Paragraaf 1.2 Aardbevingen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

1.2 Aardbevingen

Wat weet je nog van paragraaf 1.1?

Aardkern

Aardmantel

Aardkorst

Vloeibaar gesteente in de aardmantel, noem je ...

1. Magma
2. Convectiestromen
3. Lava
4. Mantelgesteente

Welk proces vindt plaats in de aardmantel?

1. Platentektoniek
2. Convectiestromen
3. Ontstaan van aardplaten
4. Magma vorming

Platentektoniek betekent

1. Dat de aardkorst bestaat uit aardplaten
2. Het bewegen van de aardplaten
3. Het bewegen van de aardkorst
4. Dat de aardkorst drijft op magma

Leerdoelen

Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen ervan kunnen zijn

Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan en dat de gevolgen in arme landen en rijke landen van elkaar kunnen verschillen

Je kunt op een kaart met de aardborstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico

Waar en waarom juist daar?

Vraag 4B

Lees de zinnen en zet de nummers in de juiste volgorde.

Begin met 5.

1 Plunderaars grijpen hun kans in winkels

2 Gebouwen storten in.

3 Mevrouw Miller valt dood als de trap onder haar wegvalt.

4 De eerstehulpverlening komt op gang.

5 Het platteland rond de stad is doodstil;

6 Brand breekt uit in de metro.

• 5 – 2 – 3 – 6 – 4 – 1.

Aardbeving

Aardbeving

Vraag 1

Wat hebben aardbevingen te maken met plaatgrenzen?

• Aardbevingen komen voor op de plaatsen waar platen botsen dus bij plaatgrenzen

Hoe ontstaan aardbevingen

Samen tekst lezen

Hoe ontstaat een aardbeving?

Waar komen aardbevingen  voor?

Hoe komt dat?

https:

Epicentrum

Dit het punt op de aardkorst waar de meeste beweging van een aardbeving plaatsvindt. Recht boven de plaats van de aardbeving in de grond.

Zijn er vragen over het ontstaan van aardbevingen?

Maak opdracht 2 in stilte

Vraag 2A

Wat is het epicentrum?

• het punt waar de aardschok het grootst is

Waarom zal Nederland nooit het epicentrum zijn van een zware aardbeving?

Vraag 2B

Sommige mensen vinden aardbevingen moeilijk te begrijpen: waarom schuiven die platen niet gewoon gladjes onder of langs elkaar, waarom gaat dat met schokken? Probeer dit verschijnsel op een beeldende manier duidelijk te maken door het te vergelijken met het verschuiven van een zware kast. Gebruik maximaal zestig woorden.

Een kast kan je niet makkelijk verschuiven. Maar als je erg hard duwt gaat de kast toch een stukje opzij. De kast glijdt niet makkelijk over de vloer maar met schokjes. 

De gevolgen voor bewoners

Lees de tekst in stilte

Schaal van Richter

Aardbevingen: Schaal van Richter

Elke stap omhoog is 10x zo zwaar

Aardbevingen

• Kennis en geld om gevolgen te beperken. 
• Arm land meer slachtoffers 
• Rijk land meer geld kwijt door schade 

Gevolg aardbevingen

Schaal van Mercalli - schade van aardbeving. 

- instorten van huizen. 

- breken van gasleidingen. 

- electriciteits systeem gaat kappot. 

- Verschil arm en rijk land. 

Zijn er vragen over de gevolgen voor bewoners?

Maak opdracht 3 en  7 

Vraag 3

Beoordeel de volgende stellingen:

I Bij een aardbeving vallen in een rijk land meer slachtoffers omdat er meer inwoners in een flatgebouw wonen

II Bij een aardbeving kun je door een brand om het leven komen?

komen.

• B I is onjuist, II is juist.
  

B.

ingen.

I Bij een aardbeving vallen in een rijk land meer slachtoffers

hoge flatgebouwen wonen

Vraag 4A

Hoe lang duurde de aardbeving?

• ongeveer 5 minuten

Vraag 4C

In welke minuut denken de mensen dat de aardbeving al voorbij is?

• in de 7e minuut

Vraag 5B

Hoe diep ligt de oceaanbodem in de Attacamatrog?

• Tussen – 6000 m en –8000 m
  

Vraag 5A

Hoe diep is de oceaan in kaart vak C5 onder de letter C van

het Chilibekken? Tip: de legenda staat boven de kaart.

• Tussen – 4000 m en – 6000 m.

Vraag 5C

Wat gebeurt er bij de Attacamatrog?

• Hier schuift de oceaanbodem onder het Zuid-Amerikaanse continent

Vraag 5D

Waardoor ontstaan aardbevingen?

A De oceaanbodem zit klem tegen het continent.

B De schok is een aardbeving.

C De oceaanbodem wil naar beneden

D De druk wordt te groot.

E De oceaanbodem schiet plotseling onder het continent.

• C – A – D – E – B.

Vraag 6

•  A4, B1, C2, D5, E6, F3.

Vraag 7

Aardbevingen ontstaan door ... Daarom lijkt het ... van gebieden met een hoog aardbevingsrisico op het patroon in een kaart van ... Een aardbeving ontstaat doordat platen ... zitten en in een keer... De kracht van een aardbeving wordt weergegeven met de schaal van ... Een aardbeving van 6 op deze schaal .. keer zo zwaar als een beving van 5 en ... keer zo zwaar als een beving van 4. In ... landen hebben ze meer geld en ... om aardbevingsbestendig te bouwen dan in ... In een ... land hebben ze meer ... en daarom is de ... schade daar vaak groter dan in een ... land.

Aardbevingen ontstaan door platentektoniek Daarom lijkt het patroon van gebieden met een hoog aardbevingsrisico op het patroon in een kaart van plaatgrenzen. Een aardbeving ontstaat doordat platen klem zitten en in een keer los schieten. De kracht van een aardbeving wordt weergegeven met de schaal van Richter. Een aardbeving van 6 op deze schaal 10 keer zo zwaar als een beving van 5 en 100 keer zo zwaar als een beving van 4. In rijke landen hebben ze meer geld en kennis om aardbevingsbestendig te bouwen dan in arme landen. In een rijk land hebben ze meer spullen en daarom is de financiele schade daar vaak groter dan in een arm land.

Heeft iemand vragen over de paragraaf?