NN6 - HV2 - H6 - Zinsdeelzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica - zinsdelen H6

Zinsdeelzinnen herkennen en benoemen.

Herhalen

Van te voren:

We zijn geëindigd met woordsoorten:

Je benoemt elk woord.

We gaan nu weer

bezig met zinsdelen.

Je splitst de zin op in delen

en benoemt deze delen:

Belangrijk om het verschil te benadrukken:

Vandaag / beginnen / we / met zinsdelen.

Noteer van de zin: pv, ow, wg, lv, mv, bwb.
'Tijdens de les gaf Nouschka alle weekendnieuwtjes door aan Jolinde.'

Noteer van de zin: pv, ow, wg, lv, mv, bwb.
'Heeft Herman Brood dit museum ooit een van zijn schilderijen geschonken?'

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker. 

Samengestelde zin: zin met meer dan 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker, want zij bakt graag koekjes. 

Daniël had zich opnieuw verslapen, omdat hij had zitten gamen tot laat in de avond.

1. enkelvoudige zin
2. samengestelde zin

Mattia heeft zijn tas al ingepakt.

1. enkelvoudige zin
2. samengestelde zin

Hoofd- en bijzinnen

Als een zin twee persoonsvormen heeft, is het een samengestelde zin. Deze samengestelde zin bestaat uit hoofdzinnen of hoofd- en bijzinnen.

Samengevat

Hoofdzin:

Pv en ow naast elkaar

Pv staat vooraan

Bijzin:

Pv en ow niet naast elkaar

Pv staat achteraan.

Toen de zomervakantie dichtbij kwam, werden sommige leerlingen minder gemotiveerd.

1. 1x HZ
2. 2x HZ
3. BZ + HZ
4. HZ + BZ

Daniël had zich opnieuw verslapen, omdat hij had zitten gamen tot laat in de avond.

1. 1x HZ
2. 2x HZ
3. BZ + HZ
4. HZ + BZ

Maakt deze nieuwe sport een kans?

1. 1x HZ
2. 2x HZ
3. BZ + HZ
4. HZ + BZ

Zinsdeelzinnen

Zinsdeelzinnen

Als een samengestelde zin bestaat uit een hoofdzin (HZ) en een bijzin (BZ), is de bijzin een onderdeel (een zinsdeel) van de hoofdzin. Je zet dan strepen om de bijzin. Dit is één zinsdeel.

Een zinsdeel is een zinsdeelzin als er een persoonsvorm in staat.

Zinsdeelzinnen

De meest voorkomende zinsdeelzinnen zijn:

• onderwerpszin (ow-zin)
• lijdendvoorwerpszin (lv-zin)
• meewerkendvoorwerpszin (mv-zin)
• bijwoordelijke bepalingszin (bwb-zin), 'bijwoordelijke bijzin'

Zinsdeelzin: hoe pak je dit aan?

Stap 1: Zoek de persoonsvorm(en). Zet de zin in een andere tijd.

Stap 2: Bepaal of de zin enkelvoudig of samengesteld is.

Stap 3: Samengesteld? Zijn het twee hoofdzinnen of een hoofdzin en een bijzin?

Stap 4: Is de zin een bijzin? Zet dan strepen om de zin, zodat het een zinsdeel wordt.

Stap 5: Benoem de zin (ow-zin, lv-zin, mv-zin, bwb-zin). 

Voorbeeld op het bord:

Omdat ze vanavond moet oppassen, heeft Vienne vanmiddag haar toets geleerd. 

Deze zin gaan we samen ontleden: stap voor stap.

Antwoord

Je ontleedt dus eigenlijk gewoon de zin.

Alleen de bijzin is één zinsdeel.

En dat noem je een zinsdeelzin.

Die zinsdeel zin is dan het: onderwerp, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp of de bijwoordelijke bepaling. 

Je zet er gewoon -szin achter

Huiswerk 21 maart

H6 grammatica 'zinsdeelzinnen' af

+ betoog GEPRINT mee naar de les!