Puber en adolescent

• Ontwikkelingspsychologie
• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Aan het begin van de puberteit is sprake van een enorme lengtegroei en ook toename van gewicht

1. juist
2. onjuist

Als de puberteits-groeispurt op zijn hoogtepunt is, groeit een puber ongeveer vijf cm per jaar in lengte.

1. juist
2. onjuist

De groeispurt begint bij meisjes zo'n twee jaar eerder dan bij jongens.

1. juist
2. onjuist

Door de groeispurt kan een puber tijdelijk erg onhandig zijn. Hij groeit zo snel, dat hij zijn nieuwe lichaamslengte niet meer kan bijbenen.

1. juist
2. onjuist

Geslachtsrijpheid wil zeggen dat..

1. iemand heel open is over in hoeverre hij of zij zich lichamelijk heeft ontwikkeld
2. iemand geslachtsgemeenschap wil hebben
3. iemand in staat is zich voort te planten
4. iemand graag kinderen wil krijgen.

Pubers kiezen vaak voor wat op korte/lange termijn winst oplevert

1. korte termijn
2. lange termijn

Pubers en adolescenten zijn gevoelig voor beloningen

1. juist
2. onjuist

Pubers kunnen hun impulsen niet altijd controleren

1. waar
2. niet waar

Pubers zijn vooral egocentrisch buitenshuis

1. waar
2. niet waar

Interesse in gestructureerd leren

1. schoolkind
2. puber

Kritisch denken

1. schoolkind
2. puber

Leren buiten school staat centraal

1. schoolkind
2. puber

Ontwikkelt vermogen tot logisch denken

1. schoolkind
2. puber

Groepsdruk

Pubers hebben hun uitspattingen vooral in een groep. Groepsdruk speelt hierbij een rol. Een groep leeftijdsgenoten met vergelijkbare status en belangstelling noemen we een peergroep. Elke groep mensen heeft zijn eigen regels. Als groep bepaal je wat je wel en wat je niet doet. Als lid van de groep doe of laat je makkelijker dingen dan wanneer je alleen bent. Dit doe je omdat je er graag bij wilt horen.  We herkennen allemaal vast wel iets wat we in het verleden door invloed van een groep hebben gedaan want we nooit zouden doen wanneer we alleen waren. Conformisme is het zich aanpassen aan het gedrag en aan de opvattingen die heersen in een bepaalde groep, met als doel het geaccepteerd worden door deze groep. Het Asch-experiment, onder leiding van Solomon Asch, was een beroemd groepsdruk experiment dat was ontworpen om te testen hoe we reageren op groepsdruk en conformiteit. Op de volgende sheet zie je een filmpje. 

Experiment van Asch

Asch gebruikte voor zijn groepsdruk experiment een beoordelingstaak, waarbij hij een voor een de proefpersonen in een kamer plaatste met zeven acteurs die in het complot zaten. Die acteurs hadden vooraf hun antwoorden met elkaar besproken. De proefpersoon dacht dat deze zeven acteurs ook gewoon deelnemers waren. 

Het experiment was eenvoudig; elke proefpersoon werd op zijn beurt gevraagd een reeks vragen te beantwoorden. Elke persoon moest hardop zeggen welke lijn (A, B of C) even lang was als de getoonde lijn (X). Het was echt duidelijk te zien welke lijn het langst was. Simpel taakje zou je denken… 

De deelnemers gaven verschillende antwoorden, eerst allemaal correct, om ervoor te zorgen dat de proefpersoon geen argwaan zou krijgen. Vervolgens gaven ze enkel de vooraf besproken onjuiste antwoorden.

Het resultaat? 

Gemiddeld conformeerde de proefpersonen 32% van de vragen en ging mee met de mening van de groep. 74% van de proefpersonen conformeerde op ten minste één vraag en 26% van de deelnemers conformeerde nooit. 

De meeste proefpersonen zeiden dat ze wel wisten dat hun antwoord fout was, maar ze gingen mee met de groep om erbij te horen of omdat ze dachten dat ze belachelijk zouden worden gemaakt. 

Dit bevestigt dat proefpersonen conformeerden vanwege sociale beïnvloeding en de wens om erbij te horen. Meer acteurs toevoegen maakte weinig verschil. Het Asch effect verzwakte bij groepen van meer dan zes of zeven personen. 

 

We zijn allemaal een beetje gevoelig voor groepsdruk. 

Groep leeftijdsgenoten waartoe pubers behoren, die een vergelijkbare status en belangstelling hebben.

1. groepsdruk
2. peergroup
3. conformisme
4. individuatieproces

Het aanpassen aan, en gedragen naar, de geldende (groeps-)normen

1. groepsdruk
2. peergroup
3. conformisme
4. individuatieproces

Wat denk jij? Bijna 40% van de jongeren is niet tevreden over hun gewicht.

1. waar
2. niet waar

Snelle stemmingswisselingen bij de puber worden veroorzaakt door de toename van hormoonproductie aan het begin van de puberteit.

1. waar
2. niet waar

Adolescent

Adolescentie

Nederland: 17 - 25 jaar

Vroege adolescentie

• 12-14 jaar
• seksuele rijping
• losmakingsproces

Midden adolescentie

• 14-16 jaar
• experimenteren

Late adolescentie

• 16-20 jaar
• definitieve verplichtingen aangaan

Eind adolescentie

• 20-25 jaar
• integratie in volwassen wereld

Lichamelijke ontwikkeling

• voltooiing van de lichamelijke volwassenwording
• meisjes gem. 1,67 m lang
• jongens gem. 1,81 m lang

Cognitieve ontwikkeling

Abstract denken

Beter nadenken en praten over begrippen als rechtvaardigheid, vriendschap en gelijkwaardigheid.

Genuanceerd denken

Het besef dat gewoonten, regels en waarden&normen samenhangen met verschillen tussen mensen.

Tegenovergestelde van zwart-wit denken.

> meer mensenkennis en inlevingsvermogen.

Sociale ontwikkeling

Invloed van:

Ouders

• na 18e beter band
• meer gelijkwaardigheid
• verlaten ouderlijk huis

Vriendengroep

• zoeken naar originaliteit
• gemengde vriendenclubs (kleinere groepen)
• zelfbewust

Persoonlijke ontwikkeling

Identiteitsvorming:

vorming identiteit en het gedrag beïnvleoden 

Welke keuzes maakt een adolescent gericht op de toekomst?

studie

beroep

partner

zelfstandig wonen

Idealisme/ idealen

Zeer belangrijk

Belangrijk

Redelijk belangrijk

Minder belangrijk

Minst belangrijk

Kinderen hebben en opvoeden

Een gelukkig gezinsleven

Jezelf ontplooien

Klaarstaan voor anderen

Studeren en kennis opdoen

Maatschappelijke betrokkenheid

• Volwassenen zijn pessimistisch; jongeren zijn positiever
• Volwassenen zijn vasthoudend; jongeren staan open voor nieuwe dingen
• Volwassenen houden dingen voor zichzelf; jongeren delen met elkaar
• Politieke partijen (o.a.) zijn voor volwassen interessant; jongeren niet

Emotionele ontwikkeling

Kans om uit evenwicht te raken is in deze fase kleiner want:

1. adolescent heeft meer duidelijkheid over eigen identiteit
2. adolescent is in staat impulsen en emoties onder controle te houden

Wat zijn belangrijke begrippen uit deze les die je moet weten?