...Weet je hoe goed je de stof van dit hoofdstuk begrepen hebt.
... Weet je wat je moet leren voor de toets.
Slide 3 - Tekstslide
Hoofdstuk 6: Steden en Staten
Slide 4 - Tekstslide
kenmerkende aspecten:
De opkomst van de handel en het ontstaan van steden
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
Het begin van staatsvorming en centralisatie
de strijd tussen kerk en staat.
Slide 5 - Tekstslide
Herhaling H6
Slide 6 - Tekstslide
6.1: woonplaats en werkplaats
Slide 7 - Tekstslide
platteland en stad:
vanaf ongeveer het jaar 1000 veranderen er dingen:
- Boeren gaan moerasgebieden droogleggen door sloten te graven. Ook kapten ze bossen. Zo kwam er meer ruimte voor akkers.
- Boeren gingen een andere ploeg gebruiken.
gevolg: Grotere oogst, meer voedsel, mensen leven langer, bevolking groeit.
Slide 8 - Tekstslide
platteland en stad:
Boeren gaan hun landbouwoverschot verkopen, dit doen ze op markten.
- knooppunten van land- en waterwegen.
- bij een kasteel.
Hierdoor groeit de handel.
Slide 9 - Tekstslide
platteland en stad
handelaren en ambachtslieden gingen steeds vaker bij een markt wonen, zo groeiden marktplaatsen vaak uit tot steden.
Dit noemen we verstedelijking
Slide 10 - Tekstslide
Gilden:
- samenwerken om op te komen voor de belangen van de eigen groep.
- bepalen van werktijden.
- bepalen van prijzen.
- controleren van de kwaliteit van producten.
- Beroepsopleiding, je mag pas na een meesterproef zelf een bedrijf starten.
Slide 11 - Tekstslide
Gilden:
- zorgen voor bejaarde en zieke leden en voor de weduwen van gestorven meesters.
- organiseren van feesten, kerkelijke bijeenkomsten en begrafenissen.
Slide 12 - Tekstslide
Internationale handel
de Hanze: verbond tussen handelssteden aan de Oostzee en Noordzee.
- geen tol vragen aan elkaar.
- samen strijden tegen vijanden, zoals piraten.
- vorsten overhalen tot het beschermen van handelaren en om geen tol te heffen.
Slide 13 - Tekstslide
6.2: Zelfstandige burgers
Slide 14 - Tekstslide
6.3: De machtige kerk
Slide 15 - Tekstslide
Kerkenbouw:
Doel: laten zien hoe rijk en godsdienstig een dorp of stad was.
1000- 1200: Romaanse stijl: Stenen kerken die leken op vroegere Romeinse bouwwerken. Kleine ramen met ronde bogen in dikke muren.
1200-1500: Gotische stijl: hoge kerken met dunnere muren en spitse bogen die ondersteund werden door stenen bogen aan de buitenkant. Grote ramen met kleurrijke afbeeldingen in glas in lood.
Slide 16 - Tekstslide
Vaardigheid: Gebondenheid aan tijd en plaats
Slide 17 - Tekstslide
Gebondenheid aan tijd en plaats:
Wat je normaal vindt en hoe je over iets denkt wordt bepaald door de tijd waarin je leeft en de plaats waar je leeft.
waar je leeft (plaats op de wereld), tijd (wanneer je leeft), achtergrond (cultuur en geloof), normen (wat mensen belangrijk vinden) en waarden (wat mensen normaal vinden)
Slide 18 - Tekstslide
6.4: De macht van vorsten
- Investituurstrijd
- centralisatie
- staatsvorming
- derde stand
Slide 19 - Tekstslide
Herhaling: de Investituurstrijd
Duitse koning werd gekozen door vier hoge edelen en drie bisschoppen.
Na de dood van een bisschop koos de koning een nieuwe, dit noemen we investituur
in 1075 werd door de paus besloten dat alleen pausen bisschoppen mochten benoemen.
Slide 20 - Tekstslide
staatsvorming en centralisatie
land besturen als eenheid --> staatsvorming
eigen ambtenaren in dienst voor bestuur en rechtspraak.
groot eigen leger
invoeren van wetten en koninklijke rechtbanken door het hele land.
besturen van het gebied vanuit één centrale plek --> centralisatie.
Slide 21 - Tekstslide
6.5: De kruistochten
Slide 22 - Tekstslide
naar Jeruzalem:
Waarom is Jeruzalem een heilige plek?
christenen: Jezus zou er gestorven zijn en was er begraven.
joden: stad van de vroegere joodse tempel
moslims: Mohammed zou vanaf de Tempelberg een reis naar de hemel gemaakt hebben.
Slide 23 - Tekstslide
Het heilige land bevrijden:
Een jaar na de oproep van de paus begint de eerste kruistocht: gewapende tocht van christenen om land op niet christenen te veroveren.
Lesduur is: 50 min
