3T MAANDAG 6 APR. 2020 OOA

• ne
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3T MAANDAG 6 APRIL OOA

DE VORIGE LES HEB JE GEWERKT AAN GRAMMATICA: DE WOORDSOORTEN.

VOOR DEZE LES MOEST JE HIERBIJ EEN OPDRACHT IN TEAMS MAKEN. 

JE HEBT DEZE OPDRACHT TERUGGEKREGEN, LAAT HET ME WETEN ALS JE NOG VRAGEN OVER EVT. FOUTEN!

Grammatica 6.2

Aan het einde van de les kun je in de zin alle ZINSDELEN benoemen.

Wat heb je nodig?

- Boek op blz. 228;

- Materialen uit Magister bij deze les;

- De inleveropdracht bij Microsoft Teams.

Nu: herhaling zinsdelen!

Grammatica

Woordsoorten

Je benoemt ieder woord

Grammatica

Zinnen ontleden

Je benoemt de zinsdelen

Grammatica

Woordsoorten

Je benoemt ieder woord

Grammatica

Zinnen ontleden

Je benoemt de zinsdelen

de zinsdelen

JE MOET DE VOLGENDE STAPPEN ZETTEN OM EEN ZIN TE ONTLEDEN:

1. ZOEK DE PV 

     * de PV vind je door de ja/nee-vraag te stellen of de tijdproef te             doen -> zet een streep onder, voor en na de PV, alles vóór de PV

       is één zinsdeel!

2. ZET ZINSDEELSTREPEN

     * gebruik hiervoor de zinsdeelproef -> alles wat voor de PV kan staan,

       is één zinsdeel.

vervolg: de zinsdelen

3. ZOEK HET GEZEGDE: let op -> dit kan zijn:

     * een WERKWOORDELIJK GEZEGDE (WG)

     * een NAAMWOORDELIJK GEZEGDE (NG)

             

       OP DE VOLGENDE PAGINA WORDT UITGELEGD WANNEER JE               TE MAKEN HEBT MET EEN WG EN WANNEER MET EEN NG!

 

WG of NG?

Wanneer heb je te maken met een WG, wanneer met een NG?

LET OP: kijk daarvoor naar het belangrijkste (= laatste) ww in de zin.

Is dit GEEN koppelwerkwoord, dan heb je te maken met een WERKWOORDELIJK GEZEGDE (WG).

LET OP: is het laatste ww wèl een koppelwerkwoord èn wordt er extra informatie over het O gegeven? Dan heb je te maken met een NAAMWOORDELIJK GEZEGDE (NG).

    

 

de 9 koppelwerkwoorden!

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen

HOE NU VERDER MET HET NG?

Een NAAMWOORDELIJK GEZEGDE moet in ieder geval bestaan uit twee delen:

1. een werkwoordelijk deel (ww-deel) met een koppelwerkwoord;

2. een naamwoordelijk deel (nw-deel) met als belangrijkste woord een zelfstandig of bijvoeglijk NAAMWOORD (dit is dus ook de reden dat het een NAAMWOORDELIJK gezegde heet!).

1e MANIER OM TE ZIEN OF HET EEN NG IS:

STEL DE VOLGENDE VRAGEN:

* Staat in de zin een vorm van een koppelwerkwoord?

* Zegt het naamwoordelijk deel iets over het onderwerp?

Als je beide vragen met JA kunt beantwoorden, heb je te maken met een NAAMWOORDELIJK GEZEGDE. In alle andere gevallen staat er een WERKWOORDELIJK GEZEGDE in de zin.

2e MANIER OM TE ZIEN OF HET EEN NG IS:

GEBRUIK DE NG-PROEF:

* vervang het koppelwerkwoord door een ander koppelwerkwoord

* vervang het naamwoordelijk deel door een andere eigenschap of ander kenmerk van het onderwerp

Als dit lukt, heb je te maken met een NG!

Bijv.: De bakker is altijd erg behulpzaam.

* De bakker blijft altijd erg behulpzaam.

