Literatuurgeschiedenis Dautzenberg hoofdstuk 5

1 / 41
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 41 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

timer
0:20
Middeleeuwen
Renaissance
Verlichting
Romantiek
theocentrisme
ratio
gevoel
antropocentrisme

Slide 2 - Sleepvraag

timer
1:00
Een romanticus wil wegvluchten uit de werkelijkheid.
Op welke manieren doet hij dat?

Slide 3 - Woordweb

timer
1:00
Noem nieuwe literaire genres
die ontstaan in de Romantiek.

Slide 4 - Woordweb

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Sigmund Freud
Charles Darwin
Karl Marx
evolutie-
leer
socialisme
onderbewuste

Slide 11 - Sleepvraag

Slide 12 - Tekstslide

Hoe ziet de werkelijkheid er in het impressionisme in het algemeen uit

Slide 13 - Open vraag

Hoe ziet het impressionisme er in de literatuur uit

Slide 14 - Open vraag

Naturalisme
  • Vervolg op het realisme
  • Geeft de werkelijkheid weer, maar laat ook zien hoe het zo gekomen is
  • Waarom handelt de mens zoals hij handelt?
  • De mens heeft geen vrije keus in zijn handelen: zijn doen en laten is van te voren bepaald

Slide 15 - Tekstslide

Naturalisme
Mens van tevoren bepaald door
1. erfelijkheid
2. milieu (opvoeding)
3. tijd
Fatalisme: het leven is bepaald door het noodlot: de mens heeft geen vrije wil
Naturalistische romans zijn somber en pessimistisch

Slide 16 - Tekstslide

Fatalisme
A
Het leven van de mens wordt bepaald door het noodlot
B
De hoofdpersoon durft niet voor zijn mening uit te komen
C
De hoofdpersoon is bang om alleen te sterven
D
Het leven van de mens wordt bepaald door zijn opvoeding

Slide 17 - Quizvraag

Welke drie elementen bepalen het handelen van de mens

Slide 18 - Open vraag

Naturalisme
  • De hoofdpersoon heeft een nerveus gestel.
  • De roman is de geschiedenis van een ontnuchtering. 
  • Het karakter van de hoofdpersoon wordt verklaard vanuit het determinisme. 
  • Aandacht voor taboeonderwerpen zoals seksualiteit.
  • Haat ten opzichte van de burgerij

Slide 19 - Tekstslide

Psychoanalyse van Freud
Mens handelt vanuit onderbewustzijn
Mens handelt niet alleen van rationele denken
Bewuste is topje van de ijsberg/onderbewuste de rest

Slide 20 - Tekstslide

Van welke drie factoren is het handelen van de mens afhankelijk

Slide 21 - Open vraag

Opdracht
Lees 'De binocle' (blz. 114) en beantwoord de volgende vragen:
1. Geef twee voorbeelden van het nerveuze gestel van de hoofdpersoon
2. Geef een voorbeeld van een impressionistische beschrijving
3. De jonge toerist bezoekt de opera Walkure. Dat is niet toevallig. Zoek uit wie deze opera heeft gecomponeerd en leg in eigen woorden uit waarom deze opera zich uitstekend leent als decor voor dit verhaal.




Slide 22 - Tekstslide

Waarom is de Walkure een goed decor voor dit verhaal?

Slide 23 - Open vraag

Opdracht
4. De obsessie van de hoofdpersoon gaat gepaard met onbewuste en irrationele drijfveren en gedachten. Noteer drie plaatsen in het verhaal waar je die drijfveren en gedachten aantreft. Noteer de regelnummers.
5. In zijn neurosenleer onderscheidt Sigmund Freud de dwangneurosen. Zoek op wat dit precies betekent.
Leg beargumenteerd uit of je Freuds beschrijving over de dwangneurose en de dwanghandelingen van toepassing acht op de hoofdpersoon uit ‘De binocle.’

Slide 24 - Tekstslide

Geef een voorbeeld van deze leer bij de hoofdpersoon.

Slide 25 - Open vraag

Wat houdt de dwangneurose leer van Freud in?

Slide 26 - Open vraag

Slide 27 - Tekstslide

Belangrijke namen
- Willem Kloos
- Lodewijk van Deyssel
- Frederik van Eeden
- Herman Gorter

Slide 28 - Tekstslide

De nieuwe gids
- Tijdschrift van de Tachtigers
- Conflict met 'De Gids
- Aflevering 1: beginselverklaring
- wordt soloproject Willem Kloos

Slide 29 - Tekstslide

Gedachtegoed Tachtigers
- L'art pour l'art = kunst voor de kunst (estheticisme/impressionisme)
- poëzie is de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie = kunst is een persoonlijke uiting
- Vorm en inhoud zijn één = wat je schrijft bepaalt hoe je schrijft
Dit is niet nieuw: de Tachtigers vonden dat hun voorgangers dat niet goed genoeg deden.

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Video

Polemiek
Polemiek = discussie op papier
Tachtigers zijn felle critici

Slide 32 - Tekstslide

Wat is geen principe van de Tachtigers?
A
kunst en inhoud zijn één
B
kunst is persoonlijk
C
kunst heeft een doel
D
kunst voor de kunst

Slide 33 - Quizvraag

Tegen wie verzetten de Tachtigers zich vooral?

Slide 34 - Open vraag

Slide 35 - Tekstslide

Wat is geen kenmerk van de neoromantiek
A
lieflijk van fantasierijk
B
het noodlot wordt bepaald door het milieu
C
de tijd en plaats in het verleden zijn niet duidelijk omschreven
D
het verlangen moet onvervuld blijven

Slide 36 - Quizvraag

Slide 37 - Tekstslide

Slide 38 - Tekstslide

J.C. Bloem
Dichter
Thema: Verlangen 
niet vervuld: hunkering blijft. 
wel vervuld: teleurstelling
Het Verlangen (1921)

Slide 39 - Tekstslide

Slide 40 - Tekstslide

Wat zijn de belangrijkste thema's van de neo-romantiek?
A
onvervuld verlangen, eenzaamheid en verzet tegen de mij
B
vervuld verlangen, hang naar het verleden
C
zwerflust, hang naar het exotische, aanvaarding van de mij
D
vervuld verlangen, hang naar het exotische, zwerflust

Slide 41 - Quizvraag