4.1 uitleg flexles

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

4.1 Een nieuwe kijk op de wereld

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen dat mensen door de renaissance anders dachten over het leven en de wereld.
  
• Je kunt twee oorzaken noemen voor de ontdekkingsreizen.
  
• Je kunt beschrijven welke gevolgen de komst van Europeanen had voor gebieden in Azië, Afrika en Amerika.
  

Je kunt uitleggen dat mensen door de renaissance anders dachten over het leven en de wereld.

Renaissance

• Rond 1300 : nieuwe belangstelling voor alles wat Grieks + Romeins is (klassieke oudheid)
• Er ontstaan nieuwe cultuur --> Renaissance = wedergeboorte van de oudheid

• Waar zou die renaissance zijn begonnen?

Begon in Italië

• Daar  is veel kunst + gebouwen uit de oudheid zichtbaar aanwezig

• Men kreeg nu niet alleen opdrachten van de kerk, maar ook van rijke burgers (bvb: Medici familie in Florance)

Ontstaan nieuwe manier van denken

• In ME: leven op aarde is niet belangrijk, maar is een voorbereiding op het leven na de dood

• In renaissance (vanaf 1500): Gaat men net als Grieken en Romeinen genieten van leven op aarde. Men mag ook rijkdom tonen in gebouwen, kunst etc. 

Nieuwe gedachten in wetenschap

• Kennis verzamelen uit oudheid 
• Niet meer alles geloven wat de kerk zegt of schrijft 
• Zelf nadenken + controleren of het klopt (het verstand/de rede)

• Maar men bleef wel christelijk
• Voorbeeld --> Erasmus --> Bijbel opnieuw vertalen uit Grieks --> Zo ontdekken dat in Latijnse versie veel fouten stonden

Je kunt twee oorzaken noemen voor de ontdekkingsreizen.

Wat zijn ontdekkingsreizen?

• Vanaf 1450
• Reizen naar gebieden die toen nog niet bekend waren bij de Europeanen
• Doel: Nieuwe route naar Azië vinden

• Christoffel Columbus reisde voor de Spanjaarden --> 1492 ontdekt hij Amerika

Oorzaken ontdekkingsreizen

• Naar Azië om specerijen te kopen --> Kon je veel geld mee verdienen. Eerst via Midden-Oosten aan de specerijen komen --> werd te duur... Dus opzoek naar eigen route naar Azië
• Rond 1450 grote zeereizen voor het eerst mogelijk door technische verbeteringen in scheepsvaart --> bvb Kompas + betere kaarten

Je kunt beschrijven welke gevolgen de komst van Europeanen had voor gebieden in Azië, Afrika en Amerika.

Gevolgen ontdekkingsreizen

• Gevolgen voor: Azië, Afrika, Amerika:
• 1. Europeanen gingen handelen, dwingen met geweld lage prijzen af. Handelsposten werden opgericht --> daar woonde ze + haven + fort 
• 2. Ontstaan koloniën in Midden- en Zuid-Amerika. (kolonie = een gebied buiten Europa dat was veroverd en waar Europeanen het bestuur regelden en een tijd gingen wonen.)

Gevolgen ontdekkingsreizen

• Op koloniën --> plantages (= Een groot landbouwbedrijf, waar één product wordt verbouwd, bijvoorbeeld rietsuiker of tabak.) --> Idianen gedwongen om te werken
• 3. Verspreiding Europese cultuur --> Sommige Idianenculturen (Azteken) verdwenen helemaal --> vernietigd door Europeanen
• 4. Ziektes verspreid

Vragen bij filmpje

• Wat was het doel van de ontdekkingsreis van Columbus?
• Wanneer vertrok Columbus?
• Door wie werd Columbus ingehuurd?
• Waarom moesten ze opzoek naar een nieuwe handelsroute?
• Hoe was het leven aan boord van het schip?
• Hoe reageerden de inwoners op Columbus?
• Wel continent heeft Columbus ontdekt?