H6 + H7

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Vandaag

Wie zitten in het parlement? 

Wat zijn taken en rechten van het parlement? 

Hoe verloopt politieke besluitvorming? 

Hoe beïnvloeden pressiegroepen, de media en burgers de politiek? 

Parlement

Parlement = 1 + 2 = VOLKSVERTEGENWOORDIGING! 

Fracties: Een of meer personen van een pol. partij in een volksvertegenw.

Fractievoorzitter: Belangrijkste woordvoerder van de fractie. 

Coalitie: Partijen die samen de regering vormen. (COMPROMIS!) 

Oppositie: Partijen die niet in de coalitie zitten. 

Taken en rechten v.h. parlement

Wetgevend 

• Stemrecht: Stemmen over wetsvoorstellen
• Recht van initiatief: Zelf wetten voorstellen
• Recht van amendement: Wetsvoorstellen aanpassen

Controlerend

• Vragenrecht: Vragen stellen aan een minister
• Recht v. interpellatie: Minister ter verantwoording roepen
• Recht v. onderzoek: Onderzoek instellen
• Budgetrecht: De jaarlijkse begroting van de ministeries wel of niet goedkeuren. (Prinsjesdag)
• Recht van motie: Mening geven over het beleid van een minister. 

Als het fout gaat...

Ministers hebben informatieplicht en verantwoordingsplicht naar het parlement. Dit is onderdeel van de ministeriële verantwoordelijkheid. 

Moties van het parlement: 

• Motie van wantrouwen: Een minister dwingen af te treden
• Motie van afkeur: Het niet eens zijn met het gedrag/de uitspraak van de minister 

Als het fout gaat...

Kabinetscrisis: Het hele kabinet (dreigt) af te treden. Er volgen dan nieuwe landelijke verkiezingen

Pressiegroepen

Pressiegroepen: Groepen die bepaalde belangen nastreven en die de politieke besluitvorming proberen te beïnvloeden

Hoe? 

• Kennis 
• Grote groep
• Geld
• Toegang tot media 
• Lobbyen: Steun vragen aan politici 
• Aansprekende leider (BN'ers) 

De media - Functies

Agendafunctie: Doordat media aandacht geven aan een probleem kan de politiek dit op de politieke agenda zetten. 

Informatieve functie: Media geven ons informatie over politieke gebeurtenissen en besluiten. 

Meningsvormende functie: Kritische blik en commentaar geven. 

Controlerende functie (waakhond): De media controleren de politiek. 

Spreekbuisfunctie: Pressiegroepen en individuele burgers kunnen via de media hun mening geven. 

Hoe kan jij invloed uitoefenen?

• Stemmen (Actief) of zelf lid worden van een partij (Passief) 
• Persoonlijk contact opnemen met politici 
• Gebruik maken van spreekrecht 
• Demonstreren of een petitie indienen 
• Lid worden van pressiegroepen 
• Burgerinitiatieven indienen 
• Media inschakelen 
• Klacht of bezwaarschrift indienen 
• De Nationale Ombudsman inschakelen. (Klacht tegen de overheid)  

Wie zitten in het parlement?

1. Eerste & Tweede Kamer
2. Koning & Ministers
3. Ministers & Staatssecretarissen
4. Ambtenaren & politici

Hoeveel zetels heeft het parlement?
(Examenvraag)

1. 225
2. 150
3. 76
4. 75

Welke taken heeft het parlement?

1. Wetgevend & uitvoerend
2. Wetgevend & controlerend
3. Wetgevend & rechtsprekend
4. Uitvoerend & Controlerend

Welke uitspraak is juist?

1. Door een motie van afkeur ontstaat een kabinetscrisis
2. Motie v. afkeur = dwingen tot opstappen
3. Motie v. wantrouwen = dwingen tot opstappen
4. Motie v. wantrouwen = het niet eens zijn met de minister

Wat is GEEN onderdeel van de ministeriële verantwoordelijkheid

1. Ministers hebben informatieplicht
2. Ministers hebben verantwoordingsplicht
3. Ministers zijn verantwoordelijk voor de Koning
4. Ministers zijn onschendbaar.

Wetgevend

Controlerend

Stemrecht

Vragenrecht

Recht v. interpellatie

Recht v. initiatief

Budgetrecht

Recht v. onderzoek

Recht v. amendement

Recht v. motie

Stap 1

Stap 2

Stap 3 

Stap 4

Stap 5

Terugkoppeling

Besluit nemen

Uitvoeren

Oplossing bedenken

Wens wordt politiek probleem

De ministers maken een wet

Het krijgt media aandacht

Het parlement stemt 

De politie voert uit

Burgers dienen een klacht in

Welke machtsmiddelen hebben pressiegroepen?

Welke functie van de media geeft een kritische blik en commentaar?

1. Agendafunctie
2. Meningsvormende functie
3. Spreekbuisfunctie
4. Informatieve functie

Door welke functie van de media kunnen burgers hun mening geven?

1. Meningsvormende functie
2. Controlerende functie
3. Spreekbuisfunctie
4. Informatieve functie

Welke functie van de media controleert de politiek?

1. Agendafunctie
2. Waakhondfunctie
3. Informatieve functie
4. Meningsvormende functie

Welke functie van de media zorgt dat de politiek over maatschappelijke problemen praat?

1. Agendafunctie
2. Spreekbuisfunctie
3. Controlerende functie
4. Informatieve functie

Huiswerk

Maken: Hoofdstuk 6 & Hoofdstuk 7

Klaar? --> Laat aftekenen (Volgende week of sturen via Teams / ItsLearning)

LET OP! AFTEKENEN = CIJFER!