Cursus 5 Grammatica - Theorie Woordsoorten §1, §3, §5, §7

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

lidwoord en

zelfstandig naamwoord

werkwoord

   bijvoeglijk naamwoord

voorzetsel

Cursus 5 Grammatica

Woordsoorten

Herhalingsles - Leerdoelen:

Je leert werkwoorden, lidwoorden, zelfstandig naamwoorden, bijvoeglijk naamwoorden en voorzetsels herkennen.

Paragraaf 1 - Werkwoord

Gisteravond sneeuwde het ontzettend hard.
Werkwoord = ?

De dierenarts moet de zieke hond opereren.
Werkwoorden = ?

Maak zelf een zin met het een vorm van het werkwoord 'vergeten'

Paragraaf 3 - Lidwoord en zelfstandig naamwoord (1)

Er zijn drie lidwoorden: de, het en een. Een lidwoord hoort bij een zelfstandig naamwoord (de hond, het huis).

Bepaald lidwoord = de - het

Onbepaald lidwoord = een

Paragraaf 3 - Lidwoord en zelfstandig naamwoord (2)

Een zelfstandig naamwoord is een woord voor een mens, dier, ding, plant en gevoel (giraffe, oma, tulp, stoel).

Ook namen van mensen en aardrijkskundige namen (plaatsnamen, landen, namen van rivieren) zijn zelfstandige naamwoorden (Tim, Oostenrijk, Maas).

Paragraaf 3 - Lidwoord en zelfstandig naamwoord (2)

Lynn vertrok vorige week naar Frankrijk.
Hoeveel zelfstandige naamwoorden staan er in deze zin?

05

Ons voetbalteam speelde zaterdag een spannende wedstrijd.
Welke zelfstandige naamwoorden staan in deze zin?

1. ons, wedstrijd
2. speelde, zaterdag, spannende
3. voetbalteam, zaterdag, wedstrijd
4. een

Wat is HET voor lidwoord?

1. Onbepaald lidwoord
2. Bepaald lidwoord

Maak zelf een zin met drie zelfstandige naamwoorden.

Paragraaf 5 - Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord: een mooie auto, het lieve meisje.

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord vertelt van welke stof/materiaal iets is gemaakt: een houten tafel, een nylon panty.

Paragraaf 5 - Bijvoeglijk naamwoord

Welk woord is GEEN bijvoeglijk naamwoord?

1. aardig
2. keien
3. lief
4. snel

Ik droom van een mooi huis met kunststof kozijnen en een houten deur.
Welke stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden zitten in deze zin?

Maak zelf een zin met het bijvoeglijk naamwoord 'nieuw'

Paragraaf 7 - Voorzetsel (1)

Voorzetsels geven het volgende aan:

- een plaats (in de kast)

- een tijd (na de pauze)

- een reden of oorzaak (door de regen)

Voorbeelden van voorzetsels zijn na, tussen, door, in, op, over

Een voorzetsel kun je voor een lidwoord en een zelfstandig naamwoord zetten: naast de kast

Paragraaf 7 - Voorzetsel (1)

Paragraaf 7 - Voorzetsel (2)

Bij sommige werkwoorden hoort een voorzetsel dat je niet kunt vervangen. Dit noemen we een vast voorzetsel. 

houden van: ik houd van skiën - hij houdt van voetbal

besteden aan: ik wil niet zoveel tijd besteden aan gamen

Handig!

Om een voorzetsel te vinden, kun je de volgende twee ezelsbruggetjes onthouden: de kast - het feest.

Past het woord voor de kast of het feest, dan is het woord een voorzetsel. in de kast - op het feest

Rachel kocht bij de bakker een broodje.
Voorzetsel = ?

Maak zelf een zin met het vaste voorzetsel 'houden van'

Maak zelf een zin met het voorzetsel 'door'