2kgt Lezen §5 Hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, havo
• Leerjaar 2

§4 Tekstverbanden en signaalwoorden

Cursus 1

Meer dan lezen

• 
  
• Je kunt onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst.

Lesdoelen

In deze les:

• De stof van Lezen
  paragraaf 1 t/m 4 herhalen.
• Hoe kun je onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst?
• Gezamenlijk afronden.

Tekstverbanden en signaalwoorden

In teksten hebben zinnen en alinea's met elkaar te maken. Ze houden verband met elkaar. Aan een signaalwoord zie je met welk verband je te maken hebt. Die woorden helpen je een tekst beter te begrijpen.

Verband: opsomming

Signaalwoorden: allereerst, ten eerste, ten tweede, ook, bovendien, daarnaast, verder, vervolgens, tot slot

Max is dol op sporten. Hij kan goed wielrennen, maar hij is ook een prima zwemmer. Bovendien loopt hij regelmatig hard.

Verband: tegenstelling

Signaalwoorden: maar, daarentegen, echter, toch, integendeel

De weerman vertelde dat het vandaag mooi weer zou worden, maar het regende heel erg hard.

Verband: tijdsvolgorde/chronologisch

Signaalwoorden: vroeger, later, nu, eerst, daarna, vervolgens, uiteindelijk, intussen

Eerst moest Samira naar dansles en daarna ging ze naar huis.

De belangrijkste informatie in een tekst of een video noem je hoofdzaken.
Wat niet zo belangrijk is, noem je een bijzaak.
Een bijzaak is een toelichting (meer informatie
of uitleg) of een voorbeeld. 

Signaalwoorden waaraan je kunt zien dat er een toelichting of een voorbeeld volgt, zijn: zo, onder andere, dat wil zeggen, je moet daarbij denken aan, met andere woorden, neem nou, bijvoorbeeld en zoals.

Hoofd- en bijzaken

Zo vind je hoofdzaken: 

• De hoofdzaken van een tekst of video vind je vaak in de inleiding of in het slot.
• Hoofdzaken vind je ook in de kernzinnen. Vaak is de kernzin van een alinea de eerste of de laatste zin.

Wat?	Cursus 1 Meer dan Lezen: §4 tekstverbanden en signaalwoorden O Opdracht 4: Samen (fragment) Opdracht 6: alleen Oefentoets paragraaf 3, 4 en 5 (online)
Hoe?	Zelfstandig of in tweetallen. Werk de antwoorden uit in je schrift.
Hulp	De theorie in deze LessonUp en de uitleg op blz. 31.
Tijd	Tien minuten.
Waarom?	Om te oefenen met het herkennen van hoofd- en bijzaken.
Klaar?

• Je hebt de stof van Lezen periode 1 herhaald.
  
• Je kunt onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst.
  
• Je kunt bepalen wat de kernzin van een alinea is.

Lesdoelen