V5 paragraaf 2.8 De vorming en afbraak van gebergten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Paragraaf 2.8

 De vorming en afbraak van gebergten.

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen hoe gebergten ontstaan.

- Je kunt uitleggen welke processen verantwoordelijk zijn voor de afbraak van gebergten. 

 

Lees voor het maken van deze LessonUp eerst paragraaf 2.8 door of bekijk de PPT.

Exogeen

Endogeen

Verwering

Aardbevingen

Sedimentatie

Vulkanisme

Breukvorming

Plooiing van gesteente

Opheffing

Erosie

Endogene krachten.
Welke van de volgende voorbeelden is geen voorbeeld van een endogene kracht.

1. Aardbeving
2. Tsunami
3. Verwering
4. Vulkanisme

Wat is de juiste volgorde?

1. erosie - verwering - sedimentatie
2. verwering - erosie - sedimentatie
3. sedimentatie - verwering - erosie
4. erosie - sedimentatie - verwering

Wat is de motor van de hydrologische kringloop? (waterkringloop)

1. de zon
2. verdamping
3. condensatie
4. wind

Welke 2 exogene processen worden (vooral) aangedreven door de hydrologische kringloop?

1. Verwering
2. Erosie
3. Opheffing
4. Sedimentatie

Noem tenminste vier gevolgen van de hydrologische kringloop, erosie en verwering:

Hooggebergten ontstaan bij convergente plaatbeweging.

1. waar
2. niet waar

Leg uit hoe de Andes is ontstaan? Gebruik het begrip subductie.

Welk type vulkaan zien we in de Andes voornamelijk?

1. Schildvulkaan
2. Stratovulkaan

Waardoor hebben de vulkanen in de Andes explosieve erupties? Geef antwoord met een oorzaak-gevolg relatie.

De Himalaya is ontstaan doordat...

1. twee oceanische platen botsen
2. doordat twee continentale platen botsen
3. doordat een oceanische plaat en een continentale plaat botsen
4. doordat twee oceanische platen uit elkaar bewegen.

De Himalaya is een voorbeeld van ...

1. plooiingsgebergte
2. breukgebergte
3. vulkanisch gebergte

Oud gebergte

Jong gebergte

Afgeronde toppen

Smalle, diepe dalen

Spitse toppen

Brede, ondiepe dalen

Veel reliëf

Weinig reliëf

Welk gebergte is geen hooggebergte?

1. Himalaya
2. Alpen
3. Ardennen
4. Andes

1

2

3

4

5

Vorming van sedimentgesteente

Subductie

Vulkanisme

Plooiing van gesteentelagen

Aanvoer van sediment

In welke plooiingsfase is dit gebergte waarschijnlijk gevormd?

1. Alpiene fase
2. Hercynische fase
3. Caledonische fase

Geologische tijdbalk

Drie fases van gebergtevorming

(=orogenese)

Wat wordt er bedoelt met het begrip geologische tijdschaal?

Welk gebergte is gevormd tijdens de Hercynische fase?

1. De Schotse Hooglanden
2. De Oeral
3. De Himalaya
4. De Andes

"Jonge" gebergtes zoals de Andes en de Alpen zijn gevormd in de laatste gebergtevormingsperiode (laatste 65 miljoen jaar, Alpiene plooiingsfase)

"Middelste" fase > o.a. Ardennen, ong. 290 miljoen jaar oud = Hercynische plooiingsfase

"Oude" gebergtes zoals het Schots Hoogland zijn gevormd in de oudste gebergtevormingsperiode (zo'n 440 miljoen jaar geleden, Caledonische plooiingsfase)

Heb je nog vragen?

1. ja
2. nee

Als je nog vragen hebt, noteer ze hier:

Als je klaar bent, ga je naar de weektaak van deze week.

In de bijlage staat een examenopgave over het Banff Nationaal Park.

Maak deze opgave.

Aanstaande donderdag zullen we deze bespreken.