e6-Formuleren-fouten met verwijswoorden-H3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les kun je fouten met verwijswoorden herkennen en verbeteren.

Een filmpje om de regels op te frissen:

DEZE, DIE, DIT, DAT

Dit zijn verwijswoorden.

dezE en diE gebruik je bij dE-woorden

diT en daT gebruik je bij heT-woorden

Verwijswoorden wijzen terug naar een woord dat eerder genoemd is. Met verwijswoorden maken mensen veel fouten. 

Dat kan verschillende oorzaken hebben:

Iemand weet niet of het woord waarnaar hij verwijst een de-woord of een het-woord is:

 

– *Vorige week verscheen in de krant een artikel die veel stof deed opwaaien. 

Naar de-woorden verwijs je met die, naar het-woorden met dat. Artikel is een het-woord, dus die moet dat zijn.

 

Iemand weet niet of het de-woord waarnaar hij verwijst, mannelijk of vrouwelijk is:

– *De koninklijke familie dankt zijn status aan Willem van Oranje, de Vader des Vaderlands.

Het woord familie is vrouwelijk, dus zijn moet haar zijn.

Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden:

– *Veel Amerikanen weten niet dat New York vroeger Nieuw Amsterdam heette, maar daar kun je hen niet de schuld van geven als ze er op school niets over geleerd hebben.

Na een voorzetsel en als lijdend voorwerp gebruik je hen, maar als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel gebruik je hun: hen moet hun zijn.

daar kun je hen  hun niet de schuld van geven

– *Finland staat al jaren bekend om haar uitstekende onderwijsresultaten.

Namen van landen, provincies, steden en clubs en ook verkleinwoorden zijn het-woorden, waarnaar je verwijst met het en zijn: haar moet zijn zijn.

*Onze zeehelden, waarnaar in veel steden straten zijn vernoemd, waren geen lieverdjes.

Naar dieren en dingen verwijs je met waar +voorzetsel (waarover, waarvoor enz.), maar naar mensen met voorzetsel + wie (over wie, voor wie enz.), dus waarnaar moet naar wie zijn.

 – *Het mooiste dat ik ooit voor mijn verjaardag heb gekregen, is een gouden armband.

 

Het verwijswoord wat gebruik je om te verwijzen naar dat en datgene, naar een onbepaald voornaamwoord, naar een overtreffende trap of naar een hele zin; mooiste is een overtreffende trap, dus dat moet wat zijn.

Onbep. vnw duidt een persoon of een zaak aan, maar zegt niet precies wie of wat bedoeld wordt. ( zie blz. 64)

Onjuist verwijzen in het kort

De-woorden: die en deze

Het-woorden: dit en dat 

Hen: als het verwijswoord lv is, na een vz

Hun: als het verwijswoord mv is en er geen vz voor staat + nooit ow

Onjuist verwijzen in het kort 

dat: het-woord

wat: overtreffende trap, onbepaald voornaamwoord, hele zin of een deel van een zin 

aan wie: personen 

waaraan: zaken + dingen 

nieuwnederlands.digitaal.noordhoff.nl

Gebruik voor het maken van de opdrachten goed de theorie op blz. 100

Maken:

H. 3 

blz. 101

opdracht 1-2-3

Aan de slag