7.2 stengels en wortels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

7.2: stengels en wortels

Leerdoelen: 

7.2.1 Je kunt drie functies van wortels beschrijven.

7.2.2 Je kunt twee functies van stengels beschrijven.

7.2.3 Je kunt de werking van houtvaten en bastvaten beschrijven.

7.2.4 Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.

Wat gaan we doen:

- Herhalen basisstof 1

- Uitleg basisstof 2 

- Aan de slag met de opdrachten. 

Het grootste gedeelte van het blad bestaat uit:

1. Nerven
2. Bladmoes
3. Vlies

bladmoes

nerf

hoofdnerf

Koolstofdioxide

zuurstof

waterdamp

CO2

O2

Welke 2 stoffen kan een plant maken met fotosynthese?

1. Water en glucose
2. Glucose en CO2
3. CO2 en zuurstof
4. Glucose en zuurstof

Aantekening. Pak je schrift

Wortels

Wortels hebben drie functies:

• de plant stevig vastzetten in de bodem

• water en mineralen opnemen uit de bodem

• reservestoffen opslaan

Wortelharen

1. Met de wortelharen neemt een plant water en mineralen op in de cellen
2. Via celwanden komen deze stoffen in de hoofdwortel

Stengels

De functies van stengels zijn 

- transport van stoffen,

- stevigheid geven aan de plant.

Wat betekend transport? Zoek op....

Het woord TRANSPORT betekend

Stevigheid geven (vaten)

Vaten

Rondom de vaten liggen vezels, 

Vezels zorgen voor stevigheid.

Knol

Een knol is een verdikte stengel waarin veel reservestoffen zitten.

Voorbeeld op volgende slide

Vaten

• Houtvaten

• Bastvaten

Houtvaten ->  vervoeren water en mineralen vanuit de wortels naar de overige delen van de plant. In de houtvaten gaat water door de stengel naar de bladeren. Water verdampt door de huidmondjes uit de bladeren. Er ontstaat zo een stroom van water in de plant, van de wortels naar de bladeren.

In de bladeren wordt glucose gemaakt. Glucose is een suiker. Suikers lossen op in water. Bastvaten ->  vervoeren water met opgeloste suikers vanuit de bladeren naar de overige delen van een plant.

Bomen

1. Bij een boom noem je de stengel een stam. In de stam van een boom groeien steeds nieuwe houtvaten. De nieuwe houtvaten duwen de oude houtvaten naar de binnenkant van de stam 
2. Hoe meer houtvaten hoe dikker de stam

Leerdoelen: 

1. Je kunt drie functies van wortels beschrijven.
2. Je kunt twee functies van stengels beschrijven.
3. Je kunt de werking van houtvaten en bastvaten beschrijven.
4. Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.

Aan de slag!

Maak in je digitale boek:

B.2

Test jezelf

Heb je dit niet af? Noteer dit dan als huiswerk in je agenda

Ahornsiroop (video)

Ahornsiroop

Planten transporteren water met opgeloste stoffen door de vaatbundels heen. Vroeg in het voorjaar gaat de boom glucose vanuit de wortels naar de knoppen vervoeren. De bloemknoppen en de bladknoppen kunnen deze glucose dan gebruiken om uit te lopen tot bloem of blad. In het vroege voorjaar is het leuk deze sapstroom af te tappen van de boom. Dat aftappen van deze sapstroom gaat vooral goed bij de esdoorn (ahorn). De sapstroom van de esdoorn door de houtvaten van de boom bevat dan extreem veel suiker. Binnen vierentwintig uur kan je uit een klein gaatje makkelijk anderhalve liter ahornsap tappen. Als je dit sap dan langzaam indikt op het gas in een pan kan je daar ahornsiroop van maken. In onderstaande video zie je hoe dat in zijn werk gaat.

Bekijk de video op de volgende slide