Par 5 - Weefselvloeistof en lymfe (K)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom!

Zitten op je eigen plek

Telefoon op stil en in je tas

Boek+schrift/chromebook op tafel

Basis: 11.1 t/m 11.5

Kader: 12.1 t/m 12.5

Transport

Transport

KB

12.1 - Bloed (blz 96)

12.2 - De bloedsomloop en de bloedvaten (blz 105)

12.3 - Het hart (blz 116)

12.4 - Hart- en vaatziekten 

(blz 124)

12.5 - Weefselvloeistof en lymfe (blz 129)

BB

11.1 - Bloed (blz 98)

11.2 - De bloedsomloop (blz 110)

11.3 - De bloedvaten (blz 117)

11.4 - Het hart (blz 134)

11.5 - Hart- en vaatziekten (blz 148)

Transport

BB4 / KB4

Paragraaf 11.5/12.4

Hart- en vaatziekten

Herhaling

Doelen van de vorige les

Je kunt oorzaken en gevolgen van hart- en vaatziekten benoemen

Je kan uitleggen hoe de kans op hart- en vaatziekten kan verkleinen

Paragraaf 12.5 

Weefselvloeistof en lymfe

Blz 129 (K)

Doelen van deze paragraaf

Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen

Weefselvloeistof

• Bloedplasma: water met opgeloste stoffen
• Bloedplasma uit haarvaten geperst naar cellen weefsel --> weefselvloeistof
• Gedeelte weefselvloeistof terug haarvaten in --> bloedplasma
• Gedeelte weefselvloeistof in lymfevat --> lymfevloeistof

Vorming weefselvloeistof

Slagaders: hoge bloeddruk

Haarvaten: bloeddruk neemt af.

Vorming weefselvloeistof

Aders, lage bloeddruk

Deel weefselvloeistof wordt weer opgenomen.

Weefselvloeistof

weefselvloeistof

De cellen rondom de haarvaten nemen zuurstof en voedingsstoffen op uit het weefselvloeistof.

De cellen produceren dan C02 en afvalstoffen.

Dit wordt weer afgegeven aan de weefselvloeistof en een deel aan de haarvaten.

Lymfevaten

- Kleppen: houden lymfevloeistof tegen

- Vloeistof weg van cellen in organen

- Lymfevaten nemen weefselvloeistof op

Lymfevloeistof

Water

Koolstofdioxide (CO2)

Voedingsstoffen (niet door cellen opgenomen)

Zuurstof

Hormonen

Antistoffen

Afvalstoffen

Lymfeknopen

In de lymfeknopen wordt de ziektekiemen verwijderd, witte bloedcellen gemaakt

Rechterlymfestam/Borstbuis -> verzamelplaats lymfe -> afgifte holle ader

Lymfeknopen

Op bepaalde plaatsen in het lichaam liggen lymfeknopen (lymfeklieren):

• Hals
• Oksels
• Liezen
• e.a.

De lymfeknopen zuiveren de lymfe van onder andere ziekteverwekkers

Vragen?

Aan het werk

Maken:

Basis:  Verder met paragraaf 5, daarna herhalen par. 1 t/m 4

Kader: paragraaf 5, opdracht 1 t/m 6

Leren voor tentamen

Stap 1: Lees de tekst

Stap 2: Maak een mindmap/samenvatting

Stap 3: Maak opdrachten

-> Digitale boek / Oude examenvragen / Oefentoets

Stap 4: Noteer welke vragen of onderwerpen lastig zijn

Stap 5: Werk je mindmap/samenvatting bij

Stap 6: Herhaal vanaf stap 3