Spreken, kijken, luisteren H3.6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Spreken, kijken, luisteren

Mavo 3, H3.6 

Lesdoel

Aan het einde van de les kun je de sprekersbedoeling vaststellen.

Jij zegt: ‘De toets gaat over hoofdstuk 2.’ en je vriendin zegt: ‘Nee, hij gaat over hoofdstuk 3.’ Waarom zegt je vriendin dat? Wat is haar doel?

Stel, je geeft een compliment. Wat kan je doel zijn?

Is het belangrijk om te weten waarom iemand iets zegt? Leg je antwoord uit.

Wat wordt er bedoeld met een 'sprekersbedoeling'?

Welke sprekersbedoeling? Daar komt nog bij dat …

1. Conclusie trekken
2. Aanvulling geven
3. Samenvatting geven
4. Verduidelijking geven

Welke sprekersbedoeling? Ik denk dat...

1. Mening geven
2. Correctie geven
3. Vermoeden uitspreken
4. Verduidelijking geven

Welke sprekersbedoeling? Ik vertel eerst... en daarna...

1. Structuur aan een gesprek geven
2. Nieuwe informatie geven
3. Conclusie trekken
4. Verduidelijking geven

Welke sprekersbedoeling? Docent tegen een leerling die vlakbij school woont en te laat is: "Laat me raden, de tram had een lekke band?"

1. Conclusie trekken
2. Vermoeden uitspreken
3. Een persoonlijke opmerking maken
4. Verduidelijking geven

Opdracht in twee- of drietallen

- Lees om de beurt een zin voor.

- De ander noemt de sprekersbedoeling.

1. Bedoel je nou echt dat het feest morgen niet doorgaat?

2. Nou, dat klopt niet helemaal, het gaat wel door, maar
het begint een uur later.

3. Ik verwacht dat er veel mensen komen.

4. Ik heb gehoord dat het feest een thema heeft.

5. We moeten dus verkleed komen.

6. Ik vind de uitnodiging erg mooi!

Meerdere bedoelingen met één zin

Meestal leid je de sprekersbedoeling af uit wat iemand letterlijk zegt. Soms hangt het af van de manier waaróp iemand iets zegt.

1. Dus je houdt niet van sla (beslist gezegd): conclusie trekken.

2. Dus je houdt niet van sla? (vragend uitgesproken): verduidelijking vragen.

3. Dus daarom houd jij niet van sla! (met een lach gezegd): een persoonlijke opmerking --> kan een grapje zijn.

Bedenk een zin die je op verschillende manieren kunt zeggen. Schrijf de sprekersbedoeling erachter.

Huiswerk voor de volgende les

Neem mee: Werkboek 3B