3. Historisch onderzoek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3

EEN ORAL HISTORY PROJECT OVER MIGRATIEGESCHIEDENIS

Les 3: Historisch onderzoek

LEREN OVER GASTARBEIDERS IN DE PERIODE 1960-HEDEN DOOR ZELF HISTORISCH ONDERZOEK TE DOEN

LEREN EEN OOGGETUIGE TE INTERVIEWEN OVER HET VERLEDEN (ORAL HISTORY)

LEREN ZELF EEN FILM/DOCUMENTAIRE TE MAKEN/VERWERVEN FILM- EN MEDIAVAARDIGHEDEN

Vandaag werken we aan dit overkoepelende doel. Na deze les kan

De leerling kan een historische bron uit de tijd van gastarbeiders (arbeidsmigranten) vinden

De leerling kan een bron in lokale en nationale context plaatsen

De leerling kan een bron linken aan (lokale) gebeurtenissen

De leerling een geïnterviewde benaderen

Doel: Leerlingen maken kennis met een historische bron uit de tijd van gastarbeiders (arbeidsmigranten) en leren deze in de lokale en nationale context plaatsen.

(Zij kunnen bronnen linken aan (lokale) gebeurtenissen. Politieke strijd herkennen. Eventueel ook koppeling naar de lesmethode maken).

Vorige les:

• Wie waren de arbeidsmigranten die naar NL kwamen?
•  Bronnen onderzocht
• Iedereen een persoon gevonden om te interviewen?

Deze les:

Kijken naar ervaringen van arbeidsmigranten door historisch onderzoek te doen

Wie waren de gastarbeiders?

Aanvankelijk vooral mannen (jaren zestig). Zij kwamen vooral uit: Italië Griekenland, Spanje, Turkije en Marokko

Ze gingen werken in de zware industrie; de haven, mijnen, textielindustrie

Later vanaf jaren zeventig kwamen ook vrouwen en kinderen door gezinshereniging

Iets vertellen over verschillende groepen die er kwamen, waar verschillende verhalen aan hangen

Arbeiders → veelal mannen tussen bepaalde leeftijden (maar ook vrouwen)

Familie → op een gegeven moment kwam familie ook over dat waren… (vrouwen, kinderen)

Filmpje ter illustratie hoe het er toen aan toe ging

Filmpje geeft een beeld hoe het er destijds aan toe ging

Persoonlijke verhalen

• In de vorige les hebben we deze foto bekeken
   
• Gaf ons veel informatie, maar zegt ons niet veel over de verhalen van de personen die er op staan
   
• Persoonlijke verhalen geven weer een ander perspectief

Belang van persoonlijke verhalen uitleggen

Persoonlijke verhalen: Verhaal van Ümmü Gülsüm (Hoe wij naar Europa kwamen)

"Mijn vader en moeder kwamen in 1967 hierheen. Wij, de vier kinderen, waren nog klein. Ze lieten ons in Turkije achter toen ze hierheen kwamen. Het doel van hun komst was werken en tienduizend mark verdienen. Met geld in de hand, een radio, een vilten hoed en paraplu zouden ze naar Turkije terugkeren. Twee jaar later kwamen ze met vakantie en begonnen ze hun kinderen hierheen te halen. Ze hebben ons laten trouwen. Terugkeren was niet meer aan de orde. Ze vestigden zich om hier te blijven."

https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Verhaal_van_%C3%9Cmm%C3%BC_G%C3%BCls%C3%BCm  

Samen het verhaal lezen

Persoonlijke verhalen: Verhaal van Ümmü Gülsüm (Hoe wij naar Europa kwamen)

Na 18 jaar ging mijn vader met pensioen en keerden mijn ouders terug naar Turkije. Ongeveer zes of zeven jaar later werd mijn vader ziek en overleed hij. Omdat mijn moeder alleen achterbleef hebben we haar weer hierheen gehaald.

Mijn man kwam in 1973 hier. In 1976 haalde hij mij hierheen. Maar we zijn niet hier om weer terug te gaan. We hebben ons hier gevestigd. Er is een halve eeuw voorbij, maar de tijd lijkt wel voorbij gevlogen.

https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Verhaal_van_%C3%9Cmm%C3%BC_G%C3%BCls%C3%BCm  

Samen het verhaal lezen

Maak opdracht 1

Mijn vader en moeder kwamen in 1967 hierheen. Wij, de vier kinderen, waren nog klein. Ze lieten ons in Turkije achter toen ze hierheen kwamen. Het doel van hun komst was werken en tienduizend mark verdienen. Met geld in de hand, een radio, een vilten hoed en paraplu zouden ze naar Turkije terugkeren. Twee jaar later kwamen ze met vakantie en begonnen ze hun kinderen hierheen te halen. Ze hebben ons laten trouwen. Terugkeren was niet meer aan de orde. Ze vestigden zich om hier te blijven. Na 18 jaar ging mijn vader met pensioen en keerden mijn ouders terug naar Turkije. Ongeveer zes of zeven jaar later werd mijn vader ziek en overleed hij. Omdat mijn moeder alleen achterbleef hebben we haar weer hierheen gehaald.

