28-9: poëzie les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Pak alvast je leesboek erbij

Deze les

Lezen/ boekopdracht

Kennis vorige les checken

Klassikaal: gedichten met vaste vorm

Zelfstandig: oefening en gedichten met vaste inhoud

In groepjes: plan van aanpak en begin gedichten

Lesdoelen

Aan het eind van de les

... weet je wat een acrostichon, haiku, limerick en sonnet is (vaste vorm);

... weet je wat een ballade, puntdicht, ode en klaagzang is (vaste inhoud);

... kan je een haiku schrijven;

... heb je een plan van aanpak voor jullie bundel gemaakt.

Even checken

• Welke soorten rijm zijn er?
• Welke vier soorten beeldspraak ken je nog?
• Wat is het verschil tussen een vergelijking en een metafoor?
• Hoe noem je het stijlfiguur dat iets verzacht, zonder spottend effect?
• Wat is een pleonasme?

Vaste vorm of inhoud

• Vroeger vaker vormvast dan tegenwoordig
• Veel vaste kenmerken én goede inhoud = meesterschap
• Klassikaal: vaste vorm
• Zelfstandig: vaste inhoud 

Acrostichon

• Naamdicht/ lettervers
• Beginletters van elke regel of strofe vormen samen een woord
• Wilhelmus: beginletters van elke strofe vormen 'Willem van Nassov' (van oorspronkelijke tekst)

Haiku

• Kort gedicht: drie regels met 17 lettergrepen
• 5 - 7 - 5 lettergrepen 

Voorbeeld:

Brr, koude winter (5)

Wat doe je mij toch weer aan, (7)

Tenminste een jas. (5)

Limerick

• Gedichtje van vijf regels
• Woordspelingen en verrassende wendingen
• Regel 1, 2, 5 rijmen op elkaar en 3, 4 rijmen op elkaar
• Rijmschema:
• AABBA

Sonnet

• Veertien regels in vier strofen
• Twee strofen van vier regels = samen octaaf
• Twee strofen van drie regels = samen sextet
• Wending: meestal tussen octaaf en sextet
• Strak rijmschema: ABBA ABBA CDC CDC (of CDE)

a

b

b

a

 

Strofe 1

Strofe 2

Strofe 3

Strofe 4

a

b

b

a

 

c

d

e

 

c

d

e

 

Aan de slag

Aan de slag

• Lees de theorie over een ballade, puntgedicht, ode en klaagzang (blz. 15-17) 
• Ga daarna in groepjes bij elkaar zitten
• Lees nog eens de opdracht op blz. 4
• Maak een plan van aanpak: wie maakt het voorblad? Wie schrijft de inleiding? Wie maakt welk gedicht?
• Ga ook alvast brainstormen over jouw gedicht 

Vooruitblik

Deze vrijdag: oefentoets Spelling & Formuleren en inleveren boekopdracht 1

Woensdag 5-10: toets Spelling & Formuleren

Vrijdag 7-10: Werken aan bundel + concept inleveren

Dinsdag 11-10: Werken aan gedichten + bundel definitief inleveren