Farma CVRM uitgebreid

• Farmacotherapie
• MBO
• Studiejaar 3

Farmacotherapie CVRM 

Wat betekent CVRM?

1. Cars Vasculair Risico management
2. Cardio Vasculair Risico Management
3. Cardio Vaten Risico Manager
4. Cardio Vaten Regels Manager

Wat is het doel van CVRM?

Noem 4 risicofactoren die kunnen leiden tot hart- en vaatziekten

Zet de twee termen bij het juiste plaatje

Systole bloeddruk

Diastole bloeddruk

ontspanningsfase

Samentrekkingsfase

Vanaf welke waarden (in getallen uitgedrukt) spreken we van hypertensie? 

Stelling 1: Bij secundaire hypertensie is de oorzaak duidelijk en bij essentiële niet.
Stelling 2: Bij hypertensie is de weerstand van de bloedvaten lager.

1. stelling 1 en 2 zijn juist
2. stelling 1 is juist en stelling 2 is onjuist
3. stelling 1 is onjuist en stelling 2 is juist
4. stelling 1 en 2 zijn onjuist

Hoe worden diuretica ook wel genoemd?

3 groepen diuretica
met voorbeeld

Diuretica

Plastabletten”

Bevorderen uitscheiding van water, natrium en chloride in de nieren

Meer urine → lager bloedvolume → lagere bloeddruk

Bijwerking: kaliumtekort

Kalium wordt samen met natrium uitgescheiden

Welke eigenschappen hebben nog meer invloed op de bloeddruk?

Diuretica : blz 257

Thiazidediuretica
: lange werkingsduur

Lisdiuretica : snel, kort en krachtig meestal bij gestoorde nierfunctie

Klaliumsparende diuretica : zwakwerkende diuretica daarom meestal in combinatie

Waar eindigen betablokkers meestal op?

Bètablokkers

Werken via het autonoom zenuwstelsel
(betasympathicolitica)

Verlagen hartfrequentie

Verlagen weerstand bloedvatenstelsel

Worden ook gebruikt bij hartfalen, ritmestoornis en angina pectoris (pijn op de borst door zuurstoftekort)

(-lol)

Ace-remmers werken met name in op:

1. de bloedvaten
2. de nieren
3. het hart
4. het sympatisch zenuwstelsel

Welke geneesmiddel is de ACE-remmer?

1. chlooralidon
2. enalapril
3. amiloride
4. hydrochloorthiazide

A2-antagonisten blokkeren de werking van angiotensine-2. Ze hebben dezelfde werking als:

1. calciumantagonisten
2. nitraten
3. Ace-remmers
4. Beta-blokkers

Tot welke groep behoort Candersartan?

RAS-remmers (ook ACE remmers, RAAS remmers)

Renine-angiotensinesysteem (nieren)

RAS-remmers middelen

ACE-remmers (-pril) ook bij hartfalen Bijwerking : kriebelhoest

Angiotensine-II-antagonisten (-artan)

Renineremmers

Ace-remmers 1e keus maar kan soms niet ivm bijwerking

 

Wat hoor waarbij?

betablokkers

ACE remmers

verlagen hartfrequentie

kriebelhoest

-lol

werking via autonoom

zenuwstelsel

eindigt meestal op

-pril

werking op de nieren

Tot welke groep behoort amlodipine?

1. Diuretica
2. Bètablokkers
3. RAS-remmers
4. Calciumantagonisten

Calciumantagonisten worden behalve bij hypertensie ook gebruikt bij?

1. Oedeem
2. urineretentie
3. decompensatio cordis
4. angina pectoris

Calciumantagonisten

Daling weerstand in bloedvaten → bloeddruk daalt

Ook gebruikt bij angina pectoris

(-dipine) 

Een Patient krijgt al jaren enalapril, daar komt nu voor de eerste keer hydrochloorthiazide bij. Wat moet je adviseren over deze combinatie?

1. Naar de huisarts
2. Deze combinatie geeft geen problemen
3. 2 tot 3 dagen stoppen met de enalapril
4. dosering van hydrochloorthiazide langzaam opbouwen

Diuretica

betablokkers

Ras-remmers

hydrochloor-

thiazide

metoprolol

lisinopril

Werkt op autonome zenuwstelsel. Minder weerstand 

Bevorderd 

uitscheiding van vocht. Hierdoor minder bloedvolume.

Werken op de nieren, hierdoor daalt de bloeddruk

Leerdoelen

Na de les weet je wat cholesterol is

-Weet je de waarden van een te hoog cholesterol

-Weet je wat het risico is van een te hoog cholesterol

-Weet je de verschillende groepen antilipemica en weet je van elke groep 1 tot 2 geneesmiddelen te benoemen

-Weet je de werking van elke groep

-Weet je de belangrijkste bijwerkingen

-Weet je het belang van therapietrouw te benoemen

Cholesterol

Gestoorde vetstofwisseling  aderverkalking

 

Te hoog “slecht” cholesterolgehalte is risicofactor voor hart- en vaatziekten

Hypercholesterolemie

Cholesterol = slecht?

Voor celstofwisseling zijn koolhydraten, eiwitten en vetten nodig.

Vet uit voedsel wordt afgebroken tot triglyceriden (vetzuren) en cholesterol.

Triglyceriden zorgen voor energie voor het lichaam

Cholesterol is een bouwstof voor de celwand en een grondstof voor hormonen

Cholesterol zoals hierboven genoemd is dus niet “slecht”

Vetten (lipiden) worden in de spijsvertering afgebroken tot triglyceriden en cholesterol. Triglyceriden hebben een functie bij de opslag van energie in het lichaam en bij de energiestofwisseling in de cel.