Mijn man kwam in 1973 hier. In 1976 haalde hij mij hierheen. Maar we zijn niet hier om weer terug te gaan. We hebben ons hier gevestigd. Er is een halve eeuw voorbij, maar de tijd lijkt wel voorbij gevlogen.

https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Verhaal_van_%C3%9Cmm%C3%BC_G%C3%BCls%C3%BCm

Klassikaal dikgedrukte bespreken en ze vervolgens opdracht 1 laten maken

Hoe wij naar Europa kwamen

Mijn vader en moeder kwamen in 1967 hierheen. Wij, de vier kinderen, waren nog klein. Ze lieten ons in Turkije achter toen ze hierheen kwamen. Het doel van hun komst was werken en tienduizend mark verdienen. Met geld in de hand, een radio, een vilten hoed en paraplu zouden ze naar Turkije terugkeren. Twee jaar later kwamen ze met vakantie en begonnen ze hun kinderen hierheen te halen. Ze hebben ons laten trouwen. Terugkeren was niet meer aan de orde. Ze vestigden zich om hier te blijven. Na 18 jaar ging mijn vader met pensioen en keerden mijn ouders terug naar Turkije. Ongeveer zes of zeven jaar later werd mijn vader ziek en overleed hij. Omdat mijn moeder alleen achterbleef hebben we haar weer hierheen gehaald.

Mijn man kwam in 1973 hier. In 1976 haalde hij mij hierheen. Maar we zijn niet hier om weer terug te gaan. We hebben ons hier gevestigd. Er is een halve eeuw voorbij, maar de tijd lijkt wel voorbij gevlogen.

https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Verhaal_van_%C3%9Cmm%C3%BC_G%C3%BCls%C3%BCm

Klassikaal dikgedrukte bespreken en ze vervolgens opdracht 1 laten maken

Presenteer aan een ander groepje de bevindingen, waarin verschillen de ervaringen? Dat is ook de waarde van de documentaire die gemaakt gaat worden: persoonlijke verhalen in kaart brengen.

Opdracht 2

Bestudeer in groepjes één van de verhalen op de volgende slide en maak de opdracht in je werkboek

Docent verdeelt welk groepje welke bron bestudeert (Verhaal 1, 2, 3 of 4)

 Interessant om dit nog klassikaal te bespreken en er op te reflecteren

1. Hatice Parilti

2. Canan Yayla

3. Reyhan Gürlük

4. Nuriye Yilmaz

Docent verdeelt welk groepje welke bron bestudeerd (Verhaal 1, 2, 3 of 4)

Leerlingen kunnen de QR-code scannen met hun telefoon om bij het verhaal te komen. 

Persoonlijke verhalen

• Jullie gaan op zoek naar de persoonlijke ervaringen en verhalen van gastarbeiders en gaan deze plaatsen in een historische context. 
• De historische context wil zeggen dat jullie zoveel mogelijk te weten willen komen over de omstandigheden en gebeurtenissen in de periode waar jullie onderzoek naar doen. Wat was de sociale, politieke en culturele situatie in die tijd?
   
• We hebben net klassikaal en in opdracht 2 een verhaal verder uitgezocht. In de vorige les hebben we gekeken naar de de context. 
   
• Hoe kom je het beste aan deze persoonlijke verhalen?

(Slide is bedoeld als bruggetje naar Oral History gedeelte, maar zou ook weggelaten kunnen worden)

Oral history: interviewen over het verleden

 Gebeurtenissen: historische feiten/informatie

Bijvoorbeeld hoe iemand naar Nederland is gekomen en wanneer en waar hij/zij ging wonen en werken. 

1

Ervaringen: inzicht in hoe een gebeurtenis is ervaren/beleefd.

Vond iemand het spannend om te verhuizen naar een ander land? Hoe was het om een nieuwe start te maken? 

2

Herinnering: wat herinnert iemand zich vooral?

Vertelt hij/zij graag? En zo ja, waarover vooral? Welke vragen vond de geïnterviewde lastig? Zijn er emoties bij betrokken?

3

Oral history/interviewen leert je iets over deze drie aspecten

Wat weet je al over de geïnterviewde?

Als het goed is weten de (meeste) leerlingen al wie ze gaan interviewen. Wat weten ze al over die persoon? 

Ga op zoek naar meer informatie over de tijd en context waarin geïnterviewde naar Nederland kwam. Maak een mapje met beeldmateriaal dat je kunt gebruiken in je film. Waren er speciale dingen geregeld voor mensen uit het land waar je ooggetuige vandaan komt?

De rest van de les mag je besteden aan meer context vinden over (het land van) je ooggetuige, deze informatie kun je de volgende les gebruiken als je interview vragen gaat bedenken.

Tips:

• Voor de nieuwkomers werd van alles georganiseerd: taallessen, zwemlessen
• Je had ooit initiatieven zoals STON (Stichting Turkse Ouderen Nijmegen)
• Op geschiedenislokaal024 is veel te vinden

Misschien wil je hier wel meer over weten?

Opdracht 3: op zoek naar bronnen

Opdracht geven: hoe doe je dat nou? Canon, stukken van Dennis

Wat weet je over de context en achtergrond van de geïnterviewde?

Wat zou je in het interview te weten willen komen?

Huiswerk!

Denk ja over wanneer je gaat filmen en interviewen. Heb je hier een camera en microfoon nodig? Geef het aan/regel het! 

Volgende les:

Workshop! Of: interview vragen en filmplan maken