Nectar H4.4 - Samen leven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

Paragraaf 4.4

Samen leven

Leerdoelen 4.4.

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat groepsdieren zijn. 

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen waarom taakverdeling bij groepsdieren belangrijk is. 

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat de woorden rangorde, dominant en onderdanig betekenen en wat ze met elkaar te maken hebben. 

Je kunt de begrippen dreiggedrag en overspronggedrag uitleggen. 

HAVO

Je kunt met behulp van voorbeelden in je eigen woorden uitleggen wat baltsgedrag is. 

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat groepsdieren zijn.

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen waarom taakverdeling bij groepsdieren belangrijk is. 

    Groepsdieren

Taakverdeling

In groepen is het belangrijk een taakverdeling te hebben

soms wisselende rollen zoals bij stokstaartjes

soms vaste rollen zoals bij bijen en mieren

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat de woorden rangorde, dominant en onderdanig betekenen en wat ze met elkaar te maken hebben. 

RANGORDE

RANGORDE BEPALEN

Dominant

Onderdanig

Rangorde

Dominant: overheersend 

Onderdanig: onder dominant 

Is de rangorde duidelijk in groepen dan is er weinig ruzie!

Wolven: ouders zijn de baas!

Leerdoelen 4.4.

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat groepsdieren zijn. 

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen waarom taakverdeling bij groepsdieren belangrijk is. 

Je kunt in je eigen woorden uitleggen wat de woorden rangorde, dominant en onderdanig betekenen en wat ze met elkaar te maken hebben. 

Je kunt de begrippen dreiggedrag en overspronggedrag uitleggen. 

HAVO

Je kunt met behulp van voorbeelden in je eigen woorden uitleggen wat baltsgedrag is. 

Je kunt de begrippen dreiggedrag en overspronggedrag uitleggen.

Soorten gedrag

Afhankelijk van 

het doel van het gedrag

* Aanvalsgedrag

* Vluchtgedrag

* Dreiggedrag

Dreiggedrag

Vluchtgedrag

Overspronggedrag

Wanneer dreiggedrag lang duurt kan overspronggedrag optreden. 

Ze kunnen niet kiezen tussen aanvallen en vluchten. 

Laten gedrag zien dat 'niet passend' is bij de situatie. 

HAVO

Je kunt met behulp van voorbeelden in je eigen woorden uitleggen wat baltsgedrag is. 

Baltsgedrag

* vinden van een partner

* voortplanten

* hoe mooier, hoe gezonder! 

Quizlet

Geef de definitie van gedrag. 

R, 1p

Hieronder staan verschillende prikkels. Geef van ieder voorbeeld aan of het van een inwendige of een uitwendige prikkel is. 

T1, 2p

inwendige prikkel

uitwendige prikkel

de uitleg van je biologiedocent

duizeligheid waardoor alles om je heen lijkt te draaien

een hongerig gevoel

het geluid van een inkomend bericht op je mobiel

Zet de juiste handeling bij de juiste omschrijving.

T1, 2p

zitten

opvliegen

vliegen

landen

voortbewegen in de lucht 

overgang van vliegen naar staan

overgang van staan naar vliegen

poten en romp raken ondergrond

Welke handeling hoort niet thuis in een ethogram van een konijn? 

T1, 1p

1. Hooi eten
2. Met de achterpoot slaan
3. Schattig kijken
4. Met de neus wippen

Vul de ontbrekende woorden in. 

a. Dieren kun je trainen door het juiste gedrag te ___. 

b. ___ ___ en spelen vergroten de kans om te overleven.

R, 2p

1. a = leren b = aangeleerd gedrag
2. a = belonen b = oversprong gedrag
3. a = leren b = aangeboren gedrag
4. a = belonen b = aangeboren gedrag