1 KGT Th. 6.5 Voortplanting bij dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Thema 6 Voortplanting bij planten en dieren

6.5 Voortplanting bij dieren

Wat gaan we vandaag doen?

- herhalen vorig les: 6.4 Vruchten en zaden

- leerdoelen vandaag

- nieuwe theorie: 6.5 Voortplanting bij dieren

- zelf aan de slag met de opdrachten

Wat is bevruchting bij planten?

1. als een plant een vrucht heeft
2. als de kern van de stuifmeelkorrel samensmelt met de kern van de eicel
3. als een boom appels heeft
4. Als een plant stuifmeelkorrels heeft

Wat is geen peulvrucht?

1. 
2. 
3. 
4. 

Vrucht of zaad?

1. Vrucht
2. Zaad

Vrucht of zaad?

1. Vrucht
2. Zaad

Een banaan is een zaad

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het vruchtvlees?

1. Het zachte, soms eetbare gedeelte van de vrucht
2. Het zachte, niet eetbare gedeelte van de vrucht

Leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je uitleggen dat bij bevruchting elk van de ouders de helft van de chromosomen levert.

- kan je voorbeelden geven van geslachtelijke voortplanting.

Inleiding

Als de kernen van een mannelijke en een vrouwelijke geslachtscel versmelten, vindt er bevruchting plaats.

Er ontstaat een bevruchte eicel.

6.5 Voortplanting bij dieren

Een zaad ontstaat uit een zaadbeginsel waarvan de eicel is bevrucht. Als bij voortplanting bevruchting plaatsvindt, noem je dat geslachtelijke voortplanting.

Bij geslachtelijke voortplanting versmelt de kern van een mannelijke geslachtscel met de kern van een vrouwelijke geslachtscel.

Bij zaadplanten zijn dat de kern van een stuifmeelkorrel en de kern van een eicel.

Elke celkern bevat chromosomen.

Chromosomen zijn lange, dunne 'draden'.

Chromosomen bevatten de informatie voor de erfelijke eigenschappen.

6.5 Voortplanting bij dieren

De bevruchte eicel groeit uit tot een kiem en de kiem groeit uit tot een nieuwe plant.

Bij elke celdeling worden de chromosomen gekopieerd.

Zo krijgen alle cellen van de nieuwe plant dezelfde bevruchte eicel.

6.5 Voortplanting bij dieren

De helft van de chromosomen in de bevruchte eicel komt van de moederplant en de helft van de vaderplant.

Bij geslachtelijke voortplanting levert elke ouder de helft van de chromosomen.

De nieuwe plant heeft daardoor niet precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de twee ouderplanten.

Bij geslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen niet precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouders!!!

6.5 Voortplanting bij dieren

Bij alle dieren vindt geslachtelijke voortplanting plaats.

De mannelijke geslachtscel bij dieren heet een zaadcel.

De vrouwelijke geslachtscel bij dieren heet een eicel, net als bij planten.

Uit een bevruchte eicel kan door celdeling een nieuw dier groeien.

De nakomelingen hebben dan niet precies dezelfde eigenschappen als de ouders.

6.5 Voortplanting bij dieren

Bij vogels komen de jongen (kuikens) uit een ei.

Ook andere dieren leggen eieren, zoals kikkers, vissen en insecten.

Bij dieren die hun eieren in het water leggen, kan de bevruchting in het water plaatsvinden (buiten het lichaam).

Bevruchting buiten het lichaam noem je uitwendige bevruchting.

Dit komt bijvoorbeeld voor bij vissen.

Bij kikkers zit het mannetje tijdens de paring boven op het vrouwtje.

Het mannetje geeft zaadcellen af net op het moment dat het vrouwtje eicellen afzet.

De bevruchting vindt plaats in het water.

Het mannetje kan wel enkele dagen op het vrouwtje blijven zitten.

6.5 Voortplanting bij dieren

Bij insecten vindt de bevruchting meestal plaats in het lichaam van het vrouwtje.

Dit noem je inwendige bevruchting.

Na de bevruchting zet het vrouwelijke insect eitjes af. In de eitjes ontwikkelen zich larven.

Ook bij vogels en zoogdieren vindt de bevruchting plaats in het lichaam van het vrouwtje.

6.5 Voortplanting bij dieren

Bij geslachtelijke voortplanting komen de chromosomen van 2 organismen bij elkaar in de bevruchte eicel.

Bij zaadplanten is de helft van de chromosomen in de bevruchte eicel afkomstig van de eicel en de andere helft van de stuifmeelkorrel.

Begrippen uit deze les

bevruchting

chromosomen

geslachtelijke voortplanting

versmelten

erfelijk

uitwendig en inwendig

VRAGEN??

Zelf aan de slag

6.5 Voortplanting bij dieren: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 10 maken

(vanaf blz. 178)