* De bakker is altijd erg ondeugend.

DUS:

       O        NG   BWB           ND

De bakker / is / altijd / erg behulpzaam.

LET OP!

Een naamwoordelijk deel van een gezegde kan veel lijken op een lijdend voorwerp. Maar in een zin met een naamwoordelijk gezegde staat NOOIT een lijdend voorwerp!

       O        NG              ND

Bijv.: Pom / was / de kleuterleidster.

            O       WG            LV

          Pom / riep / de kleuterleidster.

HOE NU VERDER MET DE ZINSDELEN? WG

HEEFT JE ZIN EEN WERKWOORDELIJK GEZEGDE? ZET DAN DE VOLGENDE STAPPEN:

4. ZOEK HET ONDERWERP

      * het O ontdek je door de vraag te stellen: WIE/WAT + WG?

                 

HOE NU VERDER MET DE ZINSDELEN? WG

5. ZOEK HET LIJDEND VOORWERP

      * het LV ontdek je door de vraag te stellen: WIE/WAT + WG + O?

         -> het LV staat bij werkwoorden waar je iets of iemand voor kunt                zetten

        -> niet elke zin heeft een LV

        -> een LV begint nooit met een voorzetsel

6. ZOEK HET MEEWERKEND VOORWERP 

     * het MV ontdek je door de vraag te stellen: AAN/VOOR WIE/WAT + 

       WG + O + LV?

        -> niet elke zin heeft een MV!

        -> een trucje om te checken of je te maken hebt met een MV:                  staat aan of voor in de zin, dan moet je het weg kunnen laten, 

            staat het er niet in, dan moet je het ervoor kunnen zetten!

7. ZOEK DE BIJWOORDELIJKE BEPALING(EN) 

     * de zinsdelen die overblijven, zijn BWB's.

        -> een BWB geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, hoe,      

            hoeveel, waarom enz. 

        -> in één zin kunnen meerdere BWB's staan! 

HOE NU VERDER MET DE ZINSDELEN? NG

HEEFT JE ZIN EEN NAAMWOORDELIJK GEZEGDE? ZET DAN DE VOLGENDE STAPPEN:

4. ZOEK HET ONDERWERP

      * het O ontdek je door de vraag te stellen: WIE/WAT + WG?

LET NOG EVEN GOED OP: een NG heeft GEEN  LV, dus je gaat nu op zoekl naar het MV.

                    

5. ZOEK HET MEEWERKEND VOORWERP 

     * het MV ontdek je door de vraag te stellen: AAN/VOOR WIE/WAT + 

      WG + O + LV?

        -> niet elke zin heeft een MV!

        -> een trucje om te checken of je te maken hebt met een MV:                  staat aan of voor in de zin, dan moet je het weg kunnen laten, 

            staat het er niet in, dan moet je het ervoor kunnen zetten!

6. ZOEK DE BIJWOORDELIJKE BEPALING(EN) 

     * de zinsdelen die overblijven, zijn BWB's.

        -> een BWB geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, hoe, 

            hoeveel, waarom enz. 

        -> in één zin kunnen meerdere BWB's staan! 

ALS LAATSTE...

ENKELVOUDIGE EN SAMENGESTELDE ZINNEN!

Enkelvoudige zinnen ontleed je gewoon zoals je altijd gedaan hebt.

Bij samengestelde zinnen ontleed je de twee zinnen die aan elkaar zijn geplakt los van elkaar:

   O        WG       LV                       O         WG        BWB

Guus / speelt / voetbal, // maar // Puck / hockeyt / liever.

Aan de slag

- Vind je het NG nog lastig? Bekijk dan nog eens het 

  volgende filmpje.

- Maak opdracht 5-6-7 van Grammatica 6.2 (blz. 228, zie     

  ook zinnen in bijlage Magister);

- Kijk de opdrachten na met het antwoordblad in de bijlage  

  van Magister;

- Maak hierna het huiswerk voor dinsdag 7 april: test Grammatica  

  zinsdelen in Teams.

Succes!