2kgt Lezen §5 Hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, havo
• Leerjaar 2

• Lees het groene blokje theorie
  op blz. 31.
• Log alvast in op LessonUp! 

§5 Hoofd- en
bijzaken

Voordat we beginnen:

Cursus 1

Meer dan lezen

• 
  
• Je kunt onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst.

Lesdoelen

In deze les:

• De stof van Lezen
  paragraaf 1 t/m 4 herhalen.
• Hoe kun je onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst?
• Opdracht 1 en 2 samen maken (en nakijken).
• Opdracht 3 t/m 5 zelfstandig maken.
• Gezamenlijk afronden.

Tegenstellend verband

Chronologisch verband

Opsommend verband

Toelichtend verband

Lisanne miste haar trein, maar kwam toch op op tijd voor haar sollicitatiegesprek

Eerst moet het gehakt bakken, daarna de groenten toevoegen en dan kan de saus worden gemaakt.

Ik heb een kat, konijn, hamster en een hond.

Ellie had de inbraak bij de buren niet gehoord. Ze sliep namelijk niet thuis.

Ik speel elk weekend games, zoals GTA, Fifa en Mario Kart.

"Vorig jaar sportte ik drie keer in de week, maar daar heb ik nu geen tijd meer voor."

Uitlegfilmpje!

De belangrijkste informatie in een tekst of een video noem je hoofdzaken.
Wat niet zo belangrijk is, noem je een bijzaak.
Een bijzaak is een toelichting (meer informatie
of uitleg) of een voorbeeld. 

Signaalwoorden waaraan je kunt zien dat er een toelichting of een voorbeeld volgt, zijn: zo, onder andere, dat wil zeggen, je moet daarbij denken aan, met andere woorden, neem nou, bijvoorbeeld en zoals.

Hoofd- en bijzaken

Zo vind je hoofdzaken: 

• De hoofdzaken van een tekst of video vind je vaak in de inleiding of in het slot.
• Hoofdzaken vind je ook in de kernzinnen. Vaak is de kernzin van een alinea de eerste of de laatste zin.

opdracht 1

Lees tekst 1 oriënterend.

• Welke tekstsoort is tekst 1?
• e-mail, mail
• Wat is het onderwerp?
• stageafspraken 
• Hoeveel alinea’s heeft de tekst?
• 4
• Wat is het belangrijkste doel van de tekst?  instrueren 

opdracht 1

Lees tekst 1 precies

• Welke zin in de inleiding geeft aan waarover de tekst gaat?
• de derde zin
• Onderstreep in elke alinea de kernzin.
• Aan welk signaalwoord in de tweede alinea kun je zien dat er voorbeelden volgen?
• zoals

opdracht 1

• Aan welk signaalwoord in de derde alinea kun je zien dat er een uitleg volgt?
• Zo
• Wat zijn hoofdzaken? Noteer alle goede antwoorden.
• A afspraken over werktijden en B je krijgt werkkleding om herkenbaar te zijn.

opdr.2

afgelegen plaatsen

bewegingen in het zeewater

de vraag

in die tijd, toen

tijdperken van tien jaar

verlangen naar vroeger

zeestromingen

het verzoek

nostalgische

destijds

decennia

uithoeken

Wat?	Cursus 1 Meer dan Lezen: §5 Hoofd- en bijzaken. Opdracht 3, 4 en 5 op blz. 32-33.
Hoe?	Zelfstandig of in tweetallen. Werk de antwoorden uit in je schrift.
Hulp	De theorie in deze LessonUp en de uitleg op blz. 31.
Tijd	Tien minuten.
Waarom?	Om te oefenen met het herkennen van hoofd- en bijzaken.
Klaar?	Werk alvast verder aan opdracht 7 op blz. 35.

Maken

• Je hebt de stof van Lezen periode 1 herhaald.
  
• Je kunt onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst.
  
• Je kunt bepalen wat de kernzin van een alinea is.

Lesdoelen