T2 H4 taalverzorging lastige werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

  Nederlands 

lastige werkwoordsvormen

Lesdoel

• Je kunt werkwoorden in de tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooide deelwoorden goed spellen. 

H4: Ge-, be-, ont-, ver-, her- 

Woorden, die hiermee beginnen zijn lastig. 

bijvoorbeeld:

Jan verstuurt een bericht
Jan heeft een bericht verstuurd.

Versturen - en = verstur --> r zit niet in  't ex-kofschip, dus verstuurd! Verlengproef --> verstuurde

drie soorten werkwoorden

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd

2. persoonsvorm verleden tijd

3. voltooid deelwoord 

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Hoor je een 't', dan schrijf je een 't' 

• Stam = hele ww min -en (belov)
  Ik-vorm = aangepaste vorm (beloof)
  
  
• Het gebeurt nu/nooit/regelmatig/altijd

• Je krijgt NOOIT +d als er géén -d in het werkwoord zit.
  

...... dit bedrijf echt 1000 kerstpakketten?

1. verstuurd
2. verstuurt
3. verstuurdt

Gelukkig .... de verzekering de stormschade.

1. vergoed
2. vergoet
3. vergoedt

In de zomervakantie ... ik mijn opleiding af als zeilinstructeur.

1. rond
2. rondt

Persoonsvorm verleden tijd - zwakke werkwoorden

Onderwerp enkelvoud = ik-vorm + te / de

Onderwerp meervoud = ik-vorm + ten / den --> dus: meervoud krijgt een n!!

Te(n) of de(n)?
- verlengproef (langer maken!)

- 'T eXKoFSCHiPT
   hele werkwoord min -en
   laatste letter in het kofschip? JA = -te(n),  NEE = -de(n)

Persoonsvorm verleden tijd - sterke werkwoorden

• Veranderen in de verleden tijd van klank
  
  
• Eigen vorm (uit je hoofd leren! geen regels)
  
  
• Sterke werkwoorden zijn sterk genoeg om te veranderen van vorm. Onthoud dit!  ('Van lopen word je sterk')

Voltooid deelwoord

Vaak ziet het er zo uit:                                                            (Gebruik 'T eXKofschip!)

Ge- + ik-vorm + -d of -t

Plakken > ge-plak-...

Boffen > ge-bof-...

Rennen > ge-ren-...

Een voltooid deelwoord begint ook.                   
vaak met be-, ge-, ver-, ont-, of her-. 

betaald, gegroeid, verteld, ontdekt, herinnerd

Een volt deelwoord heeft een hulpwerkwoord nodig

Patrick .....al zijn vrije tijd aan Minecraft

1. besteed
2. besteedt
3. besteet

...... jij je netjes aan voor je naar school gaat?

1. kleed
2. kleedt
3. kleet

Casper heeft zich in de deadline......

1. vergisd
2. vergisdt
3. vergist

Werkwoorden kun je in drie werkwoordsvormen opschrijven

tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooide tijd.

Ik lach

ik lachte

ik heb gelachen.... OK?

Sommige werkwoorden klinken in de tegenwoordige tijd en voltooide tijd hetzelfde, maar schrijf je anders.

Tim verstuurt een berichtje. (tt)

Tim heeft (hww) een berichtje verstuurd. (volt dw)

Sommige werkwoorden klinken in de tegenwoordige tijd en voltooide tijd hetzelfde en schrijf je ook nog eens hetzelfde.

Meneer Van den Bos gebruikt een hamer. 

Meneer Van den Bos heeft een hamer gebruikt. 

Samengevat

Sommige werkwoorden lijken in de tt en het vd op elkaar.

Bepaal welke vorm het is en kies de juiste uitgang. 

tt alleen -t toevoegen

vd -d of -t door verlengproef of ezelsbrug 't (e)xk(o)fsch(i)p

ezelsbrug: verkocht, want h zit in 't (e)xk(o)fsch(i)p

maken 

opdracht 1, 2, 3, 4 en 6

Volgens het van Gogh Museum zijn de schetsen ....... (vervalsen)

1. vervalsd
2. vervalst
3. vervalsdt

Op de website worden de openingstijden ..... (vermelden)

1. vermeld
2. vermelt
3. vermeldt

Ajax ...... (handelen) met FC Barcelona over een transfer.

1. handeld
2. handelt
3. handeldt

Gisteren hebben wij het kwaliteitenspel ...... (spelen)

1. gespeeld
2. gespeelt
3. gespeeldt

Vorige week ..... (lachen) ik heel hard om een grap.

1. lachte
2. lachten
3. lachde
4. lachden

Robin .... (bestellen) een mooi horloge.

1. besteld
2. bestelt
3. besteldt

Robin heeft een mooi horloge ... (bestellen)

1. besteld
2. bestelt
3. besteldt

Jonathan ..... (voeden) de geitjes.

1. voed
2. voet
3. voedt