herhaling theorie leesvaardigheid leerjaar 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

herhaling LEZEN

klas h1b

Wat doen we deze les?

• Opnieuw bekijken van de theorie van LEZEN h.1 t/m 4
  
• extra oefenen met tekst(delen)
• herhalen tekstverbanden en signaalwoorden.

Datgene waar de tekst over gaat in één of een paar woorden.

Onderwerp van de tekst

Je bekijkt:

de titel, de tussenkopjes, illustraties, anders gedrukte woorden en je leest de eerste alinea

Oriënterend lezen

  

[1] Honderden vrienden op Facebook? Het staat misschien stoer, maar het kunnen onmogelijk allemaal echte vrienden zijn. Dit beweren onderzoekers van de universiteit van Oxford, melden Britse kranten. Volgens het onderzoek zijn mensen in staat om tot honderdvijftig vriendschappen te onderhouden. Tot meer vriendschappen is het menselijk brein niet in staat. Sociaal netwerken via internet heeft hierin geen verandering gebracht.

 

Honderdvijftig Facebookvrienden maximaal

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. (echte) vriendschappen
2. sociaal netwerken
3. het menselijk brein

Inleiding

Middenstuk

Slot

Indeling tekst

 In het middenstuk worden de verschillende kanten (aspecten, delen, kanten) van het onderwerp uitgewerkt.

onderwerp van een tekst:                            honden

deelonderwerpen:                                       verzorging

                                                                    voordelen

                                                                    geschikt voor gezinnen

Deelonderwerpen

• Je leest de eerste en laatste zin van elke alinea.
• Je kunt nu de deelonderwerpen bepalen.

Globaal lezen

• Soms bestaat een deelonderwerp uit één alinea. Soms gaan meer alinea's over hetzelfde deelonderwerp. Vaak zet de schrijver dan een tussenkopje boven die alinea's.

Tussenkopjes

Facebookeffect

[2] Robin Dunbar, professor in evolutionaire antropologie*, ontwikkelde in de jaren negentig al ‘het nummer van Dunbar’: hoe sociaal verschillend mensen ook zijn, ze kunnen maximaal honderdvijftig vriendschappen onderhouden. Dunbar definieert een vriend als iemand om wie je geeft en met wie je minstens één keer per jaar contact hebt. Hij wilde nu weten of het Facebookeffect, het hebben van honderden of zelfs duizenden vrienden op sociale netwerken van wie je het wel en wee kunt volgen, invloed heeft op zijn theorie.

[3] 

Zijn antwoord is ‘nee’. Ook al heeft iemand vijftienhonderd vrienden op Facebook, aan de berichten is te zien dat er een groepje van maximaal honderdvijftig mensen overblijft met wie daadwerkelijk een vriendschap wordt onderhouden. Meer vrienden hebben is dus niet zinvol. Integendeel: volgens sommige deskundigen veroorzaakt het stress, omdat mensen verslaafd raken en zoveel mogelijk vrienden willen maken om populair en succesvol te lijken.

Wat is het deelonderwerp van deze alinea's?

1. maximaal 150 vriendschappen
2. Facebookeffect
3. invloed van Facebook op zijn theorie

In de inleiding wordt duidelijk gemaakt waar de tekst over gaat. Vaak gebeurt dat met

een voorbeeld, een (grappig) verhaaltje (anekdote) of

een bijzondere situatie.

Daarmee wordt de lezer nieuwsgierig naar de rest van de tekst.

Inleiding

Shoppen tussen het afval

  

[1]

In Amsterdam is tijdelijk – ter gelegenheid van SAIL – een bijzondere supermarkt te vinden. De schappen zijn netjes gevuld, maar van dichtbij maken de producten een wat verfomfaaide indruk. Dat is ook niet zo gek, want alle producten zijn uit het Amsterdamse IJ gevist. Welkom in de Plastic Soupermarket!

