H1 Aarde in beweging p2 Aardbevingen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Lesdoelen

1. Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen ervan kunnen zijn.
2. Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan.
3. Je begrijpt dat de gevolgen in arme en rijke landen van elkaar kunnen verschillen.
4. Je kunt op een kaart met aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico.

De plaats in de aardkorst waar een aardbeving ontstaat heet een:

1. magmakamer
2. epicentrum
3. hypocentrum
4. plaatbreuk

Hoe noem je de plek waar de aardplaten het meest langs elkaar op schuiven?

1. Hypocentrum
2. Epicentrum
3. Plaatcentrum
4. Schaal van RIchter

De plek aan het aardoppervlak recht boven de aardbeving noemen we het....

1. hypocentrum
2. epicentrum

Aardbevingen

• ontstaan op plaatsen waar platen met elkaar grenzen.
• Bij elke plaatbeweging ontstaan aardbevingen.
• 3 soorten plaatbewegingen: uit elkaar (divergentie), naar elkaar toe (convergentie) en langs elkaar (transform).

Verschillende plaatbewegingen

Aardbevingen 

ontstaan bij elke plaatbeweging:

- heftige bij twee continentale platen (bergen ontstaan)

- heftige bij subductie (continentale plaat wordt "meegesleurd" en kan terugschieten --> tsunami's kunnen ontstaan en vulkanen)

- minder sterke aardbevingen bij divergentie (vulkanen ontstaan / midoceanische rug).

Subductie

Een zwaardere oceanische plaat schuift onder een lichtere continentale plaat.

Gevolgen van aardbevingen

• schade aan gebouwen, wegen, gasleidingen.
• Daardoor ontstaan branden
• Slachtoffers.
• Latere slachtoffers door uitbreken ziekten of gebrek aan voedsel en schoon drinkwater.

Verschil in schade rijk/arm land

Arm land: meer / minder schade gebouwen.

Rijk land: meer / minder financiële schade.

Meeste slachtoffers: arm / rijk land.

Thematische kaart: Aardbevingsrisico

Natuurkundige kaart

lesdoelen gehaald?

• Pak je chromebook
• ga naar kahoot.it
• meld je aan met je eigen naam 

Lesdoelen

1. Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen ervan kunnen zijn.
2. Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan.
3. Je begrijpt dat de gevolgen in arme en rijke landen van elkaar kunnen verschillen.
4. Je kunt op een kaart met aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico.

Vraag 7

Aardbevingen ontstaan door ... Daarom lijkt het ... van gebieden met een hoog aardbevingsrisico op het patroon in een kaart van ... Een aardbeving ontstaat doordat platen ... zitten en in een keer... De kracht van een aardbeving wordt weergegeven met de schaal van ... Een aardbeving van 6 op deze schaal .. keer zo zwaar als een beving van 5 en ... keer zo zwaar als een beving van 4. In ... landen hebben ze meer geld en ... om aardbevingsbestendig te bouwen dan in ... In een ... land hebben ze meer ... en daarom is de ... schade daar vaak groter dan in een ... land.

Aardbevingen ontstaan door platentektoniek Daarom lijkt het patroon van gebieden met een hoog aardbevingsrisico op het patroon in een kaart van plaatgrenzen. Een aardbeving ontstaat doordat platen klem zitten en in een keer los schieten. De kracht van een aardbeving wordt weergegeven met de schaal van Richter. Een aardbeving van 6 op deze schaal 10 keer zo zwaar als een beving van 5 en 100 keer zo zwaar als een beving van 4. In rijke landen hebben ze meer geld en kennis om aardbevingsbestendig te bouwen dan in arme landen. In een rijk land hebben ze meer spullen en daarom is de financiele schade daar vaak groter dan in een arm land.

Opdracht kaartlezen

Bekijk de kaart platentektoniek Japan. Bestudeer de legenda. Maak daarna de volgende vraag:

• Op welk eiland van Japan is het aardbevingsrisico het hoogst?: Hokkaido, Honshu, Shikoku of Kyushu?

• In welk gedeelte van Japan komen er tsunami’s voor? Noord, oost, zuid of west?

• Welke plaatbeweging wordt er gemaakt?

Op de volgende dia staat de kaart vergroot!

Aardbevingsrisico (https://worldmapper.org/maps/grid-earthquakeintensity-population/)