Thema 3 les 4

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Thema 3 les 4

In deze les leer je over:

• de rechtspraak
• rechters
• een strafzaak

Terugblik

Wie bepaalt welke mensen er in de Tweede Kamer zitten?

1. Wij – door de verkiezingen
2. De Koning
3. De ministers

Hoe vaak zijn er verkiezingen voor de Tweede Kamer?

1. om de 2 jaar
2. om de 4 jaar
3. om de 6 jaar

Hoe noem je een land waarin mensen op andere mensen stemmen die hen dan vertegenwoordigen?

1. Dictatuur
2. Parlementaire democratie
3. Vertegenwoordigersland

Wat is democratie?

1. Dat er één persoon de baas is over het land
2. Dat de macht bij het volk ligt
3. Dat niemand macht heeft

Hoeveel leden heeft de Tweede Kamer?

1. 75
2. 150
3. 250

Wat is de taak van de Tweede Kamer en de Eerste Kamer?

1. De ministers controleren
2. Zorgen dat alle burgers zich netjes gedragen
3. Verkiezingen organiseren

Wie bedenken meestal wetten?

1. Leden van de Eerste Kamer
2. Burgers
3. Ministers

Wie bepaalt of wetten ook echt doorgaan?

1. Ministers
2. Daar mogen we allemaal over stemmen
3. De leden van de Tweede en Eerste Kamer

De rechtspraak

Rechtspraak

Bekijk de afbeelding

Op het plaatje zagen jullie Vrouwe Justitia. Waarom draagt zij een blinddoek?

Over de blinddoek bestaan verschillende opvattingen; onpartijdigheid, oordelen zonder aanziens des persoons. 

Er zijn echter ook goede argumenten om aan te voeren dat Vrouwe Justitia niet geblinddoekt moet zijn. Bij het bepalen van bijvoorbeeld een straf moet de rechter ook naar de persoon van de verdachte kijken. Daarvoor mag Vrouwe Justitia nu juist niet geblinddoekt zijn.

Vrouwe Justitia draagt ook een weegschaal. Waarvoor staat de weegschaal symbool?

De weegschaal staat voor evenwichtigheid. Een rechter moet de argumenten van beide partijen zorgvuldig afwegen. 

Vrouwe Justitia heeft ook een zwaard in haar hand. Wat zou de betekenis daarvan zijn?

Het zwaard is het symbool van de beslissingsmacht, de rechter moet de knoop doorhakken. Hij moet een vonnis vellen

Strafzitting

De volgende personen kan je tegenkomen in een rechtszaak, maar waar zit iedereen?

1. rechter(s)
2. officier van justitie
3. griffier
4. verdachte/ advocaat
5. publiek

Officier van justitie (OM)

Pers/ publiek

Verdachte/ advocaat

Slachtoffer

Griffier

Rechter(s)

Rechtbank

Eerste plek waar een rechtszaak terechtkomt.

Gerechtshof

Behandelt zaken in hoger beroep

Er wordt opnieuw naar alle feiten gekeken

Na uitspraak geldt de eerdere uitspraak niet meer.

Hoge Raad

Na gerechtshof opnieuw in hoger beroep.

Onderzoekt de zaak niet opnieuw, maar controleert de uitspraak.

Als de Hoge Raad vindt dat de uitspraak niet correct is, dan gaat het weer terug naar het gerechtshof.

Verschillende rechtsgebieden o.a.

Strafrecht	Civiel recht	Bestuursrecht
De strafrechter beoordeelt of iemand een strafbaar feit heeft gepleegd en daarvoor gestraft moet worden. Voorbeelden rechters: 1. politierechter (misdrijven) 2. kinderrechter 3. kantonrechter (overtredingen)	Conflicten tussen: 1. particulieren 2. organisaties 3. particulieren en organisaties Voorbeelden rechters: 1. kantonrechter (bedragen tot 25000,- euro) 2. civiele (bedragen vanaf 25000,- euro)	Een bestuursrechter spreekt recht in conflicten tussen: 1. particulieren en overheid 2. organisaties en overheid (toeslagenaffaire)

Rechtsbronnen

1. Internationale verdragen (Europees verdrag voor de rechten van de mens)

2. Nederlandse wet (Grondwet)

3. Jurisprudentie ( eerdere uitspraken van rechters)

4. Gewoonterecht (ongeschreven regels)

Juryrechtspraak

• 12 burgers van 18 jaar of ouder
• Schuldig of niet schuldig
• De rechter bepaalt de hoogte van de straf
•  O.a. België, Frankrijk en de Verenigde Staten

Dat was hem weer

Maken thema 3 les 4 zowel in het boek als online.