Het slot van deze tekst:

1. is een conclusie
2. is een korte samenvatting
3. kijkt naar de toekomst
4. sluit aan bij de inleiding

Deze inleiding

1. begint met een anekdote
2. begint met een bijzondere situatie
3. begint met een voorbeeld

• een conclusie 
• een korte samenvatting
• er wordt naar de toekomst gekeken 
• er wordt aangesloten bij de inleiding, zodat het verhaal mooi ‘rond’ is.

Slot

[6]

Aan het eind van onze rondgang door de winkel komen we bij de kassa. De producten uit de schappen zijn niet te koop, maar bij de balie worden wel duurzame alternatieven aangeboden, zoals herbruikbare waterflesjes en tandenborstels van bamboe. Je krijgt er alleen geen plastic tasje bij …

• Hoofdgedachte: is één volledige zin, die samenvat wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt.
  
• Je vindt de hoofdgedachte vaak in de inleiding of het slot.
  
• Soms moet je die zelf formuleren.

Hoofdgedachte

• Om de hoofdgedachte van de tekst te bepalen, moet je de tekst precies lezen.
  
• Je leest de tekst van het begin tot het eind heel nauwkeurig.

Precies lezen

  

[1] Honderden vrienden op Facebook? Het staat misschien stoer, maar het kunnen onmogelijk allemaal echte vrienden zijn. Dit beweren onderzoekers van de universiteit van Oxford, melden Britse kranten. Volgens het onderzoek zijn mensen in staat om tot honderdvijftig vriendschappen te onderhouden. Tot meer vriendschappen is het menselijk brein niet in staat. Sociaal netwerken via internet heeft hierin geen verandering gebracht.

Honderdvijftig Facebookvrienden maximaal

Ie hoofdgedachte is:

Sociaal netwerken via internet heeft geen gevolgen voor het maximaal aantal echte vrienden die men kan hebben. 

1. juist
2. onjuist

Tegenstellend verband

Er wordt iets gezegd en daarna wordt het tegenovergestelde beweerd.   

Signaalwoorden

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

 

Evert is een ontzettend avontuurlijke vent. Zijn vriend daarentegen is een enorme huismus die er geen behoefte aan heeft bijzondere dingen te beleven.

Chronologisch verband

De gebeurtenissen worden in de juiste tijdsvolgorde verteld

 

Signaalwoorden

Vroeger, later, nu, eerst, daarna, toen, vervolgens, voordat, nadat, tenslotte, in 1980..

 

We begonnen met een handjevol mensen. Daarna meldden zich een aantal vrijwilligers. Nu is ons gebouw al te klein

Opsommend verband

Na een uitspraak of bewering worden verschillende dingen achter elkaar opgenoemd.    

 

Signaalwoorden

ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste … ten tweede

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk om een spannend boek te lezen.

Toelichtend verband

Iemand doet een uitspraak en legt die uit of licht die toe. Vaak gebruikt hij bij de uitleg of de toelichting een voorbeeld. 

 

Signaalwoorden

dat wil zeggen, zo, met andere woorden, bijvoorbeeld, ter toelichting, neem nou, denk aan, zoals.

Het lijkt me niet verstandig die cd nieuw te kopen. Je zou bijvoorbeeld eens op Marktplaats kunnen kijken, waar veel cd’s voor lage prijzen worden aangeboden..

Tegenstellend 

verband

Chronologisch 

verband

Toelichtend

verband

Opsommend  

verband

hoewel

daarna

Zo

later

denk aan

verder

ondanks dat

om te beginnen

Tegenstellend 

verband

Chronologisch 

verband

Toelichtend

verband

Opsommend  

verband

Eerst maak ik mijn huiswerk en daarna ga ik gamen.

Hoewel Sabine hard geleerd had, haalde ze een onvoldoende.

Sommige zoogdieren  zoals een hamster of egel houden een winterslaap..

Hij is aardig en sportief. Verder is hij ook erg intelligent.

Wat vind je nog lastig?

• Maak de tekst met vragen die ik uitdeel. 
• Neem de volgende keer mee.
• De laatste les maken jullie nog wat langere tekst met vragen van h.5 en 6.

Hoe vond je de les?

😒🙁😐🙂😃