Thema 5 - Stevigheid en beweging

Thema 5
Stevigheid en beweging
1 / 35
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 35 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Thema 5
Stevigheid en beweging

Slide 1 - Tekstslide

Basisstof 1
Het skelet

Slide 2 - Tekstslide

Skelet

Slide 3 - Tekstslide

Basisstof 2
Functies skelet
Vorm skelet

Slide 4 - Tekstslide

Functie skelet
  • Rechtop staan
  • Beweging mogelijk maken
  • Bescherming van organen
  • Vorm geven

Slide 5 - Tekstslide

Vorm skelet
  • Past bij de manier waarop het dier leeft
  • Zoolgangers, teengangers, top/hoefgangers

Slide 6 - Tekstslide

Basisstof 3
Bouw botten
Kraakbeen
Botweefsel

Slide 7 - Tekstslide

Bouw botten
  • Mergholte in pijpbeenderen
  • Geel beenmerg in mergholte slaat vet op
  • Rood beenmerg vormt bloedcellen, in koppen pijpbeenderen en platte beenderen

Slide 8 - Tekstslide

Kraakbeen
  • Buigzaam en zachter dan bot
  • Botten baby bestaan uit kraakbeen, verandert in bot
  • Fontanellen: ruimte tussen botten schedel baby, ook kraakbeen
  • Cellen in groepjes bij elkaar
  • Tussencelstof elastisch en stevig

Slide 9 - Tekstslide

Botweefsel
  • Cellen in kringen rondom dunne kanaaltjes
  • Uitlopers waarmee ze met elkaar in contact staan
  • Kanaaltjes bevatten bloedvaten en vocht
  • Tussencelstof van kalkzouten (stevigheid) en lijmstof/collageen (buigzaamheid)

Slide 10 - Tekstslide

Basisstof 4
Botverbindingen
Gewrichten

Slide 11 - Tekstslide

Botverbindingen
  • Vergroeid
  • Naden
  • Kraakbeen
  • Gewricht

Slide 12 - Tekstslide

Bouw gewricht

Slide 13 - Tekstslide

Typen gewrichten
  • Kogelgewricht: gewrichtskogel draait in gewrichtskom, beweging in verschillende richtingen
  • Scharniergewricht: botten bewegen als scharnier ten opzichte van elkaar, alleen beweging heen en terug
  • Rolgewricht: botten draaien in lengteas om elkaar

Slide 14 - Tekstslide

Basisstof 5
Spieren
Antagonisten


Slide 15 - Tekstslide

Spierstelsel
  • Skeletspieren en diepe spieren werken samen om botten te bewegen
  • Onbewuste spieren in darmen
  • Hartspier
  • Spieren in huid

Slide 16 - Tekstslide

Bouw spier
  • Spierschede: bindweefsel om spier heen
  • Pees: verbind spier met bot bij aanhechtingsplaats
  • Spier bestaat uit spierbundels, die uit spiervezels bestaan

Slide 17 - Tekstslide

Antagonisten
  • Als spiervezels samentrekken wordt spier korter en dikker
  • Biceps en triceps bewegen onderarm. Biceps buigt de arm, triceps strekt de arm
  • Antagonist: twee spieren werken samen om een bot te bewegen, maar hebben een tegengesteld effect

Slide 18 - Tekstslide

Spiervezels
  • Langzaam: doen er lang over om samen te trekken, kunder minder kracht zetten, hebben weinig energie nodig
  • Snel: snel en krachtig samentrekken, veel energie nodig

Slide 19 - Tekstslide

Basisstof 6
Houding
Wervelkolom

Slide 20 - Tekstslide

Wervelkolom
  • Dubbele S-vorm
  • Tussenwervelschijven: kraakbeen tussen wervels, schokbrekers

Slide 21 - Tekstslide

Basisstof 7
Blessures

Slide 22 - Tekstslide

Spierscheuring
Botbreuk

Slide 23 - Tekstslide

Voetbalknie
Verzwikking

Slide 24 - Tekstslide

Ontwrichting
Tenniselleboog

Slide 25 - Tekstslide

RSI

Slide 26 - Tekstslide

Basisstof 8 (V)
Spierfibrillen
Spierweefsel

Slide 27 - Tekstslide

Spierfibril
  • Spiervezel bestaat uit fibrillen
  • Actine- en myosinemoleculen schuiven in elkaar als spier aanspant
  • Moleculen liggen gerangschikt in fibrillen, overlappen elkaar
  • Dwarsgestreept spierweefsel

Slide 28 - Tekstslide

Spierweefsel
  • Dwarsgestreept: skeletspieren
  • Glad: langwerpige cellen, actine en myosine niet gerangschikt
  • Hart: fibrillen liggen niet naast elkaar in vezel

Slide 29 - Tekstslide

Basisstof 8 (L)
Skelet zoogdieren

Slide 30 - Tekstslide

Overeenkomsten in bouw

Slide 31 - Tekstslide

Basisstof 9
Hernia
Spit

Slide 32 - Tekstslide

Hernia
  • Geleiachtige kern in ring van kraakbeen tussenwervelschijf
  • Zwakke plek in kraakbeen door ouderdom, verkeerde houding of gebrek aan lichaamsbeweging
  • Geleiachtige kern stulpt uit en drukt tegen zenuw in ruggenmerg
  • Pijn in rug, billen en benen

Slide 33 - Tekstslide

Spit
  • Lumbago
  • Spieren onderin rug verkrampt

Slide 34 - Tekstslide

  • Skelet (namen van botten), borstkas, schoudergordel, bekken, ledematen
  • Functies skelet
    , vorm skelet (zoolgangers, teengangers, topgangers/hoefgangers) 
  • Pijpbeenderen en platte beenderen, rood en geel beenmerg
  • Kraakbeen, botweefsel (lijmstof en kalkzouten)
  • Vergroeid, naden, kraakbeen, gewricht (onderdelen, soorten gewrichten)
  • Spieren, pezen, aanhechtingsplaats, antagonisten. Spierschede, spierbundels en spiervezels (langzaam en snel)
  • Wervelkolom en goede houding
  • Blessures (voetbalknie, kneuzing, verzwikking, ontwrichting, botbreuk, tenniselleboog, RSI, spierscheuring)
  • Actine en myosine, spierweefsels (dwarsgestreept, glad, hart)
  • Hernia en spit

Slide 35 - Tekstslide