Les maandag 27-03-2023

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Leerdoel

• Je kunt na afloop van de les de theorie van de optimale valutagebieden uitleggen en aangeven welke problemen zich dan bij de Europese Unie voordoen.

Hoe gaan we dat doen?

• Herhaling door middel van quizvragen rond valuta en monetair beleid.
• Uitleg van de theorie optimale valutagebieden.
• Documentaire: laatste kans voor de euro.

Het beleid van de overheid is gelijkgesteld aan de conjuncturele ontwikkeling. Welk beleid is van toepassing?

1. Anti-cyclisch (begrotings)beleid
2. Pro-cyclisch (begrotings)beleid

Kies de juiste automatische stabilisatoren in een economische neergang.

1. werkloosheidsuitkeringen
2. degressief belastingstelsel
3. hypotheekrenteaftrek
4. export

Wisselkoersen

Ontstaan door vraag en aanbod 

Appreciatie = stijging wisselkoers

Depreciatie = daling wisselkoers 

Verschuivingen ontstaan door:

* Veel vraag naar valuta door:

- Hoge rente

- Veel export 

* Op den duur niet aantrekkelijk, omdat de wisselkoers stijgt. 

* Veel aanbod valuta door:

- Lage rente 

- Veel import

* Op den duur aantrekkelijk, omdat de wisselkoers daalt.

= saldo betalings-balans-

Voorbeeld van een betalings-balans

Betalingsbalans en wisselkoers 

Positief saldo -> wisselkoers apprecieert -> export daalt import stijgt -> betalingsbalans in evenwicht

Negatief saldo -> wisselkoers deprecieert -> export stijgt import daalt -> betalingsbalans in evenwicht 

Alleen bij variabele wisselkoersen!

Frankrijk gaat 250 vliegtuigen verkopen aan Australië. Hierdoor:

1. daalt het aanbod van €
2. daalt de vraag naar €
3. stijgt het aanbod van €
4. stijgt de vraag naar €

Nederlandse vakantiegangers boeken minder vakanties naar Zuid-Afrika. Hierdoor:

1. daalt het aanbod van €
2. daalt de vraag naar €
3. stijgt het aanbod van €
4. stijgt de vraag naar €

China gaat meer mijnen (grondstoffen) overkopen in Afrika. Hierdoor:

1. daalt het aanbod van yuan
2. daalt de vraag naar yuan
3. stijgt het aanbod van yuan
4. stijgt de vraag van yuan

De import van EMU stijgt, wat gebeurt er met de euro?

1. meer vraag naar de euro, dus appreciatie van de euro
2. meer aanbod van de euro, dus depreciatie van de euro
3. meer vraag naar de euro, dus depreciatie van de euro.
4. meer aanbod van de euro, dus appreciatie van de euro.

De rente in de VS gaat omhoog.
Wat is het effect op de wisselkoers
$/€?

1. Veel vraag naar dollars, dus appreciatie $
2. Veel vraag naar dollars, dus depreciatie $
3. Veel aanbod van dollars, dus appreciatie $
4. Veel aanbod van dollars, dus depreciatie $

Saldo betalingsbalans EMU is positief, het effect op wisselkoers euro is ...?

1. vraag euro's > aanbod euro's: depreciatie €
2. aanbod euro's > vraag euro's: appreciatie €
3. vraag euro's > aanbod euro's: appreciatie €
4. aanbod euro's > vraag euro's: depreciatie €

De ECB streeft naar een inflatie van ongeveer 2%. Wat zal de ECB doen wanneer de inflatie te laag wordt?

1. Rente verlagen
2. Rente verhogen
3. Wachten tot dat het vanzelf weer beter gaat
4. Minder geld in omloop brengen

Door de rente te verlagen kan de ECB de economie in de eurozone stimuleren?

1. Waar
2. Niet waar

Er is hoogconjunctuur.
Wat moet de ECB doen om de inflatie laag te houden?

1. V verlagen
2. T verhogen
3. De rente verhogen
4. De rente verlagen

Stel: de ECB verhoogt de rente.
Wat gebeurt er dan met de koers
van de €?

1. de koers blijft gelijk
2. de koers stijgt
3. de koers daalt

Vragen

• Hoe werd vroeger het verschil in arbeidsproductiviteit gecompenseerd tussen verschillende landen in Europa?
• Leg uit waarom met hedendaags rentebeleid van de Europese Unie dat niet meer kan.
• Benoem wat de  overblijvende opties zijn en waarom dan eigenlijk de transfer-unie als enige overblijft?