Lipoproteïnen

Eiwitachtige verbinding die triglyceriden en cholesterol in het bloed naar de cel vervoerd. Onderscheid van de groepen is op basis van dichtheid van de stof.

Vijf verschillende groepen stoffen. De bekendste zijn:

 - VLDL = very low density

       - LDL = low density

       - HDL = high density

Verhoogd LDL  verhoogde kans op hartinfarct

Verhoogd HDL  verlaagde kans op hartinfarct

 

Waarom zegt men dan steeds dat cholesterol slecht is?

Cholesterol wordt uit het bloed naar de cellen getransporteerd door lipoproteïnen

Hiervan zijn 2 soorten:

LDL: “slecht” cholesterol

HDL: “goed” cholesterol

Wanneer je praat over “cholesterol” bedoel je dus eigenlijk de lipoproteïnen die het cholesterol vervoeren in het bloed

LDL cholesterol is verantwoordelijk voor atherosclerose

Cholesterolgehalte

Normaal: totaal cholesterol < 5 mmol/l

Gehalte < 6,4 mmol/l  eerst alleen voedingsadvies

Gehalte 6,5 – 8 mmol/l  voedingsadvies + geneesmiddelen

Bij heel hoog risico op HVZ moet LDL < 1,8 mmol/l

Bij hoog risico op HVZ moet LDL<2,5 mmol/l

Bij matig/laag risico op HVZ LDL<3 mmol/l

Stelling I: LDL-cholesterol is goed, HDL-cholesterol is slecht
Stelling II: de normaalwaarde voor het LDL-cholesterol is < 5
mmol/l

1. Stelling I is onjuist, stelling II is juist
2. Beide stellingen zijn juist
3. Beide stellingen zijn onjuist
4. Stelling I is juist, stelling II onjuist

Therapietrouw!! Waarom is dit zo’n probleem voor patiënten die cholesterolverlagers moeten slikken?

Cholesterolsyntheseremmers ( statines )

Remmen aanmaak cholesterol in lichaam

Tegenwoordig al vaak standaard voorgeschreven aan patiënten die lijden aan een ziekte met verhoogde kans op hart en vaat ziekten

Simvastatine, Pravastatine, Rosuvastatine
(blz 258)

Wisselwerking met

- Antibiotica (claritromycine), antimycotica (itraconazol)

- Grapefruitsap  statinespiegel kan stijgen

Kans op ernstige spierklachten

 

Noem een aantal
cholesterolsyntheseremmers

Wat is een bekende bijwerking die specifiek voor statines geldt?

1. Kaliumtekort
2. Calciumtekort
3. Kriebelhoest
4. Spierpijn

CholesterolopnameremmerEzetimibe

Remt opname van cholesterol uit darm

Vestigt zich in de dunne darm en remt de opname 

 Vaak gecombineerd met statine: zowel opname als aanmaak van cholesterol wordt zo geremd

interactie met antibiotica

spierklachten

IA met grapfruitsap

remt aanmaak cholesterol

remt opname van cholesterol uit darm

wordt meestal gecombineerd met cholesterol-syntheseremmer

Galzuurbindende harsen

Colestyramine (Questran®)

Cholesterol wordt afgebroken tot galzuren > harsen binden deze galzuren > zo kan er uit de galzuren geen nieuw cholesterol gemaakt meer worden

Veel bijwerkingen en wisselwerkingen met andere geneesmiddelen

Voor iedere maaltijd

Smaakt vies

Indirect verlagende werking op cholesterolgehalte. Cholesterol is een grondstof voor galzuren, deze worden in de lever gevormd en spelen een rol bij de spijsvertering. Galzuren komen via de galblaas in het maag-darmkanaal. Harsen zijn in staat om in de darm de galzuren te binden, deze verdwijnen dan via de ontlasting. Door de galzuren weg te nemen heeft de lever meer cholesterol nodig voor de productie van nieuwe galzuren. Effect cholestrolverlaging.

Binden vitamine K, anticonceptie, schildklierhormonen. Smaken vies dus therapie trouw moeilijk vol te houden

Noem een paar eigenschappen van harsen:

Overige antilipaemica

Fibraten : bij hypertriglyceridemie → verhoogde kans op hart-en vaatziekten

    stimuleren de lever om de afbraak van

    trigliceriden te bevorderen

trigliceriden hebben een functie bij de opslag van energie in het lichaam en bij de energiestofwisseling in de cel.

Gemfibrozil

Vetten uit voedsel worden afgebroken tot triglyceriden en cholesterol. Naast hypercholesterolemie bestaat hypertriglyceridemie dus ook.

Wat is de werking van fibraten?

Afleverinformatie

Behandeling van risicofactoren voor HVZ is een uitdaging

Patiënt heeft geen klachten van een te hoge bloeddruk of te hoog cholesterol

De behandeling is vaak levenslang

60% van de patiënten stopt binnen 1 jaar met middel(en)

Therapietrouw! 

Jouw rol is belangrijk!

Vooral bij EU  neem de tijd  wat ga je vertellen?

Doel medicatie (weet patiënt wat de risico’s zijn van hoge bloeddruk of cholesterol?)

Bijwerkingen (maagdarmklachten verdwijnen vaak na enige tijd)

Effect (patiënt merkt er niks van… maar dat betekent niet dat het niet werkt!)

Gebruiksadvies (bijv. simvastatine 1dd voor de nacht, leg doosje op nachtkastje)

Benoem duidelijk dat het geen “kuurtje” is

Wat vertel je een patiënt
bij de eerste uitgifte?