe zit dat eigenlijk intrinsieke/extrinsieke?

H4: Welke leermethoden en visies zeggen wat over betekenisvol ckv?

A.d.h.v. literatuuronderzoek verschillende leermethoden bijdragen optimaler aanbieden ckv.

H5 over welke leerstrategieën betekenisvol ckv kunnen ondersteunen? H4 dus leermethoden, H5 hoe methoden + visies toegepast in de onderwijspraktijk. 

H6 praktijkonderzoek in deze scriptie dat uit twee delen betstaat beschreven. De informatie die is opgedaan uit de literatuur aangevuld met enquêtes en observaties om theoretisch kader ondersteunen. Deze resultaten samengevat. Verzamelen resultaten = kern voor 2e deel in het praktijkonderzoek: de handreiking

5 SAMENVATTING

Scaffolding

Vakoverstijging

Domeinen & Dimensies

Reflectie

Interdisciplinair

Onderwerpen

Inbreng

Actuele thematiek

Uit het onderzoek bleek dat er een aantal elementen waren die bijdragen aan concreter en betekenisvol ckv en een plek konden krijgen in de handreiking. 

Wanneer deze onderwerpen bekeken werden, bleek dat ze allemaal onder één overkoepelende term konden worden geschaard. Namelijk, Aansluiten bij de doelgroep. 

Om een principe in een onbekende situatie toe te passen moeten leerlingen enigszins abstract kunnen denken. De leerlingen in de doelgroep zitten in de fase waar het abstract denkvermogen zich nog ontwikkeld. Een geschikte aanpak om leerlingen te kunnen ondersteunen in deze ontwikkeling tot abstract denken, wat voor kunst en cultuur belangrijk blijkt is scaffolding. Scaffolding is een manier van begeleiding waar de docent door concrete informatie een symbolische steiger bouwt waardoor de leerlingen langzaam het principe onder de knie krijgt. Langzaam wordt deze steiger ofwel de begeleiding afgebouwd. 

Uitleg onderwerpen

Sociaalemotionele ontwikkeling

Cognitieve 

ontwikkeling

Scaffolding

Reflectie

Vakoverstijgend & Interdisciplinair werken

Onderwerpkeuze (Actuele thematiek & Dimensies)

Domeinen

Inbreng

Meteen verder klikken

In de handreiking die ik zo laat zien zijn verschillende tools en strategien weergegeven om scaffolding toe te kunnen passen. Eén manier om scaffolding toe te passen is 'show and tell' oftewel, laat het eerste zien en vertel pas daarna. Dus probeer zoveel mogelijk visuele hulpmiddelen in te schakelen, omdat de meeste mensen visueel beter leren. Dat heb ik in deze opdracht ook voor jullie gedaan. Sommige onderwerpen zijn samengevoegd en andere uit elkaar gehaald. 

Het bleek namelijk dat voor dit onderzoek het aansluiten bij de doelgroep kan worden opgedeeld in twee categorieën. Het aansluiten bij de cognitieve ontwikkelen en het aansluiten bij de sociaalemotionele ontwikkeling (ofwel, de belevingswereld). 

In het midden zien jullie de onderwerpen staan. Via je device mag je nu proberen de onderwerpen naar het juiste vakje te slepen. 

6 HANDREIKING

De handreiking had ik eigenlijk aan jullie willen geven, maar dat kon helaas niet. Daarom toch even op camera. 

Op basis van het ontwerp dat is voorgelegd aan docenten in het werkveld kon ik de volgorde aanpassen van de handreiking zodat het beter aansluit bij een lesopbouw. Zo is de handreiking opgedeeld in een deel voor de les, tijdens de les en na de les. Als je kijkt naar de verdeling zie je dus ook dat inderdaad een geode voorbereiding voor de les het halve werk is. 

In de chat staat het pdf van de handreiking waar je kort doorheen kan scrollen. Door de klikken op het gewenste hoofdstuk wordt je direct naar dat hoofdstuk gestuurd. Een aantal pagina's uitgelicht. 

7 DISCUSSIE

Goed om te zeggen ook een aantal aspecten niet besproken. Voornaamste reden, deze aspecten onderzoeken op zich.

Dit hoofdstuk kan dus wellicht ook dienen ter inspiratie voor toekomstige afstudeerders. 

Als eerste niet ingegaan op de beoordeling van ckv. Hierover zijn ook al een heel aantal scripties gedaan. 

Het tweede punt, is dat de handreiking, ondanks dat deze wel gelezen is door docenten, niet in de praktijk is getest. Het zou dus geweldig zijn wanneer...

Dan is literatuuronderzoek ondersteunt met praktijkonderzoek. Maar dit praktijkonderzoek is slechts gedaan op één casuslocatie. De wijze waarop de docent ckv aanbiedt, verschilt vaak per school en per docent. Dit heeft tot gevolg leerlingen ckv variërend ervaren.  Ongeacht deze beperking baseert dit onderzoek zich op de eigen verkregen resultaten + de resultaten van het monitoronderzoek van de SLO die wel op meerdere scholen is afgenomen. 

Laatste punt. De rol van de docent is van groot belang. Ook een heel onderzoek op zich. Vooral bij een vak  over kunst en cultuur speelt de persoonlijke interpretatie van de docent een rol. Vooral wanneer gekeken wordt naar onderwerpkeuze is de docent afhankelijk van begrip van de doelgroep, maar ook persoonlijke interpretaties wanneer gevoelige onderwerpen besproken worden. Dit leidt direct naar de stelling. 

8 STELLING

"Ckv-docenten moeten altijd hun mening geven wanneer ze maatschappelijke thematiek behandelen."

Op grond van mijn scriptieonderzoek doe ik de suggestie dat maatschappelijke actualiteiten aan bod zouden moeten komen in ckv-lessen, onder meer om aan te sluiten bij de belevingswereld van jongeren en ontwikkeling van culturele vorming. De docent heeft hierbij ook zeer waarschijnlijke persoonlijke overtuigingen die bij culturele en kunstzinnige vorming wellicht wel of niet zinvol kunnen zijn om te delen. De stelling luidt daarom als volgt: 

Ckv-docenten moeten altijd hun mening geven wanneer ze maatschappelijke thematiek behandelen. 

9 AFSLUITING

Dan de afsluiting.

Als afsluiting wil ik graag een wens uitspreken. Mijn wens voor de toekomst van ckv is dat er voortdurend opnieuw gekeken wordt naar de beste manier om aan te sluiten bij de generatie aan wie het vak wordt gegeven. Hierdoor blijft het vak relevant en actueel om zo het doel van onderwijs te verwezenlijken. Ckv is een dynamisch vak omdat kunst en cultuur constant in beweging zijn en ontstaan en worden voortgedragen door de mensen die zich op dat moment voortbewegen in de wereld. Hierbij speelt de toekomstige generatie natuurlijk een grote rol. Ik hoop dus dat er telkens weer gekeken kan worden naar wat de leerlingen op dat moment nodig hebben om klaargestoomd te worden tot functionele en gelukkige volwassenen in deze snel veranderende samenleving.

10 VRAGEN

Nou, dat is heel wat haha.

Dan, zijn er nog vragen?